Książki/rozdziały (WNS)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/125

Browse

Browsing Książki/rozdziały (WNS) by browse.metadata.rights "Attribution 4.0 International"

Now showing 1 - 4 of 4
  • Item
    A Security Community. Poland and Her Visegrad Allies: the Czech Republic, Hungary and Slovakia
    (Wydawnictwo KUL, 2013) Gizicki, Wojciech
    This monograph aims at presenting the character of the Visegrád Group in the area of security. This initiative, being a cooperation platform formed by the Czech Republic, Poland, Slovakia, and Hungary can be seen as a specific security community. This is the main thesis of the discussed study, presented in this book. A starting point for this analysis is a thesis stating the existence of a community of ideas linking the integrating entities, which is present in Karl Deutsch’s communication theory and in the constructivism theory. This translates into the Visegrád Group being treated as a special security community.
  • Item
    Centrality of Religiosity Scale in Polish Research: A Curvilinear Mechanism that Explains the Categories of Centrality of Religiosity
    (MDPI, 2020) Zarzycka, Beata; Bartczuk, Rafał; Rybarski, Radosław
    The centrality of religiosity scale (CRS) is a measure of the importance of religious constructs in personality. The Polish CRS has been applied in more than 40 published studies on the psychology of religion, with over 18,000 total participants. However, no comprehensive overview on the Polish CRS is available. This paper shows how using the CRS sheds light on different patterns in which religion integrates with other psychological variables. It consists of three parts: first, we introduce the Polish adaptation of the CRS; second, we present the review of the research using the Polish CRS; and finally, we provide research results that suggest a curvilinear mechanism for explaining the categories of the centrality of religiosity. Three measures were applied to the research: the CRS, emotions toward God scale, and content of prayer scale-revised. The results indicated that there is a curvilinear relationship between centrality of religiosity and emotions toward God, prayer types, and styles of request prayer (excluding passive request prayer). We determined the changepoints at which the relationship between the centrality of religiosity and the religious contents changes. This finding allowed us to provide empirical confirmation of Huber’s thesis (2003) that there is a different way of operating low, medium, and high scores in centrality, namely marginal, subordinated, and central religiosity. The study also broadens our understanding of each of these types of religiosity.
  • Item
    Kształtowanie umiejętności czytania w edukacji przedszkolnej. Studium porównawcze metod analityczno-syntetycznej i glottodydaktyki
    (Wydanictwo KUL, 2021) Borowska, Barbara
    Prezentowana monografia dotyczy kształtowania umiejętności czytania w edukacji przedszkolnej. Powstała na podstawie badań empirycznych prowadzonych w latach 2016-2018 w wybranych przedszkolach na obszarze dwóch województw – lubelskiego i mazowieckiego. Przedmiotem przeprowadzonych badań było porównanie efektów kształtowania umiejętności czytania dzieci w edukacji przedszkolnej według metody analityczno-syntetycznej Ewy i Feliksa Przyłubskich i metody glottodydaktyki Bronisława Rocławskiego. W edukacji przedszkolnej nauczyciele realizują różne koncepcje kształtowania umiejętności czytania, wśród nich dużą popularnością cieszy się nadal metoda analityczno-syntetyczna o charakterze funkcjonalnym E. i F. Przyłubskich i metoda glottodydaktyki B. Rocławskiego. Porównując te dwie koncepcje, nie zakładałam prezentacji ich efektów w opozycji względem siebie, lecz zbadałam, które wyznaczniki przynoszą lepsze rezultaty kształtowania umiejętności czytania w edukacji przedszkolnej, przy zastosowaniu dwóch rożnych metod. Chcąc zapewnić obiektywność uzyskanych wyników, zdecydowałam się na przeprowadzenie badań porównawczych, aby zgromadzone w ten sposób dane naukowe pozwoliły obiektywnie wykazać efektywność edukacyjną nabywania umiejętności czytania przez dzieci nauczane tymi dwoma metodami. Celem przeprowadzonych badań była eksploracja i opis porównania efektów umiejętności czytania dzieci przedszkolnych kształconych metodą analityczno-syntetyczną według E. i F. Przyłubskich i metodą glottodydaktyki w koncepcji B. Rocławskiego. Świadoma wyznaczników nauki czytania postanowiłam porównać efekty edukacyjne obu metod w najstarszych grupach przedszkolnych. W analizowanych wynikach skoncentrowałam się na najbardziej istotnych problemach badawczych dotyczących umiejętności czytania dzieci w edukacji przedszkolnej. Założyłam, że wnioski z tych badań będą przydatne w dążeniu do podniesienia skuteczności nauki czytania realizowanej w polskich przedszkolach bez względu na stosowaną metodę. W procesie prowadzonych badań porównawczych wyróżniłam dwie warstwy. W pierwszej, kiedy analizowałam efekty edukacyjne, stosowałam metody jakościowe i ilościowe. Natomiast w drugiej warstwie dokonałam analizy porównawczej metody analityczno-syntetycznej według E. i F. Przyłubskich i metody glottodydaktyki w koncepcji B. Rocławskiego. Dobrą stroną tak skomponowanych warstw badawczych jest możliwość ustalenia, które wyznaczniki badanych zmiennych zależnych przynoszą lepsze efekty pedagogiczne i która metoda jest skuteczniejsza w edukacji przedszkolnej. Prezentowana monografia składa się z ośmiu rozdziałów napisanych w pierwszej osobie liczby pojedynczej. Taki opis umożliwia oddzielenie własnych przemyśleń i wniosków od przedstawionych ustaleń pedagogów, psychologów i językoznawców zajmujących się kształtowaniem umiejętności czytania, nie tylko na poziomie wychowania przedszkolnego. Publikację rozpoczęłam rozdziałem zawierającym analizę dokumentów regulujących kształtowanie umiejętności czytania w przedszkolu w latach 1970– 2020, ponieważ edukację w Polsce wytyczają unormowania prawne Ministerstwa Edukacji Narodowej. Zagadnienia dotyczące nauki czytania w zakresie treści programowych edukacji przedszkolnej w Polsce po raz pierwszy pojawiły się w rozporządzeniach w latach 70. XX wieku. Znaczący przełom zapoczątkowała transformacja ustrojowa przeprowadzona w latach 90. ubiegłego stulecia. Wprowadzono wówczas minimum programowe wychowania przedszkolnego, a nowelizacja ustawy o systemie oświaty z 1995 roku spowodowała, że w miejsce „minimum programowego” wprowadzono „podstawy programowe”. Natomiast kształtowanie umiejętności czytania postanowiono przenieść do edukacji przedszkolnej. Kolejnym przełomowym okresem była modernizacja ustroju szkolnictwa zapoczątkowana w 1999 roku. Wprowadzone modyfikacje przepisów były zachętą do tworzenia autorskich programów zawierających treści dotyczące nauki czytania w przedszkolu. Dynamiczne zmiany aktów prawnych i programów nauczania powodowały, że nauczyciele nie nadążali za śledzeniem przeobrażeń, nie dostrzegali różnic i nie rozumieli ich zasadności. Dlatego w 2007 roku po ponownej modyfikacji podstawy programowej zaczął się czas ostrej dyskusji o roli przygotowania dzieci przedszkolnych do nauki szkolnej. W efekcie tej polemiki w 2008 roku wprowadzono kolejne zmiany. Oprócz stopniowego obejmowania dzieci sześcioletnich obowiązkiem szkolnym znowelizowano podstawę programową wychowania przedszkolnego, w której umiejętność czytania i pisania przeniesiono do edukacji wczesnoszkolnej, a w edukacji przedszkolnej pozostawiono przygotowanie do nauki czytania i pisania. Obniżenie wieku rozpoczęcia nauki w szkole przez dzieci sześcioletnie nie zyskało powszechnego poparcia społecznego. Wobec licznych protestów w 2016 roku sześciolatki ponownie zostały objęte obowiązkiem odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego, a czynności nauki czytania powróciły do edukacji przedszkolnej. W konsekwencji permanentnych zmian zachodzących w polskiej oświacie i po zatoczeniu koła dotyczącego nauki czytania w edukacji przedszkolnej postanowiłam zbadać: Jakie efekty w zakresie umiejętności czytania osiągają dzieci sześcioletnie? Trzy kolejne rozdziały (drugi, trzeci i czwarty) monografii zawierają ustalenia określające ramy merytoryczne i metodologiczne prowadzonych badań – paradygmaty wyznaczające podstawy kształtowania umiejętności czytania dzieci. W rozdziale drugim przedstawiłam istotne poglądy dotyczące zależności nabywania umiejętności czytania od dojrzałości umysłowej dziecka. Powołałam się na ustalenia Stefana Szumana, ktory wyróżnił problemy gotowości i wrażliwości dzieci, oraz Barbary Wilgockiej-Okoń uznającej gotowość szkolną za proces i efekt współdziałania aktywności dziecka i dorosłych. Spośród wielu oczekiwań, którym powinno sprostać dziecko rozpoczynające naukę w szkole, omówiłam rozwój gotowości do nauki czytania, powołując się na poglądy: Anny Brzezińskiej, Grażyny Krasowicz-Kupis, Janiny Malendowicz, Eve Malmquista i Danuty Waloszek. W rozdziale tym przedstawiłam także trzy zweryfikowane badawczo koncepcje diagnostyczne (Wczesne zapisy dzieci do szkoły, Diagnoza dojrzałości szkolnej według Barbary Wilgockiej-Okoń, Skala Gotowości Szkolnej) oraz Metodę Dobrego Startu Marty Bogdanowicz, która służy do kształtowania gotowości dzieci do nauki szkolnej. Z metody tej korzystali niektórzy badani przeze mnie nauczyciele, jako uzupełnienie innych form wspomagających kształtowanie dojrzałości do nauki czytania dzieci. W rozdziale trzecim uznałam za zasadne podać ważniejsze ustalenia odnoszące się do umiejętności czytania. Złożoność tego procesu można odnaleźć w wielu definicjach, które w zwięzły sposób próbują przedstawić jego istotę. Większość ustaleń zawartych w tym rozdziale obejmuje nabywanie sprawności nauki czytania przez dzieci, ponieważ monografia dotyczy kształtowania umiejętności i efektywności czytania w przedszkolu. Analizując pojęcia, koncepcje i wyznaczniki umiejętności czytania, odwołałam się do poglądów pedagogów, psychologów i językoznawców, Do prezentacji stanu wiedzy dołączyłam własne komentarze i ustalenia dotyczące edukacji przedszkolnej, gdyż od 10 lat zajmuję się edukacją elementarną szczególnie w zakresie nabywania umiejętności czytania. W rozdziale czwartym przedstawiłam – zgodnie z porządkiem historycznym – założenia metod syntetycznych i analitycznych oraz metod mieszanych (analityczno-syntetycznych i syntetyczno-analitycznych). Zwróciłam uwagę na powody, które skłoniły pedagogów do opracowania koncepcji założeń metod analityczno-syntetycznych o charakterze funkcjonalnym. Ponieważ rdzeniem mojej monografii jest analiza porównawcza efektów edukacyjnych nauki czytania prowadzonej według metody analityczno-syntetycznej E. i F. Przyłubskich i metody glottodydaktyki B. Rocławskiego, znaczną część rozważań poświęciłam na omówienie tych koncepcji. W końcowej części rozdziału przedstawiłam dwie kolejne metody, tj.: Odimienną metodę nauki czytania Ireny Majchrzak oraz Symultaniczno-Sekwencyjną Naukę Czytania Jagody Cieszyńskiej-Rożek, które często są stosowane przez nauczycieli w kształtowaniu umiejętności czytania wśrod dzieci. Dodam, że z tych koncepcji korzystali także nauczyciele w przedszkolach, ktore objęłam badaniami. W zarysie programu badań zawartym w rozdziale piątym przedstawiłam motywy podjęcia badań porównawczych umiejętności czytania dzieci przedszkolnych zgodnie z metodą analityczno-syntetyczną E. i F. Przyłubskich i metodą glottodydaktyki B. Rocławskiego oraz omówiłam ramy teoretyczne i wynikające z nich założenia, które przyjęłam w programie badań. Następnie określiłam przedmiot i cel badań. W odniesieniu do przyjętego celu sformułowałam problemy badawcze, hipotezy, zmienne i ich wskaźniki. W przeprowadzonych badaniach jako zmienne zależne przyjęłam: pamięć fonetyczną, syntetyzowanie wyrazów z fonemów, znajomość liter, tempo i techniki czytania oraz rozumienie czytanego tekstu. Zmienne niezależne stanowiły: metoda analityczno-syntetyczna E. i F. Przyłubskich i metoda glottodydaktyki B. Rocławskiego. Natomiast zmiennymi pośredniczącymi (społeczno-demograficznymi) były: płeć dzieci, okres uczęszczania do przedszkola, miejsce zamieszkania,wykształcenie rodziców. Zmienne te kontrolowałam dwukrotnie –w styczniu, koncentrując się na dojrzałości dzieci do nauki czytania i stopniu opanowanych już umiejętności czytania, oraz w czerwcu, skupiając się na efektach nauki czytania uzyskanych z zastosowaniem obu badanych metod. Dla ustalenia, czy badane problemy występują lub nie, relacje między zmiennymi zależnymi i niezależnymi oraz pośredniczącymi zostały wyrażone wskaźnikami. W analizie wskaźników społeczno-demograficznych uwzględniłam także dane dotyczące nauczycieli badanych dzieci (staż pracy, wykształcenie, awans zawodowy, stosowana metoda).W programie badań uzasadniłam dobór metod, technik i narzędzi badawczych, ktore przedstawiłam i opisałam. Rozdział piąty zakończyłam prezentacją proby badawczej i organizacji prowadzonych badań. Chcąc uzyskać dokładne dane liczbowe, nacisk położyłam na pogłębioną analizę statystyczną, która pozwoliła mi jednoznacznie określić, w której z tych stosowanych metod dzieci uzyskują lepsze efekty czytania i wyprowadzić wnioski pozwalające obiektywnie spojrzeć na wartości i mankamenty (mocne i słabe strony) obu metod. Wyniki badań przedstawiłam w dwóch rozdziałach – szóstym i siódmym. W rozdziale szóstym opisałam placówki, do których uczęszczały badane dzieci oraz warunki, w jakich kształtowały umiejętność czytania. Następnie przeprowadziłam charakterystykę i analizę próby badawczej, uwzględniając zmienne pośredniczące. W rozdziale tym przedstawiłam także przygotowanie nauczycieli do nauki czytania w wybranych do badań przedszkolach. W rozdziale siódmym zaprezentowałam wyniki badań dotyczące zmiennych zależnych. Dążąc do precyzyjnego określenia efektów edukacyjnych uzyskanych przez dzieci nauczane badanymi metodami, zastosowałam pakiet metod statystycznych, które opisałam w podrozdziale pierwszym. Zgromadzone dane wyjaśniły istotne zależności – zarówno ilościowe, jak i jakościowe – między zmiennymi zależnymi i niezależnymi oraz pośredniczącymi. Ze względu na obszerność prezentowanych analiz i dużą liczbę tabel większość z nich umieściłam w Aneksie. W rozdziale ósmym przedstawiłam wnioski z podjętych badań, z których wynika jednoznacznie, że bez względu na stosowaną metodę nauczania widoczny był przyrost umiejętności pomiędzy pomiarami (styczeń i czerwiec) wśród badanych dzieci sześcioletnich we wszystkich zmiennych zależnych. Rezultat ten wskazywał na prawidłowy rozwój dzieci i skuteczność kształtowania wśród sześciolatków gotowości do nauki w szkole. Prezentowane wyniki badań pokazały także, że metoda glottodydaktyki w koncepcji B. Rocławskiego jest skuteczniejsza i daje dużo lepsze efekty kształcenia umiejętności czytania dzieci przedszkolnych niż metoda analityczno-syntetyczna według E. i F. Przyłubskich. Publikacja zawiera także Zakończenie, Bibliografię, Spis wykresów i Spis tabel oraz Aneks, w którym zamieściłam fotografie przedszkoli objętych badaniami, narzędzia badawcze i tabele statystyczne dopełniające analizę rozdziałów empirycznych.
  • Item
    Wartości, postawy, wybory. Aksjologiczna koncepcja realizacji kariery
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Jakimiuk, Beata