Rozwój dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w wymiarze duchowym

Abstract

Dla katechezy osób z niepełnosprawnością intelektualną ważna jest teologiczna wizja Objawienia i Słowa Bożego. Po Soborze Watykańskim II w świadomości eklezjalnej intelektualistyczna koncepcja Objawienia oparta na modelu autorytatywnego przekazu prawdy została przezwyciężona. Dziś uznaje się wizję egzystencjalną i osobową, chrystologiczną i otwartą na historię. Kościół nigdy nie miał wątpliwości, że osoby chore są w pełni jego członkami, niemniej problematyka udziału osób z niepełnosprawnością intelektualną w Kościele była fragmentarycznie obecna w jego nauczaniu. Katecheza osób z niepełnosprawnością intelektualną polega na towarzyszeniu im we wchodzeniu na drogę życia chrześcijańskiego. Stosując podstawową zasadę wierności Bogu i człowiekowi, katecheta może wybrać dogodne dla każdej osoby i siebie metody z pedagogiki specjalnej, musi jednak pamiętać, że korzystanie z dorobku dydaktyki nie zwalnia go z myślenia o Bożej pedagogii. Współczesna katecheza osób z niepeł­nosprawnością intelektualną w Polsce musi skupić się na próbie zintegrowania swoich oddziaływań ze szkołą, wspólnotą parafialną i - przede wszystkim - z rodziną. Trzeba jednak podkreślić, że „zintegrowana” nie oznacza „umieszczona wewnątrz” np. szkoły, lecz połączona siecią wzajemnych relacji odzwierciedlających miłość, która pozwala rozpoznawać uczniów Jezusa. Bóg nie jest abstrakcją, ale Żyjącym, z którym nawiązujemy relację. W tej relacji nasza umiejętność rozumowania jest względna. Osoba z niepeł­nosprawnością intelektualną nie może być postrzegana jako nierozumna i pozbawio­na wszelkich zdolności abstrakcji. Trzeba docenić te jej możliwości w takiej mierze, w jakiej je posiada. Jest to ewangeliczna służba niepełnosprawnym, aby nie zatracili swoich talentów, lecz je pomnożyli. Każdy człowiek bowiem, także niepełnosprawny intelektualnie, otrzymał je od Boga.

Theological vision of the Divine Revelation, as well as, God’s Word are of significant importance for catechesis for persons with special educational needs. After the Second Vatican Council the intellectualistic concept of the Revelation based on the model of authoritative transmission of truth, within ecclesial awareness, was abandoned. Today the models of existential, personal, Christological and historical vision are widely approved of. The Church has never questioned the fact, that the disabled persons constitute full members of the congregation, however, the matter concerning the participation of persons with special educational needs within the Church has been only partially mentioned as far as the contents of the Church teachings are concerned. Catechesis for persons with special educational needs consists in accompanying those persons while they are entering their way of Christian life. Catechist, following the primary rule of loyalty to God and to man, may choose to apply proper methods originating from special pedagogy, however, he should always keep in mind, that using the achievements in the didactics will not release him from considering the pedagogy of God. Modern catechesis for persons with special educational needs in Poland should focus on an attempt to integrate the impact it has on persons with school, parish community and - most of all - with the family. It is worth emphasizing, though, that “integrated” should not mean “placed within” school, for instance, but rather combined by means of mutual relations, which would reflect love, allowing for recognising the pupils of Jesus Christ. It is worth remembering, that God is not an abstract phenomenon, He is Alive, and we make relations with Him. In this case our reasoning ability consti­tutes rather a relative issue. Person with intellectual disability should not be perceived as unwise and deprived of any ability of abstract thinking. We should appreciate such an extent of those abilities, as this person is actually capable of. This is the evangelical ministry for disabled persons, which aims at encouraging them not to lose their gifts, but rather to multiply them, as every man, intellectually disabled as well, received those gifts straight from God.