Artykuły naukowe (WNH)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/82

Browse

Browsing Artykuły naukowe (WNH) by Author "Błotnicka-Mazur, Elżbieta"

Now showing 1 - 20 of 21
  • Item
    Adama Marczyńskiego optyczność w przestrzeni
    (Uniwersytet Wrocławski, 2017) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Celem artykułu jest analiza wybranych dzieł Adama Marczyńskiego z perspektywy zagadnienia optyczności czy też wizualności rzeźby. Te pojęcia nawiązują do uwag Clementa Greenberga na temat rzeźby nowoczesnej i jego stwierdzenia iż ta nowa rzeźba na skutek modernistycznej "redukcji" okazała się być niemal tak wizualna jak malarstwo. Dzieła Adama Marczyńskiego z lat 60. i 70. zazwyczaj są rozpatrywane w odniesieniu do konstruktywistycznego obrazu-przedmiotu. Na początku lat 60. artysta zrezygnował z tradycyjnie pojmowanego malarstwa i zwrócił się ku półprzestrzennym kolażom, wykonanym z kawałków drewna, dykty lub zardzewiałego metalu. Zaczął także projektować formy rzeźbiarskie, zwłaszcza podczas spotkań plenerowo-sympozjalnych, jak np. "Kompozycja elementów zmiennych" (I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu, 1965) czy "Wieża światła" (z Januszem Orbitowskim, Sympozjum Wrocław ’70, 1970, niezrealizowany projekt). Oprócz wspomnianych wyżej prac zostały omówione "Interwencje" Marczyńskiego, zaprezentowane podczas VIII Spotkania Artystów i Teoretyków Sztuki w Osiekach (1970). Artysta wykorzystał drewniane kasetony - które pojawiały się już wcześniej w jego seriach rytmicznych kompozycji: "Układy otwarte" i "Dekompozycje" – tym razem umieszczając je bezpośrednio na drzewach, w naturalnym środowisku. Oprócz perspektywy "optyczności" pojawia się tu także kwestia ich dwoistej mobilności: w interakcji z przestrzenią i relacji do widza.
  • Item
    Architektura socmodernistyczna w Lublinie. Projekt nowego śródmieścia Lublina – studium przypadku
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2024) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Celem artykułu jest przedstawienie przemian koncepcji zabudowy tzw. nowego centrum Lublina w okresie 1967–1975. Jego ramy czasowe wyznaczają dwa wydarzenia: konkurs architektoniczny z 1967 r. oraz projekt Centrum Handlowo-Usługowego z 1975 r. Zainicjowany przez władze miejskie w 1967 r. konkurs nie był dotąd prezentowany w literaturze przedmiotu. Jego wyniki stanowią przykład koncepcji architektury socmodernistycznej, która miała znaleźć się w bezpośrednim sąsiedztwie historycznej zabudowy obszaru ograniczonego ulicami: Krakowskie Przedmieście, Kołłątaja, Hempla, Okopowa i Chopina. W efekcie konkursu wyłoniono zwycięski projekt, który jednak nie został zrealizowany. Nieco późniejszy projekt na nowe centrum z 1975 r. również pozostał w sferze niezrealizowanych zamierzeń. W omawianym kwartale, pod koniec lat 60. XX wieku wybudowano zaledwie jeden wieżowiec, przy ul. Karłowicza 4, niepowiązany z wyżej wymienionymi pracami konkursowymi. Planowana aktualnie gruntowna modernizacja tego biurowca, skłania do badawczej refleksji nie tylko nad odważnie zakrojonymi, niewykorzystanymi projektami sprzed około półwiecza, ale także nad aktualną kondycją wówczas realizowanych obiektów, ich statusem i rolą we współczesnej, choć zabytkowej tkance miasta. This article aims to present the evolution of the development concept of the so-called Lublin’s new centre for 1967–1975. Its timeframe is marked by two events: the 1967 architectural competition and the 1975 proposal of a shopping and service centre. Launched by the municipal authorities in 1967, the competition has not been discussed in the literature of the subject yet. Its results exemplify a concept of socialist-modernist architecture, which was intended for the immediate vicinity of the historic buildings in the area bounded by Krakowskie Przedmieście, Kołłątaja, Hempla, Okopowa and Chopina streets. The winning design was not executed. A slightly later proposal for a new centre (1975) also remained a paper design. In the area in question, only one high-rise building was erected in the late 1960s, at 4 Karłowicza Street, unrelated to the competition submissions mentioned above. The thorough modernisation of this office building, which is being planned, prompts a research reflection not only on the bold, unused projects of about half a century ago, but also on the current condition of the buildings built at that time, their status and role in the contemporary, albeit historic, fabric of the city.
  • Item
    Art and Artists in City Space. Political and Economic Conditions of Art-based Revitalisation / Gentrification in Poland in both the Communist and Neo-liberal Reality: Elbląg Biennale of Spatial Forms and Gdańsk Shipyard case studies
    (Towarzystwo Naukowe KUL; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021-05-10) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Artykuł w sposób komparatystyczny podejmuje zagadnienie wprowadzenia nowych form sztuki, w funkcji rewitalizacyjnej bądź gentryfikacyjnej, w przestrzeń miasta w dwóch różnych realiach polityczno-ekonomicznych: w komunistycznej i wolnorynkowej Polsce. Zostanie przeanalizowane zjawisko biennale, organizowanych szczególnie często w dekadzie lat 60. na przykładzie I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu z 1965 roku, jak również współczesne procesy rewitalizacyjne przestrzeni miasta poprzez aktywność artystów – przypadek Stoczni Gdańskiej. Wymienione zjawiska natury artystycznej zostaną osadzone w realiach polityczno-ekonomicznych, odpowiednio Polski komunistycznej dekady lat 60., balansującej pomiędzy wolnością artystyczną a politycznymi ograniczeniami oraz Polski współczesnej, po transformacji 1989 roku, w której uwarunkowane ekonomicznie działania artystów na rzecz rewitalizacji dawnych terenów postoczniowych ścierają się z twardymi prawami wolnego rynku.
  • Item
    Colour as a ready-made: notes on the margins of the works of Adam Marczyński
    (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, 2021-12-10) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    The article deals with the issue of colour and its perception in selected works by Adam Marczyński (1908-1985), which are part of the Variable Reflections series from the 1960s and 1970s. The starting point for our considerations is colour treated as a ready-made, a colour swatch annexed to the painting space by artists aware of the fact that colour can be a commercial product. The subject of the analysis are Marczyński’s works filled with square or rectangular coffers covered with movable flaps hinged on an axis. The artist covered the interior of the coffers with intense colour, usually achieved through the use of fluorescent paints. Their vivid colour was to be transmitted through reflections of light bouncing off of the silvery surface of flaps, and changing depending on the angle of inclination.
  • Item
    Davida Smitha rzeźbiarska inskrypcja przestrzeni
    (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2017-04) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Według Rosalind E. Krauss największe zmiany w nowoczesnej rzeźbie amerykańskiej nastąpiły w latach 30. i 40. XX wieku w związku z wprowadzeniem techniki spawania do artystycznych praktyk. Wśród amerykańskich nowatorów rzeźby na jednym z czołowych miejsc plasuje się David Smith, bezpośrednio czerpiący z dokonań europejskiego modernizmu. Już na przełomie lat 20. i 30. XX wieku zafascynowany pracami Pabla Picassa i Julio Gonzáleza, do repertuaru własnych form rzeźbiarskich z powodzeniem wprowadził żelazo i techniki kucia mechanicznego oraz spawania. Jego prace stały się rzeźbiarskim dopełnieniem kulminacji amerykańskiego modernizmu, którą niewątpliwie był malarski ekspresjonizm abstrakcyjny. Za sprawą Clementa Greenberga Smith znalazł się w epicentrum teoretycznego sporu o wyższość wartości optycznych nad dotykowymi w rzeźbie nowoczesnej pomiędzy amerykańskim krytykiem a Herbertem Readem. Angielski badacz jako doskonałe exemplum „tactility” uważał twórczość Henriego Moore'a. Greenberg z kolei w pracach Davida Smitha widział ucieleśnienie tego, czym powinna być nowoczesna rzeźba, przepowiedziana przez kubistyczny kolaż. Miała to być rzeźba rezygnująca z monolitu zwartej bryły, zwrócona w kierunku własności linearnych i swoistej dwuwymiarowości, kojarzonej dotąd wyłącznie z malarstwem. Sam Smith widział rzeźbę w szerokiej perspektywie zjawisk, nie ograniczając swojej wizji do form linearnych, monolitycznych, zamkniętych lub otwartych. Przez całe swoje twórcze życie równolegle uprawiał malarstwo i rysunek, a wyraz tej nieustannej konfrontacji dyscyplin dawał w płaszczyznowym, dwuwymiarowym pojęciu rzeźby, budowanej podobnie jak obraz, dla której tłem był najczęściej naturalny krajobraz. Jego dzieło ewoluowało od konstrukcji z lat 30. łączących drewno, druty i inne znalezione przedmioty oraz pierwszych spawanych elektrycznie kompozycji, przez wojenne surrealizujące rzeźby o nasyceniu symbolicznym, do lirycznych i abstrakcyjnych form o znacznie większej skali, od połowy lat 50. umieszczanych w otwartej przestrzeni wokół domu i pracowni w Bolton Landing. Przedmiotem prezentacji i analiz są metalowe struktury Smitha, pokazane przez pryzmat poglądów Clementa Greenberga, Rosalind Krauss i własnych wypowiedzi rzeźbiarza. Poruszone są kwestie struktury rzeźb, odniesienia do figury ludzkiej, wykorzystanie przedmiotów gotowych, problem koloru i relacji z przestrzenią. Wszystkie te aspekty zostały ściśle powiązane z zagadnieniem swoistej dwuwymiarowości i optyczności dzieł Davida Smitha, najczęściej ażurowych „rzeźbiarskich inskrypcji przestrzeni”.
  • Item
    Dialog sztuki ze sztuką – plakaty Leszka Mądzika
    (Wschodnia Fundacja Kultury „Akcent”, Biblioteka Narodowa, Instytut Książki, 2014) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    W artykule została podjęta gra z wybranymi plakatami Leszka Mądzika w poszukiwaniu artystycznych inspiracji twórcy Sceny Plastycznej KUL.
  • Item
    Dispersion of a work of art - Adam Marczyński, Tadeusz Kantor, Karol Broniatowski
    (Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2022-12-20) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    The article is an analysis of selected works of art of Polish artists of the 1970s: compositions by Adam Marczyński from the Variable series (the second half of the 1960s and 1970s), the Multipart action by Tadeusz Kantor (1970) and figures by Karol Broniatowski (from the Threat and Big Man series, 1976-1977), in which the title dispersion is understood as a consequence of the disintegration of the prototype by initiating a further journey of its already emancipated components. The material turn perspective was also referred to in the analysis: Bruno Latour's non-anthropocentric Actor-Network Theory (ANT), according to which it can be assumed that a work of art and its creator constitute a certain social network within which all “actors” function on equal terms in the community of “humans and non-humans”, as well as the anthropological theory of art by Alfred Gell, who proposed replacing the study of the object of art as a carrier of symbolic meanings with the study of a work of art as an object in a network of relations, trying to answer questions about the motives and contexts of action of social “makers” (artists) and their production of “indexes” (works of art). In the study, the act of the initial ordering of the system in a work of art and its subsequent disintegration – dispersion – is assessed from the perspective of the concept of entropy, derived from the field of physics, which is a measure of the degree of disorder in a given system – and its opposite, negentropy.
  • Item
    Edward Krasiński’s “Overhead Sculptures”: A Manifestation of Modernity
    (Johns Hopkins University Press, 2022-12-13) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Edward Krasiński (1925-2004), sculptor and painter, one of most important protagonists of the Polish art of the 1960s and 1970s, is mainly remembered for his artistic interventions with the use of the Scotch-Blue tape. However, the author of the article focuses on the group of sculptures Dzidy [The Spears] from the mid-1960s. Julian Przyboś (1901-1970), a Polish poet and art critic, called these linear compositions ‘overhead sculptures’, because they were presented in an open space. The purpose of the article is to propose a new way of comprehending the above-mentioned compositions based on the press commentaries of Przyboś. The most crucial aspects to be taken into account are: their dynamism, shape, colour, interaction with the surrounding space, link with the ‘Theory of Place’ which defines the relationship between an artwork, the space it occupies and the viewer, as well as the artist’s interest in the achievements of science and technology.
  • Item
    Jubileusz „na mur”. 40-lecie pracy twórczej Tomka Kawiaka
    (Wschodnia Fundacja Kultury "Akcent", Biblioteka Narodowa, 2008-12-15) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
  • Item
    Kilka uwag o życiu i twórczości malarskiej Bohdana Kelles-Krauzego
    (Towarzystwo Naukowe KUL; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2007) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Artykuł prezentuje najważniejsze fakty z życia Bohdana Kelles-Krauzego (1885-1945), zapomnianego przez badaczy architekta i malarza, ważnej postaci w środowisku artystycznym międzywojennego Lublina. Autorka wyróżnia najważniejsze etapy stylistyczne jego twórczości malarskiej, która była jego wielką pasją, uprawianą jednak na uboczu zawodowych obowiązków. To pierwsza publikacja autorki uwzględniająca wyniki jej badań nad monografią Krauzego, w ramach przygotowywanej rozprawy doktorskiej.
  • Item
    Malarska opowieść o świecie. Teofil Kosiorkiewicz i jego Lublin
    (Wschodnia Fundacja Kultury „Akcent”, Biblioteka Narodowa, Instytut Książki, 2013) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    W artykule przedstawiono twórczość malarską lubelskiego malarza Teofila Kosiorkiewicza (1905-1993), przede wszystkim widoki jego rodzinnego miasta.
  • Item
    Między tradycją i modernizmem. Architektura szkół lubelskich okresu międzywojnia
    (Polska Akademia Nauk, oddział w Lublinie, 2017) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    W artykule zostały przedstawione projekty wybranych szkół, powstałe w Lublinie w okresie międzywojennym. Przeanalizowano ich formę, zmieniającą się wraz z przemianami trendów stylistycznych, popularnych w tym czasie w architekturze polskiej, począwszy od tradycjonalizmu, popularnego w pierwszej połowie lat 20., przez stopniowe upraszczanie formy i detalu końca lat 20., po obiekty reprezentujące dojrzały modernizm od połowy lat 30. XX wieku.
  • Item
    Miejsce pamięci jako przestrzeń zaangażowania. Uwagi o koncepcji ideowo-artystycznej Muzeum i Miejsca Pamięci w Sobiborze
    (Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, 2021-05) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Artykuł dotyczy realizacji nowej koncepcji ideowo-artystycznej Muzeum i Miejsca Pamięci w Sobiborze na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady, wyłonionej na podstawie konkursie z 2013 roku. Analizując zwycięski projekt obejmujący oprócz opracowania przestrzennego terenów poobozowych także budowę obiektu muzealnego (etap już zrealizowany, budynek udostępniono w 2020 roku), autorka proponuje pojęcie „przestrzeni zaangażowania”, jako najlepiej charakteryzujące miejsca pamięci powstające na terenach dawnych nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozów zagłady ludności pochodzenia żydowskiego. Jako punkt wyjścia przywołane zostają przykłady sposobów upamiętniania takich miejsc, począwszy od pierwszych pomników z lat 40. XX wieku poprzez niezwykle istotny w procesie redefinicji pomnika konkurs na Międzynarodowy Pomnik Ofiar Obozu w Birkenau z 1957 roku. Nagrodzony, choć nieskierowany do realizacji wobec protestów byłych więźniów Auschwitz, projekt Pomnika-Drogi Oskara Hansena i zespołu stał się odtąd punktem odniesienia, wobec którego powstawały kolejne koncepcje. W relacji do pojęcia kontr-pomnika (counter-monument) Jamesa E. Younga zostaje także wspomniane założenie memorialne na terenie byłego obozu zagłady w Bełżcu z 2004. Głównym przedmiotem analiz jest jednak refleksja nad środkami, dzięki którym aktualnie organizowane architektoniczno-przestrzennie Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze – w tym stała ekspozycja w nowo wybudowanym obiekcie muzealnym – staje się przestrzenią zaangażowania dla współczesnych odbiorców na różnych poziomach percepcji, ich wielozmysłowej aktywności nieodzownej w procesie pamiętania.
  • Item
    „Pan Bóg stworzył wieś, a człowiek miasto”, czyli Adama Marczyńskiego „powroty do natury”
    (Akademia Zamojska, 2023-09-16) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Znaczenie zagranicznych wojaży artystów dla ich dalszej formacji jest bezsprzeczne. W niniejszym artykule autorka dowartościowuje podróże bliskie, wywodzące się z potrzeby ucieczki artystów z miasta na wieś w celu szukania inspiracji w otoczeniu natury. Ich bezpośrednim następstwem były licznie powstające kolonie artystyczne, zwłaszcza w pierwszej połowie XX wieku. Tytułowe „powroty do natury” ukazano, opierając się na kazusie Adama Marczyńskiego (1908-1985) z Grupy Krakowskiej. Polski malarz znany jest przede wszystkim z kompozycji abstrakcyjnych, półplastycznych obrazów-obiektów wypełnianych drewnianymi kasetonami z ruchomymi klapkami. Równolegle do poszukiwań w obrębie sztuki niefiguratywnej tworzył liczne szkice z natury, a także wysmakowane kolorystycznie portrety i widoki. Artysta nigdy nie zrezygnował z tego rodzaju twórczości, dając upust zamiłowaniu do obserwacji natury wyznaczającej rytm jego życiu i sztuce – naturalny i wolniejszy poza miejskim gwarem. The significance of foreign travel for the development of artists is undeniable. In this article, the author emphasises the value of short trips, which reflect artists’ need to escape from the city to the countryside to seek inspiration in nature. One direct consequence of such trips was the creation of numerous artistic colonies, especially in the first half of the 20th century. The eponymous “returns to nature” are exemplified by the case of Adam Marczyński (1908-1985) from the Kraków Group. The Polish painter is primarily known for his abstract, semi-sculptural paintings filled with wooden panels with movable flaps. Alongside his exploration of non-figurative art, he created numerous sketches from nature, as well as beautifully coloured portraits and landscapes. Marczyński never abandoned this kind of artistic expression, giving vent to his passion for observing nature, which set the rhythm of his life and art – natural and slow, away from the hubbub of city life.
  • Item
    Plener "Przestrzeń miasta" - Chełm 1978
    (Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 2017) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    W artykule zostały omówione efekty artystycznego pleneru "Przestrzeń miasta", zorganizowanego w Chełmie w 1978 roku przez Bożenę Kowalską, ówczesną kuratorkę chełmskiej Galerii 72. Zaprosiła ona 16 artystów, których zadaniem było wykonanie projektów rzeźb, które następnie miały zostać zrealizowane w trwałych materiałach i umieszczone w przestrzeni miasta. Żaden z nich ostatecznie nie został zrealizowany.
  • Item
    Problemy drewnianej architektury sakralnej na Lubelszczyźnie z okresu dwudziestolecia międzywojennego
    (Towarzystwo Naukowe KUL; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2014) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    Architektura drewniana od kilku stuleci jest nieodłącznym elementem polskiego krajobrazu. Szczególną rolę odgrywają w nim kościoły, które powoli znikają z architektonicznego pejzażu. Budowle powstałe w okresie dwudziestolecia międzywojennego stanowią odrębną grupę. Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości pojawił się problem wyboru odpowiedniej formy architektonicznej dla nowych świątyń. Zastosowana konstrukcja, układy planistyczne i rozwiązania przestrzenne w połączeniu z preferencjami inwestorów zadecydowały o dominacji tradycyjnych form architektonicznych, odwołujących się do nurtu „swojskiego” i stylów historycznych. Poszukiwania „swojskości”, rozumianej jako nawiązywanie do wzorów przeszłości, przebiegały od popularnego pod koniec XIX wieku stylu zakopiańskiego po typ kościoła charakterystyczny dla ziem górskich, z dominującą wieżą na fasadzie. Przegląd form przedwojennych kościołów drewnianych Lubelszczyzny pozwala uznać je za typowe na tle drewnianej architektury sakralnej, powstającej w omawianym okresie na terenie całego kraju. Na Lubelszczyźnie powstało około czterdziestu drewnianych kościołów, z których blisko połowa już nie istnieje lub przestała pełnić swoją pierwotną funkcję. Do najciekawszych realizacji należą projekty wykonane przez dyplomowanych architektów, związanych z administracją państwową. Bohdan Kelles-Krauze był autorem trzech kościołów drewnianych na Lubelszczyźnie: w Leszkowicach, Kłodnicy Dolnej i Olbięcinie. Tadeusz Witkowski zaprojektował kościół dla dzielnicy Dziesiąta w Lublinie, przeniesiony do Pilaszkowic w latach 80. XX wieku. Interesujący projekt kościoła w Białej Ordynackiej z malowniczymi sobotami i charakterystycznym zakopiańskim dachem, wykonany przez Franciszka Kopkowicza nie doczekał się realizacji. Poważnym problemem jest powolne „umieranie” drewnianych kościołów, powstałych w dwudziestoleciu międzywojennym, które są stosunkowo młodymi zabytkami. Często zbyt ciasne dla potrzeb parafii, nie wytrzymują konkurencji bardziej okazałych, nowych, murowanych budowli. Nawet wpis obiektu do rejestru zabytków nie zawsze stanowi jego skuteczną ochronę.
  • Item
    Przestrzenie wyobrażone i rzeczywiste Tomasza Kukawskiego
    (Wschodnia Fundacja Kultury "Akcent", Biblioteka Narodowa, 2008-05-15) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
  • Item
    Rethinking Polish Assemblages of the 1960s: the (Re)turn to Things
    (Towarzystwo Naukowe KUL; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2018) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    The article aims to analyse the status of the object in the neo-avantgarde practice of selected Polish artists in 1960s assemblages, from the perspective of the ‘material turn’, initiated by postructuralism’s crisis of representation in the social sciences and humanities. Trespassing on the intellectual ground associated with traditional painting, which was conceived as a flat two-dimensional surface, led the artists to introducing objects from real life into their art, this gave the artwork containing objects new life and ‘personality’. The paper focuses on the works by four prominent modernist Polish artists: Erna Rosenstein, Włodzimierz Borowski, Tadeusz Kantor and Alina Szapocznikow. Taking into account the differences between their artistic attitudes and personal experiences, one may observe a common interest in the materiality of the world that resulted in a variety of object interpretations (Rosenstein, Borowski, Kantor) as well as the reification the body (Szapocznikow). Reference to Latour’s Actor-Network-Theory also creates a new perspective for research on the objects in works of art (Kantor).
  • Item
    The Image of Art Between Ideology and Modernity. Elbląg Biennales of Spatial Forms in 1960's Poland
    (ARTIS – Instituto de História da Arte da Faculdade de Letras da Universidade de Lisboa, 2019) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    In 1965 Gerard Kwiatkowski and Marian Bogusz organized the first of the Spatial Forms Biennales in Elblag – a city based in the so-called “Recovered Territories”. Selected artists, supported by ZAMECH mechanical plant and with the permission of the communist authorities, created several dozen huge metal sculptures known as “Spatial Forms”. This was the biggest experiment combining art and industry in Poland or even in Europe. The aim of the article is to juxtapose the role of this phenomenon, namely how the creators of the Biennales found a balance between artistic freedom and political limitations, these limitations were forced upon the artists in a way that might prompt one to recall, Foucault’s manner of “discipline” (Foucault, 1973). The author of the article also touches upon the question of the contemporary view of the Elblag Biennale from the perspective of the avant-garde myth of social and collective participation in artistic creation.
  • Item
    The taming of space in recovered territories. The participatory aspects of biennale of spatial forms in Elbląg and visual arts symposium Wrocław '70
    (Uniwersytet Łódzki, 2018) Błotnicka-Mazur, Elżbieta
    The present article will cover a few topics regarding the artistic events referred to in the title with closer attention being paid to the activities or projects of the artists, who actively involved ‘ordinary citizens,’ the inhabitants of Poland’s Western and Northern Territories that were settled by Poles after 1945, in the process of co-creation/reception of their artistic work. An attempt will be made to answer the following questions: To what extent did the en plein air events and symposia de facto realize the ideas propagated by the communist authorities in Poland? Perhaps, these artworks, which were originally intended by their creators to enliven the public space, are presently perceived from the contemporary perspective, and have finally triumphed over empty communist dialectics, creating artistic value, which could be included by Pierre Bourdieu within the scope of objectified forms of cultural capital? Did they authentically contribute to the cultural ‘domestication’ of the Northern and Western Territories, where the events discussed below were organized? Also, ‘last but not least’: the question of the nature of the aforementioned participation – what was the character of the contribution from the individual participants to the co-creation and realization of the projects?