Studia z Prawa Wyznaniowego, 2020, T. 23

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 26
  • Item
    Wpływ braku rejestracji małżeństwa zawartego w formie wyznaniowej na bezpieczeństwo obrotu prawnego
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Tunia, Anna
    Przedmiotem artykułu jest zagadnienie dotyczące wpływu braku realizacji jednej z przesłanek koniecznych zawarcia małżeństwa w formie wyznaniowej, jaką jest sporządzenie aktu małżeństwa zawieranego w formie wyznaniowej na bezpieczeństwo obrotu prawnego. W tym celu w artykule przeanalizowano istotne elementy tej przesłanki, którymi są prawidłowo sporządzone i terminowo doręczone dokumenty stanowiące podstawę sporządzenia aktu małżeństwa w USC, a następnie ukazano możliwe reakcje organu administracji stanu cywilnego w związku z niedopełnieniem poszczególnych elementów tej przesłanki zawarcia małżeństwa. W dalszej części artykułu odniesiono się do konkretnych skutków niesporządzenia aktu małżeństwa w formie wyznaniowej, przedstawiając sytuacje, w których małżonkowie i inne osoby uczestniczące w obrocie prawnym w związku z zawartym małżeństwem nie będą mogły korzystać z praw (i obowiązków), które powstałyby, gdyby kierownik USC sporządził konstytuujący ten związek – akt małżeństwa. Podniesiono też uwagi de lege ferenda dotyczące zmiany obecnych przepisów dotyczących zawierania małżeństwa w formie wyznaniowej, która pozwoli na zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego, niwelując w wielu przypadkach szkody i krzywdy niematerialne rodzące się z niezawarcia małżeństwa.
  • Item
    Moralność publiczna jako przesłanka ograniczania wolności zgromadzeń
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Zacharczuk, Piotr
    Wolność zgromadzeń może podlegać ograniczeniom także z uwagi na konieczność ochrony moralności publicznej. Moralność publiczna stanowi bowiem przesłankę dopuszczalności ograniczeń tej wolności zarówno na gruncie prawa międzynarodowego, jak i prawa krajowego. Celem badawczym niniejszego opracowania jest w pierwszej kolejności ukazanie moralności publicznej jako przesłanki uzasadniającej ograniczenie wolności zgromadzeń w ujęciu unormowań międzynarodowych oraz regulacji konstytucyjnej, a następnie przeanalizowanie szczegółowych ustawowych przesłanek ingerencji w wolność zgromadzeń wchodzących w zakres moralności publicznej. Zgodnie z postanowieniami ratyfikowanych umów międzynarodowych oraz przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, do ograniczenia omawianej wolności konieczne jest obowiązywanie przewidujących to przepisów. Niektóre obecnie obowiązujące, polskie regulacje ustawowe, już określają przesłanki stanowiące podstawę ograniczenia wolności zgromadzeń z uwagi na ochronę wartości mieszczących się w moralności publicznej. Zasadne są jednak zmiany ustawowe umożliwiające w większym zakresie stosowanie ograniczeń wolności zgromadzeń z uwagi na ochronę moralności publicznej.
  • Item
    Zasada poszanowania autonomii i wzajemnej niezależności państwa i kościołów oraz innych związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Poniatowski, Michał
    W artykule przedstawiono analizę orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w zakresie zasady poszanowania autonomii i wzajemnej niezależności państwa i kościołów oraz innych związków wyznaniowych. W pierwszej kolejności została przedstawiona proweniencja tej zasady. W szczególności wskazano na jej aspekt komparatystyczny. Następnie przedstawiono tę zasadę jako element relacji pomiędzy państwem i związkami wyznaniowymi w ujęciu judykatury Trybunału Konstytucyjnego. W kolejnych częściach artykułu przedstawiono wykładnię tej zasady oraz jej zakres w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Najważniejsze wnioski przedstawiono w zakończeniu.
  • Item
    Problem rewindykacji kościelnej nieruchomości Polskiego Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów we Wrocławiu
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Zawiślak, Michał
    Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest ukazanie przebiegu postępowania rewindykacyjnego nieruchomości kościelnej należącej do parafii Polskiego Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów we Wrocławiu, wraz z analizą wydanych w toku postępowania decyzji administracyjnych. Szczególna uwaga została zwrócona na zagadnienia prawne związane z zastosowaniem art. 2 ust. 4 dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich oraz konsekwencjami uchwały Sądu Najwyższego z 19 grudnia 1959 roku co do skutków prawnych interpretacji art. 2 ust. 4 tego dekretu. W tej sprawie prawomocna decyzja o odmowie przyznania Kościołowi prawa własności została wydana dopiero po 13 latach od złożenia wniosku rewindykacyjnego. W toku całego postępowania doszło do przewlekłości, co potwierdził wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie ze skargi nr 32045/10. Drugi Zbór we Wrocławiu (następca prawny wspomnianej wyżej parafii) nie odzyskał prawa własności nieruchomości utraconej po II wojnie światowej na podstawie przepisów ustawy regulującej sytuację prawną Kościoła Chrześcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej. Okoliczności faktyczne przedstawione w niniejszym artykule na kanwie wieloletniego sporu rewindykacyjnego pozwalają na wyprowadzenie wniosków o konieczności uregulowania prawa własności tej nieruchomości w innym trybie niż administracyjny.
  • Item
    Dokonywanie czynności procesowych przed sądem kościelnym jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 stycznia 2017 r., I ACa 676/16
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Misztal-Konecka, Joanna
    Glosa omawia wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, w którym sąd ten uznał działanie w ramach czynności stron procesu przed sądem kościelnym za okoliczność wyłączającą odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych osoby fizycznej. Według autorki glosy na aprobatę zasługuje zarówno stanowisko co do dopuszczalności drogi sądowej przed sądami państwowymi w sprawach o ochronę dóbr osobistych naruszonych przed sądem kościelnym, jak też pogląd, iż ochrona dóbr osobistych nie przysługuje w przypadku zaistnienia okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia takiego dobra. Działanie przed sądem kościelnym, którego funkcjonowanie aprobowane jest w ustawodawstwie państwowym, mieści się w grupie przypadków działania w ramach porządku prawnego. Kwalifikacja działania w ramach przysługujących stronie praw procesowych, zarówno w przypadku działań przed sądem państwowym, jak i sądem kościelnym, wymaga stwierdzenia, że działania te są oparte na istniejącym prawie podmiotu do działania, działaniu w granicach kompetencji zakreślonych przez porządek prawny, przytaczaniu okoliczności prawdziwych (lub co do których istnieją uzasadnione podstawy do uznawania ich za prawdziwe) w sposób oględny i w zakresie niezbędnym dla realizacji własnego prawa.