Ambasador na rozdrożu. Świat wartości w poradnikach dyplomatycznych Pierwszej Rzeczypospolitej oraz ich europejski kontekst
Loading...
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Publikacja inspirowana nurtem badawczym New Diplomatic History stanowi pierwszą próbę całościowego omówienia staropolskich poradników dyplomatycznych – dotychczas jednego ze słabiej rozpoznanych gatunków piśmiennictwa Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dzieła polskie zostały zestawione z obfitym materiałem źródłowym, obejmującym przede wszystkim liczne wczesnonowożytne poradniki dyplomatyczne powstałe w zachodniej Europie, a także wybrane przykłady literatury politycznej, relacji poselskich, listów czy diariuszy. Umożliwiło to ukazanie zarówno związków staropolskiej refleksji dyplomatycznej z europejską, jak i jej cech dystynktywnych.
Praca prezentuje omawiane teksty w kontekście kluczowych dla nich problemów badawczych, a więc kwestii suwerena i autonomii dyplomatów, ich powinności reprezentacyjnych oraz negocjacyjnych, zdobywania przez nich informacji czy wreszcie ich niejednoznacznej relacji z prawdą i kłamstwem. Zgodnie z założeniami metodologicznymi New Diplomatic History, w badaniach wykorzystano zróżnicowane instrumentarium badawcze, łączące narzędzia filologiczne z wiedzą z zakresu historii dyplomacji i historii idei oraz nauk politycznych. Dzięki przeprowadzeniu analizy z perspektywy aksjologicznej, zrekonstruowano świat wartości staropolskich teoretyków dyplomacji, a wnioski, jakie przy tym sformułowano, mają zastosowanie dla szerokiego grona uczonych – od historyków stosunków międzynarodowych po badaczy literatury politycznej.
Inspired by studies in the New Diplomatic History, this book constitutes the first attempt at a comprehensive discussion of early modern Polish diplomatic manuals—hitherto one of the less recognized textual genres of the Polish–Lithuanian Commonwealth. It compares Polish writings with abundant source material, including numerous diplomatic manuals produced in Western Europe, as well as selected examples of political literature, diplomatic relations, letters, or diaries. This allowed to show both the links of Polish diplomatic reflection with the European one, as well as its distinctive features.
The book examines those texts in the context of the key research problems, namely the issues of the sovereign and autonomy of the diplomats, their representational and negotiating duties, information gathering, and their ambiguous relationship with truth and deceit. Following the methodological objectives of the NDH, the study employed a diverse research apparatus, combining philological tools with knowledge of the history of diplomacy and the history of ideas and political science. By analyzing from an axiological perspective, I have reconstructed the world of values of Polish diplomatic theorists, while the conclusions formulated apply to a wide range of academics—from historians of international relations to scholars of political literature.
Description
Keywords
staropolska dyplomacja, poradniki dyplomatyczne, Krzysztof Warszewicki, Ławryn Piaseczyński, Stanisław Miński, Tadeusz Morski, Polish-Lithuanian diplomacy, early modern diplomatic manuals
Citation
M. E. Nowakowski, Ambasador na rozdrożu. Świat wartości w poradnikach dyplomatycznych Pierwszej Rzeczypospolitej oraz ich europejski kontekst, Wydawnictwo KUL, Lublin 2023.
ISBN
978-83-8288-102-8