Rozprawy doktorskie (WPPKiA)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/117

Browse

Browsing Rozprawy doktorskie (WPPKiA) by Title

Now showing 1 - 20 of 73
  • Item
    Administracyjnoprawne aspekty organizowania zgromadzeń
    (2019-10-22) Herman, Damian
    Organizacja i odbywanie się zgromadzeń jest przejawem realizacji wolności zgromadzeń. Celem tego opracowania jest przedstawienie roli, jaką pełnią administracyjnoprawne regulacje dotyczące organizacji zgromadzeń i ich związku z szeroko rozumianym bezpieczeństwem. Rozwiązaniu zakreślonego problemu badawczego służyło wykorzystanie następujących metod badawczych: metody logiczno-językowej, historycznej, komparatystycznej, aksjologicznej i hermeneutyki prawniczej. Wynik przeprowadzonych w tej dysertacji badań pozytywnie zweryfikował poprawność postawionych w jej wstępie tez: 1. administracyjnoprawne procedury organizacji zgromadzeń służą zapewnieniu ich bezpieczeństwa, a nie ograniczeniu realizacji wolności do zgromadzania się, 2. każde zgromadzenie stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, ale niekoniecznie musi je naruszać, 3. zaniechanie ustawowego określenia granic wolności zgromadzeń utrudnia zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego w jego trakcie. Ogranicza także respektowanie innych praw i wolności obywatelskich. Zbiorcza ocena obowiązujących regulacji prawnych, przedstawione rozwiązania niedoskonałości i kontrowersyjności powodowanych przez przyjęte uregulowania normatywne, mogą przyczynić się do ciągłego doskonalenia przestrzeni prawnej, właściwej interpretacji przepisów konkretyzujących korzystanie z wolności zgromadzeń jak również doprowadzić do nowego otwarcia w dyskusji o kształcie administracyjnoprawnej reglamentacji zgromadzeń.
  • Item
    Alternatywne metody rozwiązywania sporów budowlanych
    (2019-03-05) Bara, Damian
    Celem dysertacji jest analiza przepisów i literatury odnoszących się do alternatywnych metod rozwiązywania sporów (dalej ADR) w kontekście ich zastosowania do rozwiązywania sporów wynikłych na gruncie prawa budowlanego. Wynikiem pracy jest zweryfikowanie i potwierdzenie tez badawczych postawionych w niniejszej rozprawie doktorskiej. Rozprawa składa się ze wstępu, czterech rozdziałów wraz z podrozdziałami oraz zakończenia. Pierwszy rozdział ma charakter teoretyczny i został poświęcony zagadnieniom wstępnym dotyczącym ADR oraz prawa budowlanego. Kolejny rozdział dotyczy negocjacji, ze szczególnym uwzględnieniem negocjacji w sporach budowlanych. Trzeci rozdział w całości koncentruje się na instytucji mediacji. Omówiono regulację prawną z zakresu mediacji w Polsce, poruszono kwestię zastosowania mediacji w sporach budowlanych oraz kwestię mediacji w relacji do warunków kontraktowych FIDIC. Tematyka ostatniego rozdziału koncentruje się wokół instytucji arbitrażu, ze szczególnym uwzględnieniem jego zastosowania w kontekście rozwiązywania sporów powstałych w trakcie realizacji inwestycji budowlanej. Jako ostatnie zagadnienie przedmiotowego rozdziału odniesiono się do regulacji dotyczącej arbitrażu zawartej w Warunkach Kontraktowych FIDIC. Zakończenie stanowi podsumowanie rozważań przeprowadzonych w niniejszej dysertacji.
  • Item
    Analiza ryzyka naruszenia praw osób, których dane dotyczą - aspekty prawne
    (2020) Poszwiński, Chrystian
    W niniejszej pracy omówione zostały aspekty prawne analizy ryzyka związanego z naruszeniem praw osób, których dane dotyczą. Zawarte w niej rozważania mają na celu ocenę standardów ochrony jednostki, w tym w szczególności możliwości zaistnienia ryzyka w związku z realizacją przez podmioty danych i administratorów (odpowiednio także procesorów) uprawnień i obowiązków nadanych im przez prawodawcę unijnego na podstawie przepisów ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych. Omawiane w pracy zagadnienia pozwalają na wykazanie wpływu koncepcji podejścia opartego na ryzyku na zmienność poziomu ryzyka naruszenia praw osób, których dane dotyczą. W rozprawie kolejno prezentowane są poszczególne prawa, przewidziane przez prawodawcę unijnego, w oparciu o klasyfikację praw na uprawnienia informacyjne, korekcyjne, zakazowe i inne. Przyjęta klasyfikacja umożliwiła przeprowadzenie badania potencjalnych ryzyk charakterystycznych dla poszczególnych grup praw. Analizie zostały poddane okoliczności powodujące powstanie ryzyka, przesłanki do przeprowadzenia analizy ryzyka, a także prawa i wolności mogące podlegać naruszeniu. Wnioski wyciągnięte z przeprowadzonego badania pozwoliły autorowi na sformułowanie postulatów de lege ferenda.
  • Item
    Asesor w prawie kanonicznym
    (2024-05-08) Rycek, Marcin
    W prezentowanej rozprawie doktorskiej została podjęta tematyka funkcji asesora występującej w prawie kanonicznym oraz próba odpowiedzi na pytania, jaka jest natura pracy asesora, jakie posiada on uprawnienia oraz w jaki sposób powinna wyglądać jego prawidłowa współpraca z innymi urzędami występującymi w sądownictwie kościelnym. Podjęta problematyka koncentruje się na tym, czy udział asesora jest korzystny dla otrzymania bardziej sprawiedliwego rozstrzygnięcia oraz, czy asesorzy chronią sędziego przed subiektywizmem przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Ponadto przedmiotem podjętych badań naukowych jest sposób działania asesora oraz zakres czynności, jakie powinien podejmować w zależności od rodzaju procesu kanonicznego oraz pytanie, czy jego udział jest korzystny, czy też niepotrzebny w procesie, a nawet zakazany przez prawo. Według obecnych rozwiązań prawnych asesor może funkcjonować we wszystkich procesach kanonicznych prowadzonych przez sędziego jednoosobowego. W processus brevior oraz w procesie karnym, gdy postępowanie należy przeprowadzić na drodze dekretu pozasądowego, istnieje obowiązek prawny uczestnictwa asesora w procesie. Asesor pełni służebną rolę wobec sędziego, którego wspiera radą i doświadczeniem. Niezwykle istotne jest wsparcie, jakie asesor zapewnia sędziemu przy dążeniu do osiągnięcia pewności moralnej i odkryciu prawdy materialnej w czasie trwania procesu. Reforma procesu małżeńskiego Papieża Franciszka także dostrzegła znaczenie funkcji asesora i dlatego nakazano obowiązek konsultacji biskupa i asesora przed wydaniem wyroku. Pojawiają się pytania dotyczące tego, w jaki sposób asesor ma funkcjonować w nowo wprowadzonym processus brevior coram Episcopo. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy rozdział dotyczy kształtowania się i pochodzenia pojęcia asesora oraz porównania do asesora z prawa polskiego. Rozdział drugi dotyczy służebnej roli asesora wobec sędziego oraz biskupa diecezjalnego, gdy on pełni rolę sędziego. Ostatni rozdział dotyczy udziału asesora w poszczególnych procesach kanonicznych, zawarto w nim omówienie, na podstawie różnego rodzaju możliwych do prowadzenia procesów kanonicznych, jakie uprawnienia przysługują asesorowi w danym rodzaju postępowania. In the presented doctoral dissertation, the subject of the function of an assessor in canon law and an attempt to answer the questions about the nature of the assessor's work, what powers he has and how his proper cooperation with other offices in the ecclesiastical judiciary should look like. The issues raised focus on whether the assessor's participation is beneficial for obtaining a fairer decision and whether the assessors protect the judge against subjectivism when issuing a decision. In addition, the subject of scientific research is the method of operation of the assessor and what actions he should take depending on the type of canonical process, whether his participation is beneficial or unnecessary in the process, or even prohibited by law. According to the current legal solutions, an assessor can function in all canonical processes conducted by a single judge. In the processus brevior and in the criminal trial, where the proceedings are to be conducted by extrajudicial decree, there is a legal obligation for the assessor to participate in the trial. The assessor plays a subordinate role towards the judge, whom he or she supports with advice and experience. The support provided by the assessor to the judge in seeking to achieve moral certainty and discovering the material truth during the trial is extremely important. Pope Francis' reform of the matrimonial process also recognized the importance of the assessor's function, and therefore it was mandated that the bishop and the assessor be consulted before sentencing. There are questions about how the assessor is to function in the newly introduced processus brevior coram Episcopo. The work consists of three chapters. The first chapter deals with the development and origin of the concept of assessor and includes a comparison to the assessor in Polish law. The second chapter deals with the ancillary role of the assessor towards the judge and the diocesan bishop when he acts as a judge. The last chapter deals with the assessor's participation in individual canonical processes. It contains a discussion, based on various types of canonical processes that can be conducted, what rights the assessor has in a given type of proceedings.
  • Item
    Bezpieczeństwo żeglugi morskiej w cieśninach międzynarodowych. Studium prawnomiędzynarodowe
    (2019-12-16) Kozak-Balaniuk, Iryna
    W rozprawie doktorskiej dokonano wieloaspektowej analizy obowiązujących przepisów prawnych, która umożliwiła ocenę – w kontekście współczesnych zjawisk zachodzących w konkretnych cieśninach – na ile analizowane przepisy stanowią wystarczający standard, służący zapewnieniu bezpieczeństwa w cieśninach międzynarodowych. Przez sformułowanie „obowiązujące przepisy prawne” należy rozumieć część III Konwencji o prawie morza oraz specjalne umowy międzynarodowe, które uregulowały żeglugę morską w konkretnych cieśninach międzynarodowych. Zjawiskami, w kontekście których dokonano analizy przepisów prawnych, są: piractwo i terroryzm morski, działania zbrojne w regionie cieśnin oraz napływ nieregularnych migrantów. Zagrożenia bezpieczeństwa żeglugi morskiej, wynikające z omawianych zjawisk, umożliwiły krytyczną analizę reżimu prawnego przejścia tranzytowego, reżimu prawnego nieszkodliwego przepływu oraz reżimu prawnego, przewidzianego w tzw. specjalnych umowach międzynarodowych. W rozprawie dokonano również analizy przepisów prawnych w zakresie każdego z trzech reżimów prawnych na przykładzie konkretnych cieśnin międzynarodowych, takich jak: Cieśniny Malakki i Singapuru, Cieśnina Tirańska oraz Cieśniny Tureckie.
  • Item
    Biblijno-rzymskie korzenie procesowej zasady testis unus testis nullus
    (2020-02-24) Adamczewski, Karol
    Wymóg przynajmniej dwóch zgodnych zeznań w rzymskim procesie kognicyjnym został wprowadzony przez cesarza Konstantyna Wielkiego w 334 roku po Chrystusie. Konstytucja stanowiła, iż do ważnego skazania oskarżonego potrzeba było co najmniej dwóch zgodnych zeznań świadków. Wprowadzony wymóg dowodowy został później w średniowieczu nazwany zasadą testis unus testis nullus. Reguła miała fundamentalne znaczenie w prawie dowodowym, wzmacniając znacznie ochronę oskarżonego oraz gwarancję jego praw w procesie. Należy podkreślić, że na kilka wieków przed ogłoszeniem przez cesarza Konstantyna Wielkiego wspomnianej konstytucji, zasada testis unus testis nullus w swojej istocie, choć niedosłownie w takim samym brzmieniu - była już znana w Starym i Nowym Testamencie. Celem pracy jest ukazanie genezy zasady testis unus testis nullus oraz prześledzenie jej ewolucji w źródłach biblijnych oraz w źródłach prawa rzymskiego klasycznego i poklasycznego. Istotne jest również zwrócenie uwagi na proces recepcji tej zasady do sądownictwa kościelnego w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. W tym kontekście niezbędne jest jej porównanie na gruncie obu porządków prawnych i wskazanie na różnice istniejące między nimi w odniesieniu do prezentowanej zasady. Niniejsza dysertacja stanowi próbę udowodnienia tezy, iż zasada testis unus testis nullus posiadała swoje korzenie w źródłach biblijnych oraz w prawie rzymskim.
  • Item
    Charakter prawnorzeczowy subintabulatu, a dochodzenie zaspokojenia z jego przedmiotu
    (2025-03-03) Dalkowska, Maria Anna
    Hipoteka na wierzytelności hipotecznej nie stanowiła dotychczas przedmiotu wielowątkowych rozważań doktryny i orzecznictwa, a przyczyn tego stanu rzeczy należy upatrywać w niewielkim jej wykorzystaniu w praktyce. Tymczasem problematyka dotyczącą subintabulatu ma kluczowe znaczenie zarówno dla teorii prawa prywatnego, jak i dla praktyki stosowania prawa. Skuteczne zabezpieczenie wierzytelności stanowi jedno z podstawowych i koniecznych determinantów demokratycznego państwa prawa oraz zasadniczy instrument obrotu i rozwoju gospodarczego. Ogranicza bowiem ryzyka związane z dokonywanymi w ramach obrotu gospodarczego transakcjami i umożliwia zaspokojenie wierzyciela w sytuacji braku wykonania zobowiązania przez dłużnika zgodnie z treścią stosunku zobowiązaniowego. The subintabulate has not been yet the subject of multifaceted considerations in doctrine and jurisprudence, and the reasons for this can be traced to its little use in practice. Meanwhile, the issue of subintabulate is of key importance both for private law theory and for the practice of law application. Effective debt security is one of the basic and necessary determinants of a democratic state of law and an essential instrument of trade and economic development. This is because it reduces the risks associated with transactions carried out in the course of economic turnover and makes it possible to satisfy the creditor in the event of the debtor's failure to perform his obligation in accordance with the content of the contractual relationship.
  • Item
    Dobór i szkolenie kadr samorządu terytorialnego w regulacjach prawa administracyjnego
    (2019-03-05) Kurzyp, Joanna
    Przedmiotem rozprawy jest analiza prawnych aspektów doboru i szkolenia kadr administracji samorządowej oraz wskazanie regulacji z zakresu prawa administracyjnego, które należy zmienić lub doprecyzować, aby służyły zapewnieniu sprawnego i prawidłowego jej funkcjonowania. Kadry polskiej administracji samorządowej powinny cechować się zawodowością, bezstronnością i rzetelnością, aby z jednej strony zapewnić prawidłową realizację zadań publicznych, a z drugiej strony przemiany w nich zachodzące poprzez system szkoleń powinny być kompatybilne ze zmianami otoczenia administracji, m. in. zmianami legislacyjnymi i zmianami społecznymi. Postawionym celem badawczym rozprawy jest analiza dogmatyczna regulacji z zakresu prawa administracyjnego normujących dobór i szkolenie kadr administracji samorządowej w zakresie zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego wykonywania zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast podstawową tezą pracy jest stwierdzenie, że obowiązujące uregulowania prawne w przedmiocie doboru i szkolenia kadr administracji samorządowej nie stwarzają pełnej gwarancji zawodowego, rzetelnego i bezstronnego wykonywania zadań publicznych przez samorząd terytorialny. Praca ma charakter teoretyczny i została podzielona na cztery rozdziały. Przeprowadzona analiza przepisów prawnych w przedmiocie doboru i szkolenia kadr oraz analiza literatury i orzecznictwa w przedmiotowym zakresie pozwoliły na sformułowanie wniosków de lege ferenda.
  • Item
    Forma nadzwyczajna sprawowania sakramentów według Summorum Pontificum Benedykta XVI
    (2023-09-26) Kutynia, Piotr Paweł
    Sakramenty Nowego Testamentu zostały ustanowione przez Jezusa Chrystusa, a przez ich sprawowanie tworzy się, umacnia i manifestuje wspólnota Kościoła. Ogłaszając motu proprio Summorum Pontificum w 2007 r. papież Benedykt XVI nie pragnął ponownego reformowania liturgii, ale powrotu do właściwego kierunku ruchu liturgicznego. Celem niniejszej dysertacji jest ukazanie dokumentu papieża Benedykta XVI z 2007 r. jako tekstu przedstawiającego liturgię Kościoła katolickiego w aspekcie hermeneutyki ciągłości oraz wskazanie, że liturgia rzymska w formie usus antiquior stanowi cenny skarb duchowych dóbr Kościoła, który można zachować jedynie przez jej celebrację. W pracy przyjęto tezę, którą ujęto w pytaniach dotyczących kształtowania się głównych ośrodków ruchu liturgicznego na przełomie XIX i XX wieku; praw i obowiązków biskupów odnośnie do sprawowania sakramentów w formie extraordinaria, którzy też są odpowiedzialni za liturgię w powierzonym im Kościele partykularnym oraz za warunki spełniane przez duchownych i świeckich pragnących celebrować liturgię w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego. Analiza odpowiednich norm prawnych pozwoliła dowieść, że Eucharystia i pozostałe sakramenty sprawowane według ksiąg liturgicznych z 1962 r., jak i według ksiąg wydanych w wyniku reformy soborowej wyrażają tę samą tajemnicę wiary oraz zachowują te same istotne elementy. Z tego względu w rozprawie określono szafarza oraz materię i formułę każdego z sakramentów oraz wskazano, że mimo zmian dokonanych w obrzędach nie zmieniła się istota celebracji. The sacraments of the New Testament were instituted by Jesus Christ. Their celebration builds, strengthens and manifests the community of the Church. In proclaiming his motu proprio “Summorum Pontificum” in 2007, Pope Benedict XVI did not desire another liturgical reform but a return to the proper direction of the liturgical movement. The purpose of taking up the subject matter of this dissertation is to show that Pope Benedict XVI’s “Summorum Pontificum” depicts the liturgy of the Catholic Church in keeping with the hermeneutics of continuity and to indicate that the Roman liturgy in the form of the usus antiquior represents a precious treasure of spiritual goods, which can be preserved for the Church only by celebration. The dissertation adopted a thesis encapsulated in questions relating to the formation of the main centres of the liturgical movement of the turn of the 19th and 20th centuries and referring to the rights and obligations of bishops concerning the celebration of sacraments in extraordinaria form since the bishops are responsible for liturgy in the particular church entrusted to their care as well as for the conditions to be satisfied by the clergy and laity desirous to celebrate the liturgy in the extraordinary form of the Roman Rite. Analysis of the pertinent norms of law supplied proof that the Eucharist and other sacraments celebrated whether according to the liturgical books of 1962 or according to the books following the conciliar reform express the same mystery of faith and preserve the same essential elements. On this account, the dissertation identifies the minister, the matter and the form of each of the sacraments and demonstrates that, despite changes to the manner of celebration, the essence of the celebration has not changed.
  • Item
    Funkcja prawa kanonicznego w systemie prawnym Państwa Miasta Watykańskiego
    (2023-12-18) Dyda, Konrad
    Przedmiotem dysertacji jest wyjaśnienie teoretycznego i praktycznego znaczenia prawa kanonicznego w systemie prawnym Państwa Watykańskiego poprzez analizę źródeł prawa tego państwa i aktów ich praktycznego zastosowania, zwłaszcza w orzecznictwie sądów watykańskich oraz innych organów stosujących prawo. Podstawę weryfikacji tezy stanowi stwierdzenie, że pomimo zauważalnej tendencji do pomniejszania znaczenia prawa kanonicznego w porządku prawnym Państwa Miasta Watykańskiego (będącej przede wszystkim konsekwencją dostosowywania się tego porządku do norm powszechnego prawa międzynarodowego), utrzymanie jego roli jako podstawy watykańskiego systemu źródeł prawa, kryterium interpretacji ustaw watykańskich i recepcji prawa włoskiego, pozostaje warunkiem zachowania „służebnej roli” Państwa wobec Stolicy Apostolskiej. Przyjęcie prawa kanonicznego za wyznacznik natury Państwa Watykańskiego i jego organów oraz za podstawowe źródło prawa i kryterium jego interpretacji prowadzi do wniosku, że w Państwie tym obowiązują nie tylko pozytywne normy wydane przez ustawodawcę kościelnego, ale również normy prawa Bożego. Prawo Boże stanowi fundamentalną zasadę całego systemu prawa Państwa Miasta Watykańskiego, a żadne uregulowania wprowadzone do tego systemu nie mogą być z nim sprzeczne. Poza tym obowiązująca ustawa o źródłach prawa stanowi, że watykański porządek prawny „dostosowuje się” do norm powszechnego prawa międzynarodowego oraz do norm wynikających z traktatów i innych umów, których stroną jest Stolica Apostolska. To „dostosowywanie się” stanowi obecnie podstawowy czynnik rozwoju systemu prawnego Państwa Watykańskiego. The object of the dissertation is to clarify the theoretical and practical significance of canon law in the legal system of the Vatican City State by analysing the sources of its law and the acts of its practical application, especially in the jurisprudence of the Vatican courts and other bodies applying the law. The basis for the verification of the thesis is the assertion that, despite the noticeable tendency to diminish the importance of canon law in the legal order of the Vatican City State (being above all a consequence of the adaptation of this order to the norms of universal international law), the maintenance of its role as the basis of the Vatican system of sources of law, the criterion for the interpretation of Vatican laws and the reception of Italian law, remains the condition for the preservation of the 'servile role' of the State towards the Holy See. The approval of canon law as the determinant of the nature of the Vatican City State and its organs and as the primary source of law and the criterion for its interpretation leads to the conclusion that not only the positive norms issued by the ecclesiastical legislature but also the norms of divine law apply in the Vatican City State. God's law is the fundamental principle of the entire legal system of the Vatican City State, and no regulation introduced into this system may be in conflict with it. In addition, the current Law on Sources of Law stipulates that the Vatican legal order 'conforms' to the norms of universal international law and to those arising from treaties and other agreements to which the Holy See is a party. This 'adaptation' is now a fundamental factor in the development of the legal system of the Vatican City State.
  • Item
    Godność sakramentalna małżeństwa i wiara nupturientów w kościelnym prawie małżeńskim
    (2024-11-18) Zając, Monika Magdalena
    Sakramentalność małżeństwa ochrzczonych wynika z prawa Bożego, co zostało przez prawodawcę kościelnego wyrażone w dyspozycji normy prawnej zawartej w kan. 1055 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Celem podjętego tematu dysertacji doktorskiej jest analiza godności sakramentalnej małżeństwa i wiary nupturientów w ujęciu kościelnego prawa małżeńskiego. Chodzi o ustalenie prawnego znaczenia wiary dla zawieranego sakramentu małżeństwa, szczególnie znaczenia determinującego jego ważność jako aktu prawnego. Z punktu widzenia teologii jak i praktyki duszpasterskiej jako istotny uznaje się problem „ochrzczonych niewierzących”, zwłaszcza wówczas, gdy stwierdza się wyraźny brak lub odrzucenie wiary. Prawdziwy akt ludzki w wymiarze sakramentalnym ma bowiem miejsce wówczas, gdy kontrahenci posiadają przynajmniej intencję czynienia tego, co „czyni Chrystus i Kościół”. Źródłem zaś i pokarmem dla rzeczywistej intencji jest wiara. Dlatego też pogłębianie rozumienia sakramentalności małżeństwa ochrzczonych, tak na gruncie normatywnym jak i duszpasterskim, wydaje się być tym pilniejsze w czasach coraz większego zamętu wokół już samego pojęcia małżeństwa i różnych prób jego redefinicji, zwłaszcza zaś odrzucania jego wymiaru nadprzyrodzonego. Konsekwentne działania ze strony Kościoła, będą wyrazem dobrze pojmowanej roli prawa oraz jego aplikacji w praktyce duszpasterskiej. The sacramentality of marriage of the baptized results from the God’s law, which was expressed by the Church legislator in the legal norm contained in can. 1055 § 1 of the Code of Canon Law. The purpose of the doctoral dissertation is the analysis of marriage sacramental dignity and faith of prospective spouses in terms of the matrimonial law of the Church. The aim is to establish the legal significance of faith for the sacrament of marriage, in particular the significance determining its validity as a legal act. From theological point of view, as well as pastoral practice, the problem of ‘baptized non-believers’ is considered important, especially when there is an explicit lack or the rejection of faith. A real human act in the sacramental dimension takes place when the two parties at least have the intention to do ‘what Christ and the Church do’. The source and nourishment for the real intention is faith. For this reason, to deepen the understanding of marriage sacramentality of the baptized, both on normative and pastoral grounds, seems to be even more urgent in times of increasing confusion around the very definition of marriage, and different attempts to redefine it, especially in view of the rejection of its supernatural dimension. Consistent actions taken by the Church will be an expression of a well-understood role of law and its application in pastoral practice.
  • Item
    Godziwe utrzymanie prezbiterów diecezjalnych według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku i polskiego ustawodawstwa partykularnego
    (2019-04-16) Lewandowski, Paweł
    Cel rozprawy stanowi analiza ustawodawstwa powszechnego i partykularnego w Polsce w przedmiocie prawa prezbiterów diecezjalnych do godziwego utrzymania. W dysertacji przyjęto tezę: Prawo do godziwego utrzymania jest zawarte w katalogu praw podstawowych należnych każdemu człowiekowi. Dlatego przysługuje ono również prezbiterom diecezjalnym, aby mogli właściwie wypełniać powołanie kapłańskie. Prawo to proklamował ustawodawca w kan. 281, a także unormował środki realizacji uprawnienia należnego prezbiterom diecezjalnym i zobowiązał ustawodawców partykularnych do jego doprecyzowania. W monografii poszukiwano odpowiedzi na pytania: jakie są podstawy prawa prezbiterów diecezjalnych do godziwego utrzymania; czy podstawy te mają charakter uprawniająco-zobowiązujący; co należy rozumieć przez ‘godziwe utrzymanie’; jakie elementy składają się na prawo do godziwego utrzymania; w jaki sposób prawo to jest realizowane; czy środki realizacji tego prawa wskazane przez ustawodawcę są wystarczające do zabezpieczenia godziwego utrzymania prezbiterów diecezjalnych; w jaki sposób prawo do godziwego utrzymania jest realizowane w polskim ustawodawstwie partykularnym, tj. czy środki jego realizacji znajdują praktyczne zastosowanie w Kościele w Polsce; czy system godziwego utrzymania prezbiterów diecezjalnych w Polsce jest jednolity i wystarczający?
  • Item
    Instrumenty prawne przeciwdziałania praniu pieniędzy
    (2024-12-16) Ciesielska, Paulina
    Przedmiotem badań pracy doktorskiej były instrumenty prawne przeciwdziałania praniu pieniędzy. Celem pracy było dokonanie oceny aktualnego stanu prawnego z uwzględnieniem genezy i rozwoju instrumentów, mających decydujący wpływ na kształtowanie efektywnego systemu przepisów prawa administracyjnego ukierunkowanego na przeciwdziałanie praniu pieniędzy, jak również dokonanie oceny stopnia ingerencji Ustawodawcy projektującego te instrumenty w sferę wartości konstytucyjnie chronionych w kontekście zasady proporcjonalności. Praca zawiera charakterystykę „brudnych pieniędzy” oraz ewoluowanie definicji prania pieniędzy. Prześledzono w niej proces rozwoju instrumentów prawnych z uwzględnieniem jego istotnych etapów. Przeprowadzono analizę pozycji ustrojowej i kompetencji ustawowych organów informacji finansowej, modelu podmiotowego i przedmiotowego przeciwdziałania praniu pieniędzy. Zbadano zagadnienie poziomu ingerencji instrumentów prawnych przeciwdziałania praniu pieniędzy w sferę praw i wolności konstytucyjnych w kontekście granic wyznaczonych w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Dokonano przeglądu źródeł prawa międzynarodowego i innych inicjatyw społeczności międzynarodowej o charakterze semi-normatywnym mających wpływ na kształtowanie się systemu przepisów prawa krajowego i zaproponowano skorzystanie z niektórych rozwiązań prawa ponadkrajowego. Sformułowano postulaty de lege ferenda mające na celu modyfikację niektórych kompetencji i zadań w systemie przeciwdziałania praniu pieniędzy w ujęciu podmiotowym i przedmiotowym. The subject of research of the doctoral dissertation were legal instruments of counteracting money laundering. The aim of the study was to assess the current legal status, taking into account the genesis and development of instruments that have a decisive impact on the formation of an effective system of administrative law aimed at counteracting money laundering, as well as to assess the degree of interference of the legislator designing these instruments in the sphere of constitutionally protected values in the context of the principle of proportionality. The dissertation contains the characteristics of "dirty money" and the evolution of the definition of money laundering. It traces the process of development of legal instruments, taking into account its important stages. An analysis of the systemic position and statutory competences of financial information authorities, the subjective and objective model of counteracting money laundering was carried out. The issue of the level of interference of anti-money laundering legal instruments in the sphere of constitutional rights and freedoms in the context of the limits set out in Article 31(3) of the Constitution has been examined. A review of the sources of international law and other initiatives of the international community of a semi-normative nature affecting the formation of the system of national law has been made and it was proposed to use some of the supranational legal solutions. Postulates de lege ferenda were formulated aimed at modifying some competences and tasks in the anti-money laundering system in terms of persons and objects.
  • Item
    Investigatio praeiudicialis seu pastoralis w kontekście założeń reformy procesowej według Mitis Iudex Dominus Iesus. Studium prawno-kanoniczne
    (2023-09-29) Fiałek, Piotr
    Rozprawa dotyczy instytucji badania przedprocesowego, czyli duszpasterskiego. Na  mocy reformy kanonicznego prawa procesowego papież Franciszek dokonał zmian w procesie o nieważność małżeństwa. Wprowadził także nową formę pomocy i towarzyszenia osobom doświadczającym kryzysu małżeńskiego w postaci separacji lub całkowitego rozpadu małżeństwa bez możliwości pojednania. W rozprawie podjęto wysiłek analizy źródeł powstania nowej instytucji. Analiza kontekstu reformy i powstałego na jej podstawie M. P. Mitis Iudex Dominus Iesus pozwala na właściwe ujęcie zamiaru Prawodawcy co do zastosowania instytucji badania przedprocesowego, czyli duszpasterskiego. Rozprawa została podzielona na trzy rozdziały. Pierwszy z nich traktuje o ochronie małżeństwa przez Kościół. W rozdziale drugim podejmuje się analizę reformy procesowej wprowadzonej przez MIDI. W trzecim rozdziale przeprowadzono pogłębioną analizę instytucji badania przedprocesowego, czyli duszpasterskiego. Rozumienie analizowanej instytucji nabiera nowej jakości w oparciu o kryteria reformy, a stała troska o ochronę małżeństwa może przybrać formę większego zaangażowania, przede wszystkim zaś spełnić oczekiwanie bliskości nawracających się struktur eklezjalnych wobec poszukujących pomocy wiernych. The dissertation deals with the institution of a pre-juridical, or pastoral, inquiry. By virtue of the reform of canonical procedural law, Pope Francis has made changes to the process of marriage nullity. He has also introduced a new form of assistance and accompaniment for those experiencing a marital crisis in the form of separation or total breakdown of the marriage without the possibility of reconciliation. The dissertation attempts to analyze the origins of the new institution. The analysis of the context of the reform and the M. P. Mitis Iudex Dominus Iesus emerging therefrom allows for a proper grasp of the intention of the Legislator regarding the application of the institution of pre-juridical, or pastoral, inquiry. The dissertation is divided into three chapters. The first one deals with the protection of marriage by the Church. The second chapter undertakes an analysis of the procedural reform that had been introduced by the MIDI. The third chapter provides an in-depth analysis of the institution of pre-juridical, or pastoral, investigation. The understanding of the analyzed institution gains in a new quality based on the criteria of the reform, and the constant concern for the protection of marriage is likely to take the form of a greater commitment and, above all, meet the expectation of proximity of the converting ecclesial structures to the faithful seeking help.
  • Item
    Investigatio preiudicialis seu pastoralis w diecezji brneńskiej w kontekście reformy procesu małżeńskiego Papieża Franciszka
    (2022-02-21) Kubiková, Zuzana
    Praca skupia się na próbie zrozumienia mens papieża Franciszka w odniesieniu do okresu po rozpadzie małżeństwa, co może skutkować wytoczeniem pozwu o ważność małżeństwa przed sądem kościelnym lub wykorzystaniem innego rozwiązania kanonicznego. Punktem wyjścia rozprawy są Synody Biskupie o Rodzinie w 2014 i 2015 roku oraz reforma małżeńskiego procesu kanonicznego, która wyrosła z pierwszego z tych synodów. Nauczanie papieża Franciszka dotyczące małżeństwa i rodziny jest najpierw osadzone w kontekście wcześniejszego Magisterium Kościoła, następnie omawiane są treść i wkład synodów biskupich oraz reforma małżeńskiego procesu kanonicznego. Wreszcie praca dotyczy usług konsultacyjnych i poradnictwa w Kościele, a także deontologii konsultantów; przedstawia możliwości kanonicznych rozwiązań odnośnie rozbitych małżeństw i kulminuje w zastosowaniu wymogu „postępowania przedsądowego i duszpasterskiego” na terenie diecezji brneńskiej oraz skonkretyzowanej propozycji utworzenia lokalnego Vademecum poradnictwa dla małżonków w kryzysie, dla rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach niesakramentalnych.
  • Item
    Klasyczna i najnowsza argumentacja w sporze o karę śmierci. Studium prawnoporównawcze
    (2019-12-17) Migdał, Marcin
    Na ożywienie sporu o karę śmierci wpłynęły w ostatnim czasie dwie decyzje władzy publicznej:ratyfikowanie przez Polskę Protokołu 13 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności dotyczących zniesienia kary śmierci we wszystkich okolicznościach (Dz. U. 2014 poz. 1155) oraz zmiana nauczania Kościoła Rzymsko-Katolickiego o karze śmierci, wyrażona w nowej redakcji n. 2267 Katechizmu Kościoła Katolickiego. Zadaniem pracy było ukazanie w tym kontekście podstaw aksjologicznych oraz regulacji normatywnych a także zasad funkcjonowania w praktyce kary śmierci na świecie i w Polsce na przestrzeni lat oraz przedstawienie aktualnej perspektywy aksjologicznej, opartej o standardy międzynarodowe, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony praw człowieka, ochrony życia i zakazu tortur, oraz nieludzkiego, okrutnego lub poniżającego traktowania lub karania, poprzez omówienia systemów ochrony takich organizacji światowych jak: ONZ, Rada Europy, Unia Europejska oraz wewnątrzkrajowych zawartych przede wszystkim w Konstytucji RP. Konkludując zająć można stanowisko, że w nowoczesnych systemach prawnych, opartych po II wojnie światowej na aksjologii zdecydowanego odchodzenia od kary śmierci oraz aksjologii szacunku dla ludzkiego życia i godności osoby ludzkiej, kara śmierci nie może być orzekana i wykonywana, a tym samym nie może być obecnie wprowadzana do systemu prawa penalnego.
  • Item
    Kryteria i normy dotyczące zdrowia ograniczające przyjęcie święceń
    (2019-06-24) Dziuk, Piotr Andrzej
    Dysertacja ukazuje wymóg posiadania odpowiedniego zdrowia jako jeden z istotnych przymiotów kandydatów do święceń, którego brak ogranicza dopuszczenie do tego sakramentu. Przedmiotem bdań jest analiza dokumentów papieży i dykasterii Kurii Rzymskiej dotyczących sakramentu święceń. Analiza ta pozwoliła udowodnić, że nadal istnieją trudności w ocenie zdatności kandydatów do święceń ze względu na ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Wynikają one z pewnych nieścisłości czy braków dotyczących omawianego tematu jak również z faktu, że większość wypowiedzi Stolicy Apostolskiej dotyczy kandydatów do prezbiteratu. Zawarte w niniejszej pracy wnioski z przeprowadzonych badań stanowia próbę szczegółowej analizy i uporządkowania kryteriów oraz norm dotyczących zdrowia kandydatów do święceń. Wśród kwestii, będących przedmiotem niniejszej rozprawy doktorskiej, znajdują się zagadnienia dotyczące problemów zdrowotnych wymienionych w dokumentach poświęconych kandydatom do święceń oraz nieprawidłowości wynikające z przyczyn natury psychicznej, okaleczenia siebie i próby samobójczej. Zwrócono także uwagę na to, że kandydaci do święceń powinni wykazywać wyraźną męską tożsamość płciową oraz powinni osiągnąć odpowiednią dojrzałość uczuciową, aby w sposób świadomy i wolny wyrazili wolę przyjęcia święceń oraz podjęli posługę kościelną.
  • Item
    Mediacja w świetle przepisów kodeksu postępowania cywilnego
    (2019-02-26) Dąbrowski, Marek
    Tematem pracy doktorskiej jest mediacja w świetle przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Analiza mediacji została jednak uzupełniona o akty prawne rangi ustawowej, w tym akty wykonawcze, które z uwagi na ich rozproszony charakter dopełniają kształt regulacji zawartej w kodeksie postępowania cywilnego. Uzasadnieniem dla dokonanego wyboru tematu pracy jest postępująca proceduralizacja mediacji, która wiąże się z koniecznością oceny sposobu jej uregulowania w wymiarze dogmatycznoprawnym oraz w kontekście praktycznych aspektów stosowania obowiązujących przepisów. Główna teza zakłada, że regulacja prawna mediacji, mimo licznych rozwiązań prawnych sprzyjających jej wykorzystaniu, wymaga dalszych zmian. Nie jest w pełni spójna i precyzyjna, a poziom regulacji jest niewystarczający. Ponadto istniejące regulacje prawne nie realizują w pełni celu wprowadzenia mediacji do kodeksu postępowania cywilnego, aby przepisy były proste i nieskomplikowane, ułatwiając dochodzenie roszczeń oraz skutecznie udzielając ochrony prawnej podmiotom korzystającym z mediacji. W pracy posłużono się metodą dogmatycznoprawną oraz prawnoporównawczą. Praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy, dotyczący istoty mediacji. Drugi, analizujący instytucję mediatora. Trzeci, poświęcony regulacjom składającym się na wszczęcie mediacji oraz czwarty, związany z przebiegiem i skutkami mediacji.
  • Item
    Model przeprowadzania kontroli przedsiębiorcy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
    (2019-04-02) Jurek, Łukasz
    Pierwszy rozdział poświęcony jest analizie roli ZUS jako organu kontrolującego przedsiębiorców. W rozdziale wskazuję jak historia ZUS, jego struktura organizacyjna i regulacje prawne wpływają na bieżące funkcjonowanie tej instytucji. W rozdziale drugim skupiam się na inspektorze kontroli, który jest odpowiedzialny za kontrolę płatnika składek. Analizuję przygotowanie inspektora kontroli do przeprowadzania czynności kontrolnych, procedury sprawdzania kwalifikacji, zasad, wyznaczania inspektora i jego statusu prawnego. W rozdziale trzecim analizuję przedsiębiorcę jako podmiot kontrolowany przez ZUS. Omawiam regulacje prawne i obowiązki przedsiębiorcy oraz obowiązki ubezpieczonych w trakcie czynności kontrolnych prowadzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Rozdział czwarty poświęcony jest określeniu zakresu kontroli przedsiębiorcy przez ZUS. Kontrola dotyczy zagadnień związanych z ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym, wyliczaniem składek i rozliczaniem świadczeń z zabezpieczenia społecznego. W rozdziale piątym poddano ocenie przebieg kontroli przedsiębiorcy przez ZUS. Koncentruje się na ustaleniach kontrolnych i dokumentowaniu ich w protokole kontroli. Ostateczna teza pracy wskazuje, że należy stworzyć nowy model kontroli przedsiębiorcy. Obecne przepisy są niespójne i nie pozwalają na osiągnięcie celów postępowania kontrolnego.
  • Item
    Model szkolenia i przeprowadzania egzaminów w procesie uzyskiwania uprawnień do kierowania pojazdami w Polsce. Studium prawne
    (2019-12-16) Margiel, Damian
    Praca doktorska składa się z 4 rozdziałów, które prezentują proces szkolenia i egzaminowania kandydatów na kierowców. Rozdział I stanowi wprowadzenie do pracy. Szczegółowo została zaprezentowana ewolucja całego procesu szkolenia i egzaminowania. Rozdział II przedstawia proces szkolenia, omawiając szczegółowy program szkolenia teoretycznego i praktycznego. Rozdział ten przedstawia sylwetkę instruktora nauki jazdy i kursanta, podkreślając istotę współpracy pomiędzy tymi podmiotami. W tej części pracy przedstawiono warunki ustawowe dla kandydatów na kierowców, a także zaprezentowano mocne i słabe strony polskiego systemu szkolenia młodych kierowców. Rozdział III pracy to proces egzaminowania kandydatów na kierowców. W tej części pracy szczegółowo została przedstawiona procedura przystępowania do egzaminu państwowego. Celem tego rozdziału jest rozwiązanie problemu prawnego. Problem badawczy brzmi: ,,Model szkolenia kandydatów na kierowców podporządkowany jest osiągnięciu pozytywnego wyniku na egzaminie, natomiast nie gwarantuje on opanowania właściwej techniki jazdy i bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym”. Rozdział IV pracy to propozycje zmian w procesie szkolenia i zmian w instrukcji egzaminowania. W tej części pracy wskazano na niskie warunki ustawowe dla kandydatów na kierowców. Cel pracy został osiągnięty. Postawiony problem prawny został rozwiązany, zaproponowano także liczne postulaty zmian, aby poprawić jakość szkolenia i egzaminowania.