Vox Patrum, 2022, Vol. 81: Miscellanea
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Vox Patrum, 2022, Vol. 81: Miscellanea by Issue Date
Now showing 1 - 13 of 13
Results Per Page
Sort Options
- Item“Uisibilis in homine et contrectabilis Deus” (De Trinitate IV 42). Un análisis de la presencia de Cristo en el Antiguo Testamento en las obras de Hilario de Poitiers a la luz de la polémica antiarriana del s. IV(Wydawnictwo KUL, 2021) López, Almudena AlbaHilario de Poitiers concede una especial importancia al análisis de las teofanías del Antiguo Testamento, tanto en lo referente al desarrollo doctrinal de su pensamiento soteriológico y cristológico como en lo relativo a su enfrentamiento con aquellos que niegan la igualdad entre el Padre y el Hijo. A lo largo del presente artículo analizaremos el tratamiento transversal que hace el obispo galo en su obra (especialmente en De Trinitate y el Tractatus super Psalmos) de las principales teofanías contempladas por profetas y patriarcas a la luz de su orientación futura. Hilario entiende que el motivo de las manifestaciones divinas no es otro que anunciar la nueva economía que se inaugura a raíz de la encarnación y suscitar en el hombre la fe y la esperanza necesarias para esperar ese momento y ser capaz de identificar al Hijo en el habitus carnal que asume en su venida. Para diferenciar las teofanías de la encarnación, Hilario de Poitiers establece una diferencia fundamental entre las species creatae asumidas por el Verbo en las teofanías y la asunción de la carne en la encarnación, aspecto fundamental para entender los misterios de la salvación del hombre que constituyen el objetivo de la misión del Hijo.
- Item„Leporis vero si novellae…”, czyli o powiązaniu medycyny i sztuki kulinarnej w "De observatione ciborum" Antimusa(Wydawnictwo KUL, 2022) Rzeźnicka, ZofiaArtykuł poświęcony jest analizie początkowego fragmentu receptury na potrawę z zająca („Leporis vero si novellae…”) zachowanej w bizantyńskim traktacie medycznym „De observatione ciborum” autorstwa Antimusa (V/VI w. n.e.). We wstępie autorka dowodzi, że dzieło to zostało napisane zgodnie z antyczną tradycją medyczną. Wskazuje też na jego specyfikę, zaznaczając, że dotyczy ono pożywienia typowego dla ludów spoza obszaru basenu Morza Śródziemnego. Nadto zaznacza, że skoro traktat został dedykowany władcy Franków, Teuderykowi, zawiera on przede wszystkim dane na temat diety wyższych warstw społecznych. Jako przykład odzwierciedlający wysoki status społeczny Teuderyka autorka przytacza przepis na danie z zająca. Zasadnicza część studium obejmuje analizę początkowej części wspomnianej receptury. Autorka proponuje rekonstrukcję technologii kulinarnej, która mogła być stosowana podczas przygotowywania mięsa młodego zająca w oparciu o dane zawarte w dziele Antimusa oraz literaturze źródłowej z zakresu ars medica (pisma Galena [II/III w. n.e.], Orybazjusza [IV w. n.e.] i Aecjusza z Amidy [VI w. n.e.]) oraz ars coquinaria (praca Archestratosa z Geli [IV w. p.n.e.], traktat „De re coquinaria” [IV w. n.e.]). Analiza porównawcza materiału źródłowego wskazuje na kompetencje Antimusa w zakresie dietetyki, a także uwypukla zależność antycznej/bizantyńskiej medycyny i sztuki kulinarnej. Dodatkowo tekst ukazuje wartość traktatów medycznych w badaniach nad historią życia codziennego.
- ItemPedagogia Ojców Kościoła w ujęciu Siergieja Awierincewa. Z zagadnień recepcji chrześcijańskiego antyku we współczesnym pisarstwie rosyjskim(Wydawnictwo KUL, 2022) Banasiak, DanielArtykuł dotyczy problematyki bycia uczniem Chrystusa. Temat Kościoła jako szkoły, Jezusa jako nauczyciela, chrześcijan jako uczniów i dzieci Bożych był podejmowany często przez Ojców Kościoła. W związku z tym wykorzystane zostały takie teksty patrystyczne, jak: Paedagogus Klemensa Aleksandryjskiego, Epistola encyclica, De incarnatione Verbi Atanazego Aleksandryjskiego, De Sancta et Vivifica Trinitate, In psalmum XLVII Teodoreta z Cyru, De Spiritu Sancto Bazylego Wielkiego, Vita Moysis Grzegorza z Nyssy, De perfectione hominis Efrema Syryjczyka. W artykule przeanalizowany został esej naukowy o pedagogii patrystycznej: Świat jako szkoła (1977) Siergieja Awierincewa, rosyjskiego intelektualisty, zafascynowanego spuścizną wczesnochrześcijańskich autorów. Analiza przedstawia eseistyczne przybliżenie, ukazujące takie zagadnienia, jak: szkoła uczniów Chrystusa, szkoła dzieci Bożych, niemowląt, dzieci-starców i starców-dzieci, szkoła prostoty, pokuty i chrześcijańskich zmagań. Metodologia badawcza oparta jest tu przede wszystkim na hermeneutycznym wczytywaniu się w teksty (patrystyczne, eseistyczne, poetyckie), ale też na wychwyceniu eseistycznej optyki Awierincewa, przy uwzględnieniu kontekstów historycznych, społeczno-politycznych, biograficznych, literaturoznawczych. Siergiej Awierincew, zajmujący się patrystyką w niesprzyjających ateistycznych warunkach państwa totalitarnego, poprzez swoje, na pozór nieaktualne i zupełnie niekoniunkturalne badania nad chrześcijańskim antykiem wniósł niebagatelny wkład w duchowe odrodzenie społeczeństwa w czasach schyłku Związku Radzieckiego oraz na początku transformacji polityczno-gospodarczej.
- ItemNew Horizons in the Study of Early African Christianity(Wydawnictwo KUL, 2022) Helleman, Wendy ElgersmaTeaching early Christianity in Nigeria and elsewhere in Africa since 2002, has convinced this author how important it is for African Christians to know of the deep roots of Christianity in Africa, and recognize the important early African theologians, Tertullian, Origen, Athanasius and Augustine, just to name a few. This argument has a significant precedent among 19th century African Christians encouraged by the unbroken presence of Christianity from antiquity in Ethiopia. In the US, Thomas Oden promoted the study of pre-Islamic Christian Africa through the Centre for Early African Christianity, and publications like the series, Ancient Christian Commentary on Scripture. This Centre has also encouraged universities in Africa to get involved in deciphering archeological materials and documents from North African sites as evidence for Christianity from its earliest days; the study of such documents has recently been established at the University of Jos (Plateau State, Nigeria). These initiatives are doubly significant because Christianity is growing phenomenally throughout Africa and is often accused of being “mile wide and an inch deep”.
- ItemŚlady biblijnej, świętej Północy i antycznej Hyperborei w literaturze patrystycznej i średniowiecznej(Wydawnictwo KUL, 2022) Kochanek, Piotr„Hyperborea” to pojęcie dobrze znane badaczom starożytności. Również święta Północ biblijna, jako antyteza złowrogiej Północy Goga, jest dobrze znana badaczom Biblii. Ten artykuł przyjmuje za punkt wyjścia te dwie koncepcje. Jednak celem niniejszego artykułu jest skonfrontowanie biblijnej i antycznej wizji Północy z wybranymi źródłami patrystycznymi i średniowiecznymi. Chodzi o przedstawienie zmian w historycznym i geograficznym rozumieniu pojęcia „Hyperborea”. Literatura grecka opisuje Hyperboreę jako raj leżący na najdalszych krańcach Północy. Pozornie ta wizja Północy wydaje się być podobna do północnego raju w Biblii. Jednak literatura patrystyczna, która dobrze zna grecki mit o Hyperborejczykach, nie aplikuje go do żadnych analiz egzegetycznych. Hyperborea jest dla Ojców Kościoła „przedłużeniem” Scytii, a więc nie jest ona ani rajem, ani też idealną ziemią obiecaną. Jest ona częścią ekumeny i posiada wszystkie dobre i złe cechy terytorium, które zamieszkują zwykli ludzie. Hyperborea została przekształcona z greckiej krainy idealnej w historyczną, realnie istniejącą rzeczywistość. Nazwa ta była więc odnoszona zarówno do terytorium scytyjskiego, jak i do terenów leżących na północ od Scytii. Jednak rozwój horyzontu geograficznego stale przesuwał pojęcie „Hyperborea” coraz bardziej na północ. Linia tego horyzontu geograficznego została wyznaczona w literaturze bizantyńskiej przez Teofanesa w VIII wieku i przez Nicefora Gregorasa w XIV wieku. Ten ostatni wskazał na Ruś Moskiewską jako na leżącą na północnym-wschodzie chrześcijańską Hyperboreę. Taka sama linia geograficznego horyzontu w literaturze łacińskiej została bardzo delikatnie wskazana przez Adama z Bremy, który pisał o hyperborejskiej Skandynawii. Obok horyzontu geograficznego funkcjonował horyzont stricte literacki, gdzie dominował klasyczny topos oparty na tekstach autorów klasycznych.
- ItemOn Anthimus and his work(Wydawnictwo KUL, 2022) Kokoszko, MaciejIn the Church Fathers’ teachings there are numerous references to medical knowledge, including those concerning dietetics. They were, however, not meant to be used to heal the faithful but they were a resource of morally elevating metaphors appropriate in preaching Christian ethics. The first fully extant work on dietetics penned by a Christian author is entitled De observatione ciborum. It is a Latin collection of dietetic advice addressed to Teuderich, ruler of the Franks (6th c. AD). Its author, Anthimus, was a Greek physician exiled from Constantinople, first seeking refuge among the Arrian Goths, and later sent to the Catholic Franks on diplomatic missions. The present article provides a fuller picture of Anthimus’ medical competence and shows arguments to pinpoint the date of compiling the treatise. The analysis is based on three entries of the treatise, namely Chapters 25, 26 and 33. The method adopted in the research is a heuristic analysis of Anthimus’ work, and select, mainly medical, literature. The author of the present study argues that the work was composed in the Constantinopolitan milieu after 508, possibly circa 511. Its author was a competent physician, able to creatively apply theories he learned.
- ItemHomilie Rabana Maura na niedzielę, dni nabożeństw błagalnych oraz o świętych (wybór)(Wydawnictwo KUL, 2022) Łukaszczyk, MichałPraca składa się z dwóch części. We wstępie krótko zreferowałem życiorys Rabana Maura, następnie opisałem jego homilie mając na uwadze tradycję oraz kontekst epoki. W ostatniej części wstępu krótko opisałem treść tłumaczonych przeze mnie homilii. W samych homiliach autor porusza następujące tematy: wierność zasadom religii chrześcijańskiej, przestrzega przed uleganiem wpływom pogaństwa, wyjaśnia najważniejsze prawdy wiary, umacnia własne przepowiadanie poprzez obfite cytowanie Pisma Świętego, a także korzystanie z dorobku Ojców Kościoła. W swoich homiliach Raban Maur porusza także inne tematy, takie jak: udziela przestrogi przed polowaniami i grą w kości w dni świąteczne, zakazuje prowadzenia rozmów w kościele oraz prac w polu w dni świąteczne, prosi o troskę o biednych i niewolników. Sprawy te, wydające się być mniejszej wagi, miały jednak istotne znaczenie dla współczesnych mu ludzi. W przypisach umieściłem najważniejsze uwagi filologiczne, teologiczne, biograficzne oraz geograficzne, pozwalające czytelnikowi właściwie zrozumieć kontekst tłumaczonych homilii.
- ItemImperial Panegyric from Diocletian to Honorius, red. Adrastos Omissi, Alan J Ross, Liverpool University Press, Translated Texts for Historians, Contexts 3, Liverpool 2020, ss. 296 + XI(Wydawnictwo KUL, 2022) Szopa, AdrianRecenzja publikacji Imperial Panegyric from Diocletian to Honorius, ed. by Adrastos Omissi and Alan J Ross, Liverpool University Press, Translated Texts for Historians, Contexts 3, Liverpool 2020, ss. 296 + XI.
- Item[Hermes Trismegistos] Stobaei Hermetica XI (Ioannis Stobaei Anthologium: Hermetica, excerptum XI)(Wydawnictwo KUL, 2022) Sowińska, Agata EwaStudium zawiera przekład i opracowanie tekstu hermetycznego z "Antologii" Stobajosa (tzw. Stobaei Hermetica XI).
- ItemŚw. Jan Chryzostom, O Dawidzie i Saulu. Homilia trzecia (CPG 4412: De Davide et Saule. Homilia tertia)(Wydawnictwo KUL, 2022) Libowski, Łukasz; Wilk, PiotrTłumaczenie na język polski dzieła św. Jana Chryzostoma "De Davide et Saule. Homilia tertia".