Rozprawy doktorskie (WNH)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/126

Browse

Browsing Rozprawy doktorskie (WNH) by Author "Dziemian, Olga"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Item
    Edycja krytyczna dzieł "Upominanie do ewangelików" i "Przestroga do katolików" Piotra Skargi
    (2022-06-15) Dziemian, Olga
    Przedmiotem dysertacji są nieopublikowane dotąd pisma polemiczne Piotra Skargi - "Upominanie do ewangelików" i "Przestroga do katolików". Główną (edytorską) część rozprawy poprzedził wstęp historycznoliteracki. Ukazano w nim m.in.: rozwój dotychczasowych badań nad twórczością Skargi; literacką batalię między zwolennikami a przeciwnikami konfederacji przed oficjalnym wystąpieniem Skargi przeciwko ustawie z 1573 r. (1592); najważniejsze aspekty stanowiska jezuity na tle innych antykonfederacyjnych wystąpień oraz pisarzy reprezentujących obóz przeciwny. Opracowane dzieła poddano analizie retorycznej: ukazano sposoby obrazowania, prowadzenia narracji i strategie argumentacyjne; wskazano główne źródła inwencyjne, wykorzystane w budowaniu argumentacji i doborze materiału egzemplifikacyjnego. Opisano redakcyjne transformacje obu dzieł i wskazano konsekwencje tych przekształceń. Przedstawiono uzasadnienie wyboru podstawy wydania. Edytorska część dysertacji obejmuje: tekst dzieł w transkrypcji; komentarz edytorski: wykazy skrótów, opisy źródeł (czterech wydań obu dzieł uwzględnionych podczas przygotowywania tej edycji: krakowskiego i poznańskiego z 1592 r., krakowskiego z 1600 r. oraz krakowskiego z 1610 r.), aparat krytyczny ukazujący tradycję tekstu dzieł, zasady transkrypcji, objaśnienia historycznoliterackie i językowe, słownik wyrazów archaicznych. Całość zamyka obszerna bibliografia. The subject of the dissertation are the previously unpublished polemical writings of Piotr Skarga - "Upominanie do ewangelików" and "Przestroga do katolików". The main, editorial part of the dissertation is preceded by a historical and literary introduction which presents the development of previous research on Skarga's works; the literary battle between supporters and opponents of Confederation before Skarga's official speech against the Act of 1573. (1592); the most important aspects of the Jesuit's position in comparison with other anti-Confederation speeches and writers representing the opposing camp. The works under study have been subjected to rhetorical analysis: imaging modalities, narration and argumentative strategies, the main sources of invention used in argumentation and selection of exemplification material have been indicated. The editorial transformations of both works and the consequences of these transformations are indicated. The thesis presents the justification for the choice of the basis of edition. The editorial part of the dissertation includes: the text of works in transcription; editorial commentary: lists of abbreviations, descriptions of sources, critical apparatus showing the tradition of the works' text, transcription rules, historical, literary and linguistic explanations and a dictionary of archaic words. An extensive bibliography closes the thesis.