Roczniki Nauk Społecznych, 2020, T. 48, nr 4
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
- ItemFunkcje mediów w demokracjach(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2020) Szwed, RobertPrzekonanie o skuteczności i sile oddziaływania mediów powoduje, że politycy, specjaliści od komunikacji medialnej i teoretycy demokracji wykorzystują media do działań promocyjnych, służących do kształtowania i przekonywania opinii publicznej oraz do jej doskonalenia poprzez edukację i upodmiotowienie. Okazuje się jednak, że odczytanie licznych konceptualizacji funkcji mediów zależy od sposobu pojmowania demokracji, postrzegania polityki oraz roli, jaką w systemie ma odgrywać opinia publiczna. Artykuł umieszcza różnorodne koncepcje celów, które winny przyświecać mediom (od nurtu „społecznej odpowiedzialności” tzw. komisji Hutchinsa przez konceptualizacje Gurevitcha, Blumlera, Zallera po nurty „dziennikarstwa uczestniczącego” i „dziennikarstwa publicznego”) w kontekście trzech podstawowych typów demokracji: liberalnej, elitystycznej i uczestniczącej, deliberacyjnej. Taka typologizacja demokracji i funkcji mediów pozwala lepiej zrozumieć obserwowane tendencje do zawłaszczania mediów przez polityków i transnarodowe koncerny, procesy koncentracji mediów oraz nadzieje na odrodzenie dziennikarstwa i sfery publicznej w mediach społecznościowych. The belief in the effectiveness and power of media influence causes politicians, media communication specialists, and democracy theorists to use the media for promotional activities aimed at shaping and persuading public opinion and improving it through education and empowerment. It turns out, however, that reading numerous conceptualizations of media functions depends on the way democracy is understood, how politics is perceived, and what is the role of public opinion in the system. The article places various concepts of media missions (from the Hutchins Commission social responsibility trend, through the conceptualizations of Gurevitch, Blumler, Zaller, to participatory journalism and public journalism) in the context of three basic types of democracy: liberal, elitist and participatory, deliberative. Such consideration of democracies and the functions of the media allows for a better understanding of the observed tendencies to appropriate media by politicians and transnational corporations, media concentration processes, and hopes for the revival of journalism and the public sphere in social media.
- ItemStawka i konflikt jako mechanizmy budowania suspensu w filmach o Jamesie Bondzie. Raport z badań(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2020) Dunin-Wilczyński, StanisławStawka odgrywa istotną rolę przy intensyfikowaniu konfliktu pomiędzy protagonistą a antagonistą, a co za tym idzie: emocjonalnej reakcji odbiorcy na ten konflikt. W filmach o Jamesie Bondzie stosowany jest schemat fabularny zapobiegania tragedii, gdzie główny bohater ma powstrzymywać złoczyńcę przed realizacją moralnie złego planu. Modyfikowanie stawki odbywa się przez maskowanie stawki rzeczywistej, zwiększanie negatywnych konsekwencji porażki, zwiększanie pozytywnych konsekwencji zwycięstwa oraz zmniejszanie możliwości osiągnięcia celu. Ponad to filmy te cechuje globalny charakter konfliktu, który uwydatnia się na dwóch poziomach − na poziomie skali zagrożenia, gdzie cele publiczne (konsekwencje polityczne, ekonomiczne, społeczne, humanitarne) są ważniejsze niż cele prywatne (konsekwencje emocjonalne, moralne), oraz na poziomie formy zagrożenia, gdzie stawka konfliktu jest osadzona na lęku fantastycznym. Absurdalność i karykaturalność zagrożeń jest urzeczywistniana przez przedstawianie ich w kontekście konfliktu wartości (np. dobro kontra zło). The stakes play an important role in intensifying the conflict between the protagonist and the antagonist, and thus, the emotional reaction of the target audience. The James Bond film series often follow a plot pattern of „preventing atrocity”, in which the main character is supposed to stop the villain from implementing a morally evil plan. Stakes modification is done through various techniques: by masking the actual stakes, by increasing the negative consequences of a failure, by increasing the positive consequences of winning and by reducing the possibility of achieving the goal. Moreover, these films are characterized by the global nature of the conflict, which is emphasized on two levels. At the level of the threat scale, where public goals (political, economic, social, humanitarian consequences) are more important than private goals (emotional, moral consequences). And at the level of the form of the threat, where the stakes of the conflict are embedded in fantastic fear. The absurdity and caricatural nature of threats is realized by presenting them in the context of a conflict of values (e.g. good versus evil).
- ItemKonflikt na Ukrainie w niemieckim dyskursie parlamentarnym(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2020) Brzezińska, Monika MariaArtykuł stanowi analizę narracji parlamentarnej niemieckich deputowanych do Bundestagu, prowadzonej na przestrzeni dwóch lat (od 2012 do 2014 r.) w związku z kryzysem na Ukrainie. Badania nad dyskursem miały za zadanie wskazać na najważniejsze dla niemieckich parlamentarzystów wątki oraz preferowane przez rząd federalny metody rozwiązania sporu na linii Kijów−Moskwa. Opracowanie to stanowi próbę wyjaśnienia, dlaczego rząd A. Merkel zaangażował się w konflikt, jaką widział w nim swoją rolę i jakie korzyści własne? Celem artykułu było również zarysowanie ewolucji poruszanych w trakcie debaty wątków w kontekście strategicznych interesów narodowych (głównie gospodarczych) Niemiec i kształtowania przez nich własnej polityki zagranicznej, która gwarantowałaby im maksymalizację własnych wpływów przy jednoczesnym unikaniu ostrego starcia z Rosją. To bowiem mogłoby negatywnie odbić się na wskaźnikach ekonomicznych Niemiec, czego one za wszelką cenę starały się uniknąć. Prezentowana perspektywa pozwala zatem, przynajmniej częściowo, zrozumieć zarówno niemiecką taktykę soft power, jak i pewną uległość kanclerz wobec W. Putina i jego zaborczej polityki na Ukrainie. The article is an analysis of the parliamentary discourse of Bundestag deputies, led over two years, i.e. from 2012 to 2014 regarding the crisis in Ukraine. The studies on the discourse were aiming to indicate the most important issues for the German parliamentarians and ways of resolving the Kyiv-Moscow conflict preferred by the federal government. The essay is an attempt of explanation why A. Merkelʼs government got involved in the conflict, what was its perceived role and own benefits. The aim of the article was also to outline the evolution of the issues raised in the debate in the context of Germanyʼs strategic national interests (mainly the economic ones) and forming their foreign policy guaranteeing to maximize their influence and avoiding an acute conflict with Russia at the same time. This could negatively affect German economic indications, which they wanted to avoid at all costs. Therefore, the perspective presented herein enables to understand, at least to some degree, the German soft power tactics and a certain amount of the Chancellorʼs submission to W. Putin and his invasive politics in Ukraine.
- ItemConceptual Fundamentals of Post-Westphalian International Relations(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2020) Kyrydon, Alla; Troyan, SergiyKonceptualne podejście do zrozumienia obecnego etapu ewolucji stosunków międzynarodowych pojawiło się podczas upadku dwubiegunowego świata zimnej wojny i tworzenia nowych podstaw porządku międzynarodowego. Specyfika tego procesu polega na tym, że upadek systemu powojennego odbył się w warunkach pokojowych. Najczęściej do opisania powiązań i współzależności polityki światowej po upadku żelaznej kurtyny używa się dwóch terminów − postdwubiegunowy (postwestfalski) system międzynarodowy lub stosunki międzynarodowe po zakończeniu zimnej wojny. Oba terminy, postbipolarny system międzynarodowy i stosunki międzynarodowe po zakończeniu zimnej wojny, mają cechy wspólne, co zwykle pozwala na używanie ich jako synonimów i sprawia, że są one najbardziej popularne przy wyborze wspólnej, kompleksowej definicji współczesnych stosunków międzynarodowych. Upadek bloku sowieckiego i globalny system dwubiegunowy postawiły na porządku dziennym kwestie, których nie da się rozwiązać w ramach tradycyjnych terminów: „bieguny”, „równowaga sił”, „konfiguracja równowagi sił” itp. Globalny system międzynarodowy przeżywa głębokie wstrząsy związane z transformacją jego struktury, zmianami w jego interakcji z otoczeniem, co odpowiednio wpływa na jego wymiary − regionalny i peryferyjny. We współczesnych postdwubiegunowych relacjach chwiejnej równowagi istnieje oczywisty nacisk na transformację światowego porządku międzynarodowego w „świat postamerykański”, z krytyczną dynamiką relacji między starymi i nowymi aktorami na poziomie globalnym. Otwarta pozostaje kwestia dalszej ewolucji całego systemu stosunków międzynarodowych w świecie postdwubiegunowym i tendencji do jego transformacji z konfrontacyjnego w system współpracy. Conceptual approaches to understanding the current stage of the evolution of international relations were put in place during the destruction of the bipolar world of the Cold War and the formation of new foundations of the world and international order. The distinctiveness of this process is that the collapse of the postwar system took place in peaceful conditions. Most often, two terms are used to describe the interconnectedness and interdependence of world politics after the fall of the Iron Curtain: the post-bipolar (post-westphalian) international system or international relations after the end of the Cold War. Two terms, post-bipolar international system and international relations after the end of the Cold War, have common features, which usually allows them to be used as synonyms and makes them the most popular when choosing a common comprehensive definition for the modern international relations. The collapse of the Soviet bloc and the global bipolar system put on the agenda issues that cannot be resolved within the traditional terms “poles,” “balance of power,” “configuration of the balance of power” etc. The world has entered a period of uncertainty and growing risks. the global international system is experiencing profound shocks associated with the transformation of its structure, changes in its interaction with the environment, which accordingly affects its regional and peripheral dimensions. In modern post-bipolar relations of shaky equilibrium, there is an obvious focus on the transformation of the world international order into a “post-American world” with the critical dynamics of relations between old and new actors at the global level. The question of the further evolution of the entire system of international relations in the post-bipolar world and the tendency of its transformation from a confrontational to a system of cooperation remains open.
- ItemKs. Józef Majka (1918-1993). Życie i myśl, red. Grzegorz Sokołowski, Stanisław Fel(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2020) Marczak, Łukasz