Browsing by Author "Rynio, Alina"
Now showing 1 - 15 of 15
Results Per Page
Sort Options
- ItemCharyzmat pedagogiczny ks. Luigiego Giussaniego(Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 2007) Rynio, AlinaIn this paper academic, pedagogical and social life of an Italian priest, thinker and a scholar, famous for his numerous achievements prof. Luigi Giussani is depicted. Undoubtedly, his assets: attentiveness, discernment and courage made him a well-known and respected person in academic, ecclesiastical, cultural and political The author of the paper, considering a pedagogical aspect, shows Giussani as an exceptional scholar and educator. His way of understandin of pedagogy and upbringing as well as selected achievements are presented. As an educator, Giussani was characterized by a realistic approach to a man and his upbringing. He emphasized the fact, that a man is a sensible and free being. Giussani dedicated himself both to God and a man. A short biography is included in the paper, ways of upbringing recommended by Giussani, teaching/upbringing events, personality traits of an educator and a pupil are discussed and a relationship between upbringing and freedom of the individual, conscience and tradition is dealt with as well.
- ItemChrześcijańska pedagogia nadziei ks. Luigiego Giussaniego(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2009) Rynio, AlinaA starting point of the pedagogy analysed in this paper is the truth about ourselves, Christianity and a communal character of human's existence. Reverend L. Giussani, showing hope in anthropological and theological perspective, shows its true sources that lie in experience, faith, love and desire of good gained with difficulty in which human life finds its fulfilment despite the circumstances. The first step in education towards hope is to show the accidental character of a human being and the deepest desires of his heart. The paper, by discovering the dynamics of the formation of the attitude of Christian hope points at the circumstances that favour and inhibit its origin and development.
- ItemIdeał wychowania według ks. Luigiego Giussaniego(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2023) Rynio, AlinaMając na uwadze podjęty temat, autorka próbuje odpowiedzieć na następujące pytania: 1) Jak ks. L. Giussani rozumiał i definiował fenomen samego wychowania?; 2) Co w jego przesłaniu wychowawczym było wartością lub dobrem, które w najwyższej mierze czyniło i czyni zadość wymogom człowieka i staje się przedmiotem ludzkich dążeń jako doskonały wzór wychowana?; 3) Jaki jest ideał doskonałości, za którym ks. L. Giussani podążał, i co określał jako model wychowawczy pozwalający wskazać dyspozycje, jakie pedagodzy powinni rozwijać u uczniów?; 4) Co według ks. L. Giussaniego pełniło i dalej pełni funkcję wymogu, który wyznacza drogę w wychowaniu młodego człowieka w rodzinie?; Wreszcie ukonkretniając całe zagadnienie, publikacja niesie odpowiedź na pytanie 5) Jakiego człowieka chciał wychować ks. L. Giussani i co było dla niego najistotniejsze w tym względzie? Artykuł dokumentuje, że włoski myśliciel dzieląc się doświadczeniem swojej wiary przekazanej mu przez matkę i swoich wychowawców, mając odwagę bycia wolnym i odpowiedzialnym, ze skarbca ludzkiej mądrości wydobywał rzeczy „stare i nowe”. Nie było też dla niego najistotniejsze, czego młodzi potrafią dokonać, ale kim są, jakie są ich predyspozycje i możliwości i kim potrafią być w przyszłości. Nie dziwi zatem, że w ideał omawianego wychowania wpisane jest wychowanie człowieka autentycznie religijnego i wierzącego, który niczego nie cenzuruje i nie zapomina, a swoją moc i siłę czerpie z Boga, który jest „wszystkim we wszystkim”, co Giussani nazywa „formułą wieczności” i Chrystusa, „który jest wszystkim we wszystkich”, co z kolei stanowi „formułę egzystencji i historii”. Jest to człowiek, który zgodnie z zaleceniem pawłowym „wszystko bada, a zachowuje jedynie to, co szlachetne” (por. 1 Tes 5,21). Mając zaś pozytywne podejście do rzeczywistości, nieustannie poszukuje prawdy, co otwiera go na dialog ekumeniczny oraz przyjazne i trwałe objęcie tego, kto jest inny. W ideał wychowawczy Giussani wpisuje uważność, odwagę, wolność i odpowiedzialność wychowanka. Co więcej w ideał tego wychowania wpisane jest właściwe człowiekowi używanie rozumu, umiejętność czytania znaczenia znaków, a zarazem krytyczność, kreatywność i bezinteresowność. Wychowywany zgodnie z tym ideałem człowiek stara się słuchać innych, jest wrażliwy na piękno i prawdę, potrafi trwać na modlitwie, docenia wartość ciszy i milczeniu, jest przyzwyczajany do permanentnej pracy nad sobą polegającej na porównywaniu i osądzaniu wszystkiego z „doświadczeniem podstawowym”, w jakie wyposażyła go matka natura. Keeping in mind the topic which was being undertaken, the author tries to answer the following questions: 1) How did Fr. L. Giussani understand and define the phenomenon of education itself?; 2) What in his educational message was the value or good which has met the requirements of a person and becomes the subject of human pursuits as a perfect model of education to the greatest extent possible?; 3) What is the exemplar of perfection, which was followed by Fr. L. Giussani, and what did he define as an educational model in order to indicate the dispositions which educators should develop in their students?; 4) What, according to Fr. L. Giussani, has served as a requirement that paths the way for education of a young person in the family?; Finally, by specifying the whole problem, the publication answers the question 5) What kind of man was Fr. L. Giussani willing to educate and what was most significant to him in this respect? This article documents that the Italian thinker extracted “old and new” things from the treasury of human wisdom by sharing the experience of his faith passed on to him by his mother and educators and having the courage to be free and responsible. Furthermore, he did not place a lot of importance on what young people can do, but rather on who they are, what their predispositions and abilities are and who they can become in the future. It is therefore not surprising that the ideal of such education includes the education of a genuinely religious person and a believer that neither criticizes nor forgets anything, and that draws his power and strength from God who is “everything in everything”, what Giussani calls “the formula of eternity”, as well as from Christ who is “everything in everybody”, which in turn is the formula of existence and history. He is a man who, according to St. Paul’s recommendation, “proves all things , and holds fast that which is good” (cf. 1 Thessalonians 5:21). While having a positive attitude towards reality, he constantly seeks the truth, which opens him to ecumenical dialogue and a friendly and lasting embrace of those who are different. Giussani includes mindfulness, courage, freedom and responsibility of the student in the educational ideal. Moreover, the exemplar of such education involves the use of reason, the ability to read the meaning of signs, and at the same time criticality, creativity and selflessness. A person brought up in accordance with this ideal tries to listen to others, is sensitive to beauty and truth, can persevere in prayer, appreciates the value of stillness and silence, is accustomed to permanent work on himself or herself consisting in comparing and judging everything with the “basic experience” Mother Nature has given him or her.
- ItemIntegralne wychowanie człowieka(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2002) Rynio, Alina
- ItemIwona Szewczak, Wychowanie i pedagogika Wolfganga Brezinki(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2023) Rynio, Alina
- ItemMądre wychowanie patriotyczne przedmiotem troski Prymasa Tysiąclecia(Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2011) Rynio, Alina
- ItemNauczyciel jako wzór osobowy w wychowaniu moralnym(Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu, 2018) Rynio, AlinaArtykuł nie zatrzymuje się jedynie na opisie istniejących i dostrzeganych bez trudu współczesnych dylematów wychowawczych oraz narzekaniu, że jest źle, ale wskazuje na możliwości wyjścia z tej sytuacji. Wychodząc z założenia, że działanie moralne wyraża istotę człowieczeństwa a rozwój jak i moralne wychowanie człowieka potrzebuje autentycznych wzorów, wzorców i mistrzów, celem artykułu uczyniono przybliżenie istoty wychowania moralnego i pojęcia wzoru osobowego jak również ukazania jego roli w tym względzie. Całość analiz i poszukiwań kończą liczne spostrzeżenia i wnioski, z których wynika, że wychowanie moralne jest niezbędnym elementem integralnego wychowania człowieka i dlatego nie jest właściwe jego deprecjonowanie. Wspomaga ono dojrzały rozwój osobowości człowieka, o ile bazuje na „antropologii adekwatnej” i na przyjętej, uwewnętrznionej i urzeczywistnianej hierarchii wartości moralnych oraz związanych z nią norm postępowania. Uwzględnia ono wszystkie sfery osobowe człowieka (poznawczą, emocjonalno-wolitywna i behawioralną). Zaś wartości moralne, których realizacja staje się celem wychowania moralnego, porównywane mogą być do życiowych drogowskazów, ukierunkowujących ludzkie dążenia. Zaś rolą wychowawcy jest nie tylko bycie wzorem, ale pomoc wychowankom w przyswojeniu określonej wiedzy, a także wykształcenie sprawności moralnych wyrażających się w dokonywaniu właściwych wyborów i podejmowaniu odpowiedzialności za swe postępowanie. The publication doesn’t stay only at the level of description of existing and easily noticeable modern educational dilemmas and complaining that the state of things is bad, but it shows the possibility of getting out of this situation. Assuming thatmoral activity expresses the essence of humanity and development, as well as moral education of a person, needs authentic examples, models and leaders, the purpose ofthe article is presenting the essence of moral education and the concept of role model as well as showing its meaning in this context. All analysis and researches are summed by multiple observations and conclusions which results with statement that moral education is an essential part of integrate education of human and that is why it is not proper to depreciate it. It supportsthe mature growth of human personality as long as it is based on „adequate anthropology” and on accepted, internalized and fulfilled hierarchy of moral values and norms of behavior that are connected with them. It considers all the levels of the human personality (cognitive, emotional-volitional, behavioral). Moral values, whose fulfilling becomes the purpose of moral education, can b compared to life signposts, guiding human aspirations. The role of the tutor is not only to be a model, but also to help the pupils to absorb certain knowledge and to form moral skills which express in making right choices ant taking responsibility for own actions.
- ItemPedagogiczny charyzmat Sługi Bożego Ks. Luigiego Giussaniego (1922–2005)(Fundacja Biografie Codzienności, 2021) Rynio, AlinaNiniejsza publikacja przybliża wielorako manifestującą się charyzmatyczną działalność pedagogiczną znanego ze swych licznych dokonań włoskiego nauczyciela i wychowawcę, ks. Luigiego Giussaniego. Bez wątpienia człowiek ten ze względu na swą wyjątkową wnikliwość i odwagę był postacią znaną i cenioną nie tylko w życiu uniwersyteckim, kościelnym, ale także szkolnym, kulturalnym i politycznym. Autorka opracowania uwzględniając aspekt pedagogiczny zwraca uwagę na Giussaniego jako wyjątkowego nauczyciela i wychowawcę. Przybliża jego sposób rozumienia pedagogiki i wychowania a prezentując wybrane dokonania z jego biografii, potwierdza jego wyjątkowość. Jako nauczyciel i wychowawca ks. Giussani odznaczał się trzeźwym i realistycznym spojrzeniem na człowieka i jego wychowanie. Podkreślając wartość osoby, jako istoty rozumnej i wolnej, jego postawa charakteryzowała się całkowitym zawierzeniem Bogu i wielką miłością do każdego spotkanego człowieka. Publikacja zawiera krótki rys biograficzny, opisuje preferowane przez Giussaniego sposoby wychowania, zdarzenia wychowujące, elementy konstytuujące osobowość wychowującego i wychowywanego, jak również ukazuje związek wychowania z wolnością, sumieniem i tradycją. This publication presents the manifold charismatic pedagogical activity of the Italian teacher and educator, and now God’s Servant, Fr. Luigi Giussani. Undoubtedly Fr. Giussani, due to his extraordinary insight and courage, was a well-known and appreciated figure not only at the university and in church, but also in school, cultural and political life. The author of the study, taking into consideration the pedagogical aspect, draws attention to Giussani as an exceptional teacher and educator. The author not only introduces Giussani’s way of understanding pedagogy and education, but also confirms his uniqueness by presenting selected accomplishments described in his biography. As a teacher and educator, Fr. Giussani distinguished himself by a sober and realistic view of people and their education. Giussani’s attitude was characterized by a complete abandonment to God and great love for every person he met, emphasizing the value of an individual as an intelligent and free being. The publication contains a short biographical sketch. Furthermore, it describes Fr. Giussani's preferred methods of education, educative events, elements constituting the personality of the educator and the educated person. It also shows the connection between education and freedom, conscience as well as tradition.
- ItemSamowychowanie metodą skutecznego wychowania w nauczaniu kardynała Stefana Wyszyńskiego(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 1995) Rynio, AlinaAccording to Cardinal Stefan Wyszyński's teaching a method of effective educative influence is to take up self-disciplining work based on self-cognition, moral evaluation, self-control, transcendence of the person and put into practice the recognized tasks of man towards God, towards oneself, the other, the world and history. Discerning the role and value of self-discipline would point to its various spheres and to its relation with such forms of formation as: physical, mental, moral, ascetic, social, aesthetic or occupational education. He especially devoted much space and attention to various ways of developing self-disciplining activity. At that he pinpointed the value of ideals and patterns activating the process of self-disciplining work which is effective when the subject forms his personality in a mature fashion, regulating one's own behaviour by one's relation to God, neighbour and the surrounding reality. Self-disciplining work was supposed to mold strong, reliable, harmonious and enduring personalities, open to transcendence, moral and religious values. The Primate put forward a self-training programme which was extremely rich in content, ordered and internally coherent.
- ItemSocial and Educational Support in Life-long Human Development(Wydawnictwo KUL, 2012) Domagała-Zyśk, Ewa; Bis, Dorota; Rynio, Alina
- ItemSzkoła w wychowaniu moralnym(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 1996) Rynio, AlinaMoral formation, being an integral part of education which is due to each man, makes up a part of the educative system binding in every school, which aspires not only to teach but also to educate. In order to form people in a moral way, one should, above all, be aware both of the very essence of education and of morality. The latter bears from the awareness of one’s own responsibility, yet also from one’s own limitations. Morality sets forth the relation between action, which a man takes up, and the destiny of everything. The present publication aims at bringing closer the theoretical dimension of moral formation at school, and it is an attempt to show the standpoint of M. Vidal, the contemporary Spanish moralist. Analyzing the theoretical aspect of the issue in question, I put forward its structure and draw attention to the form and environment in which this education takes place. I also make precise its aims and priority contents, as well as the governing criteria. I emphasize the errors which in moral formation should be avoided. I pinpoint the elements constituting the process of this formation. I also stress the value of proper atmosphere and style of education. Briefly speaking, I show the framework of a general theory “inside” moral formation, a theory which may be used both in school milieu and in other educative milieus, e.g. in the family or Church.
- ItemTopicality and Relevance of Janusz Korczak’s Pedagogical Approach to Children and Their Upbringing(Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2014) Rynio, Alina; Janiak, AlicjaJanusz Korczak’s ideas and practical pedagogical achievements permanently went down in the history of Polish and world pedagogy. They have become a unique source of knowledge, ideas and inspiration in the quest for new educational solutions. His rich literary works, especially the pedagogical trilogy entitled How to Love a Child, is both a source of knowledge and inspiration for further reflection and research in the field of pedagogic sciences and an encyclopaedia of practical knowledge in the area of care, upbringing and education. The purpose of this article is to depict Korczak as a person, tutor, guardian, researcher-clinician and show his moral credibility confirmed with testimony to love. Not only does it present the topicality and importance of his pedagogical message, but it also indicates the possibility of being a role model for many of today’s tutors and teachers,
- ItemWybrane paradoksy pedagogiki chrześcijańskiej podstawą jej tożsamości(Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2013) Rynio, AlinaW tekście podjęto się prezentacji wybranych paradoksów pedagogiki chrześcijańskiej, przyjmując, iż paradoksy chrześcijaństwa stanowią podstawę tożsamości tejże pedagogiki. Autorka wyjaśnia znaczenie terminów: „paradoks” i „pedagogika chrześcijańska”. Przywołuje też rozumienie zasadniczych celów wychowania chrześcijańskiego. Następnie omawia podstawowe dla tożsamości pedagogiki chrześcijańskiej paradoksy: Wcielenia, Tajemnicy Boga, która stworzyła człowieka do więzi z Nią samą, pedagogii chrześcijaństwa jako religii krzyża i zmartwychwstania, chrześcijańskiej obecności w świecie. W trzeciej części artykułu, korzystając głównie z przesłania Benedykta XVI i nauczania ks. Luigi Giussaniego, charakteryzuje trzy główne paradoksy współczesności. Są to: paradoks mentalności, która rości sobie prawo do mówienia o Bogu z pominięciem Chrystusa, paradoks ograniczenia znaku do pozoru i paradoks redukcji serca do sentymentu. Zakończenie zawiera próbę udokumentowania tezy głównej, mówiącej o związku przedstawionych paradoksów z tożsamością pedagogiki chrześcijańskiej. In the text there were presented the chosen paradoxes of Christian Education assuming that paradoxes of Christianity form the basis of the pedagogical identity. The author explains the meaning of the terms ‘paradox’ as well as ‘Christian Education.’ The author also recalls the meaning of the essentials purposes and discusses the paradoxes which form the basis of Christian Education, such as: incarnations, Mystery of God, which created a human being in order to associated them with Mystery of God, the paradox of Christian Education as a religion of the cross and resurrection as well as paradox of Christian existence in the entire world. In the third part of the article, through the message of Benedict XVI and the preaching of the priest Luigi Giussani, the author characterises three main paradoxes of contemporary mentality. The claim of the contemporary mentality is to speak about God, omitting Christ. It is the paradox of reducing the sign to its appearance as well as the paradox of reducing heart to a sentiment. The conclusion includes an attempt to testify the main argument concerning the relation of analyzed paradoxes with the identity of Christian Education.
- ItemWychowanie do odpowiedzialności. Studium teorii i praktyki pedagogiki integralnej(Wydawnictwo KUL, 2021-06) Rynio, AlinaDo podjęcia zagadnienia wychowania do odpowiedzialności w świetle teorii i praktyki edukacyjnej skłoniło mnie między innymi propagowanie, obecnie bardziej niż kiedykolwiek, ideału człowieka odpowiedzialnego przy równoczesnym braku realnej odpowiedzialności konkretnych osób i coraz gorszej kondycji globalnego społeczeństwa, szkoły, rodziny czy państwa. Analizy, które zostały podjęte w dysertacji mają na celu włączenie wąskiego aspektu problematyki wychowania do odpowiedzialności w szerszy nurt badań z zakresu integralnie rozumianej teorii wychowania, pedagogiki ogólnej, chrześcijańskiej i społecznej oraz personalistycznej filozofii i etyki pedagogicznej. Wynika to z racji postawienia zagadnienia wychowania do odpowiedzialności w centrum problemów rozprawy na tle negatywnych skutków współczesnych przemian społecznych i kulturowych. Nie ulega wątpliwości, że przypomnienie dziedzictwa teoretycznych przesłanek jak i praktycznych rozwiązań dotyczących odpowiedzialności i ukazanie jej miejsca w wychowaniu współczesnego człowieka jest sprawą ważną i potrzebną. Wskazywanie na odpowiedzialność jako jeden z podstawowych wymiarów, który opisuje człowieka i decyduje o jego szczególnej pozycji w zastanym świecie, a zarazem ukazuje ją jako wartość wychowawczą i więź łączącą wychowanka z wychowawcą kazało autorce dysertacji, bez uciekania od współczesności, powrócić do tradycji edukacji chrześcijańskiej i wychowania klasycznego. Przestrzenią wychowania do odpowiedzialności uczyniono teorię i praktykę pedagogiki integralnej opartej na całościowym i realistycznym rozumieniu wychowanka, czyli uwzględnieniu jego możliwości, jak też i jego wewnętrznych ograniczeń i zewnętrznych zagrożeń. Założono, że każdemu wychowaniu przyświeca określona koncepcja człowieka, na której konsekwentnie budowana jest taka a nie inna teoria wychowania. W praktyce pedagogicznej daję ona podstawy do organizacji procesu wychowania w sposób odpowiadający możliwościom i potrzebom rozwojowym dzieci i młodzieży. W tym pomocna i użyteczna jest stosowna wiedza filozoficzna, psychologiczna, pedagogiczna, biomedyczna, historyczna, kulturowa i teologiczna. Założono też, że urzeczywistnianie ludzkiej odpowiedzialności związanej z fazą rozwojową jednostki, jej wolnością, godnością i moralnością dokonuje się dzięki swoistej współpracy rozumu, którego zadaniem jest rozpoznanie konkretnych bytów-dóbr oraz woli, która wobec przedstawionych jej dóbr dokonuje wobec jednego z nich aktu chcenia-wyboru. Przyjęto też, że ze względu na specyfikę aktów wolności, odpowiedzialność stanowi pewną potencjalność, która podlega rozwojowi na drodze formacji ludzkiej, chrześcijańskiej, doktrynalno-teologicznej i dydaktyczno-metodycznej. Rozwój ów polega na doskonaleniu czynności poznawczych oraz na ćwiczeniu woli za pomocą eliminowania wad i pomnażania cnót, które ułatwiają jej dokonywanie właściwych wyborów. Ze względu na przedstawione zależności, odpowiedzialność samą w sobie, podobnie jak wolność określa się jako dar, ale i zadanie. Do realizacji wolnych, a zarazem odpowiedzialnych decyzji i czynów, konieczny jest wewnętrzny rozwój człowieka w którym należy uwzględnić rozwijanie dojrzałej wrażliwości moralnej i kształtowanie prawego sumienia. Z drugiej strony, tylko na mocy wolnych decyzji, rozwój ten może dokonywać się w sposób autentyczny, to znaczy opierać się na prawdzie o dobru i jego realizacji. Jednak z powodu ludzkiej słabości i obecności w człowieku elementu przemijania, a zwłaszcza w pierwszym okresie życia – pewnej bezradności, dla zaistnienia tego rozwoju konieczna jest mu pomoc w postaci wychowania. Rozumienie wychowania do odpowiedzialności, ze względu na ścisły związek z rozumieniem samego człowieka, zmienia się w czasie wraz z pojawianiem się różnych nurtów myślowych i ideologii. W teorii podkreśla się różne aspekty wychowania, czasem uwypukla jego znaczenia, a czasem zupełnie zniekształca lub dewaluuje. Wśród licznych sposobów jego pojmowania interesującą propozycją o charakterze uniwersalnym okazała się propozycja wychowania do odpowiedzialności na gruncie inspirowanej chrześcijaństwem pedagogiki integralnej. Jej uniwersalny charakter wynika z faktu, że została ona zbudowana na tradycji realizmu filozoficznego, i że unika dzięki temu redukcjonizmu w pojmowaniu człowieka, a jednocześnie nie narzuca gotowych schematów rozwiązań. Pedagogika integralna opiera się na rozpoznaniu w człowieku osobowej godności, wolności i potencjalnego charakteru jego natury. Z tego względu jednym z jej podstawowych postulatów jest urzeczywistnianie w wychowanku odpowiedzialnej wolności. Chodzi bowiem o to, aby wychowanek poznając i rozumiejąc coraz bardziej samego siebie, coraz dojrzalej kochał siebie i innych i aby osiągnął życiową mądrość. Integralność wychowanie, w które wpisuje się interesująca nas odpowiedzialność obejmuje wychowanie fizyczne, zdrowotne, intelektualne, społeczne, patriotyczne, rodzinne, wychowanie w kulturze regionu, wychowanie estetyczne, moralne, aksjologiczne nie wyłączając wychowania religijnego czy wychowania do pracy. Aby je zrealizować potrzebna jest jak najlepsza znajomość tego co jest specyficzne i charakterystyczne dla natury ludzkiej i poszczególnych etapów rozwojowych jak również, co robić, gdy rozwój nie przebiega w sposób harmonijny, co w sposób ewidentny wyznacza specyficzne zadania odpowiedzialności rodzicielskiej i społecznej. Wychowanie do odpowiedzialności, rozumiane w duchu pedagogiki realistycznej, to celowe nawiązywanie relacji z prawdą i dobrem mające integralny charakter, a w konsekwencji obejmujące całego człowieka. Dlatego też uznano, że w integralnym wychowaniu dziecka, zmierzając do pełnego rozwoju jego osobowości nie można zrezygnować z formacji intelektualnej, moralno-społecznej aksjologicznej, wychowania charakteru czy wychowania sprawności moralnych. W integralnej pedagogice i edukacji chrześcijańskiej nie można się odciąć od filozoficznej refleksji, szczególnie dotyczącej człowieka, jego rozwoju i postępowania. Jest ona implicite zawarta w koncepcji wychowania i jego praktyce. Integralna pedagogika realizowana, czy to w przedszkolu, czy szkole, bazując na tworzeniu odpowiedniego klimatu wychowawczego, wskazuje na zasady wychowania, i w tym względzie ma związek z refleksją filozoficzną, ponieważ filozofia jest nauką o zasadach (arche). Pozwala to na zarysowanie pełnego obrazu integralnego kształtowania możności (potencjalności) dziecka, by poprzez wychowanie a potem samowychowanie stało się ono tym, kim może być i kim być powinno. W dysertacji uznano, że fakt ten zasługuje na szczególną uwagę ze względu na dewaluację świata wartości w ponowoczesności, która zredukowała odpowiedzialność do jej wymiaru negatywnego, znacznie zawężając tym samym horyzont jej rozwoju. Dostrzegając negatywne skutki tego zjawiska, którem bardzo szybko ujawniają się w życiu społecznym przyjęto, że wychowanie do odpowiedzialności widziane w świetle inspirowanej chrześcijaństwem teorii i praktyki pedagogiki integralnej, może stanowić adekwatną odpowiedź na zaistniałą sytuację. Znaczny problem stanowi tu jednak brak szerszej znajomości głównych założeń pedagogiki integralnej i tradycji pedagogicznej z nią związanej. Wydaje się, że niniejsza dysertacja przynajmniej w części ów brak wypełnia i inspiruje do dalszych badań i poszukiwań. Na mocy poczynionych analiz przyjęto, że każdy człowiek bez względu na kolor skóry, pochodzenie społeczne, czy wyznawaną religię jest zaproszony do podjęcia odpowiedzialności za kształt własnego człowieczeństwa. Celem omawianej dysertacji było ukazanie zasadniczych aspektów wychowania do odpowiedzialności w teorii i praktyce pedagogiki integralnej. Dysertacja w Cz. I odsłoniła odpowiedzialność jako wartość zagrożoną i problem edukacyjny. Ukazała rozumienie istoty, zakresu i granic odpowiedzialności. Przybliżyła wybrane konteksty braku troski o wychowanie do odpowiedzialności i pozwoliła idąc w kierunku systematyzacji pojęć spojrzeć na podstawy wychowania do odpowiedzialności, tkwiące w wychowalności człowieka i przyczynach podejmowania działalności pedagogicznej, godności, wolności i powinności widzianych w kategorii podstaw tegoż wychowania, jak również jego związku z wychowaniem moralnym i samowychowaniem. W Cz. II poświęconej formowaniu się wychowania do odpowiedzialności w różnych kontekstach refleksji nad człowiekiem w rozdziale 1 tym kontekstem były wybrane koncepcje wychowania chrześcijańskiego widziane przez pryzmat etyczno-filozoficznej refleksji o. Jacka Woronieckiego, wychowania do odpowiedzialności społecznej Stefana Kunowskiego, specyfiki wychowania do odpowiedzialności w myśli Karola Wojtyły- Jana Pawła II, Benedykta XVI jak również kardynała Jorge Mario Bergoglio – papieża Franciszka. W rozdziale 2 tej części dysertacji, wychowanie do odpowiedzialności ukazane zostało w wybranych systemach i programach integralnego wychowania. Spośród licznych systemów przeanalizowano wychowanie do odpowiedzialności w systemie jezuickim i systemie prewencyjnym św. Jana Bosko. Mając na uwadze programy opracowano wychowanie do odpowiedzialności w pedagogii założyciela światowego skautingu Roberta Baden-Powella, wychowanie do odpowiedzialnej wolności według założyciela międzynarodowego Ruchu (CL) Komunia i Wyzwolenie, - ks. Luigiego Giussaniego. W ostatnim paragrafie tegoż rozdziału odpowiedzialność ukazana została w programie powołanej do istnienia 35 lat temu w Lublinie Akademii Młodzieżowej Fundacji Szczęśliwe Dzieciństwo. W Cz. III poświęconej podmiotom i środowiskom wychowującym do odpowiedzialności, mając na względzie skuteczność oddziaływań wychowawczych, wskazano na instytucjonalne i pozainstytucjonalne środowiska wychowania doceniając rolę nie tylko samych wychowywanych ale również rodziny, państwa, szkoły, Kościoła, nieformalnych grup odniesienia, wolontariatu, czy środków społecznego przekazu. W rozdziale 2 tej części mając na uwadze wychowanie do odpowiedzialności jako wyzwanie dla wychowujących i wychowywanych w przyjętym kluczu porządkującym znalazły się takie kwestie jak: respektowanie odpowiedzialności jako egzystencjalnej kategorii ludzkiego życia, znajomość potrzeb etycznych i czynników warunkujących występowanie i rozwój poczucia odpowiedzialności, promowanie i hierarchizowanie ludzkich pragnień i aspiracji jak również permanentna formacja i współpraca wszystkich wychowujących. Jakkolwiek dokonane analizy i refleksje nie wyczerpują podjętego tematu, który okazał się wielorako złożony, a przez to niemożliwy do całościowego opracowania i należytej eksploatacji, to jednak upoważniły do sformułowania licznych uwag i wniosków o charakterze zarówno teoretycznym jak i praktycznym.
- ItemWychowawczy wymiar biografii kompozytora i pianisty, profesora Andrzeja Nikodemowicza(Fundacja Biografie Codzienności, 2017) Rynio, AlinaCelem artykułu jest próba pokazania wymiaru edukacyjnego biografii światowej sławy kompozytora i pianisty profesora Andrzeja Nikodemowicza. W publikacji przedstawiono niezwykłą biografię człowieka, który spędził niemal całe życie w rodzinnym Lwowie. Od 1980 r. związany był z Lublinem, jako wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Opisując polsko-ukraińsko-ormiańskie pochodzenie rodziny, losy rodziców i braci, a także jego samego w publikacji ukazano, jak historyczne konteksty i dramatyczne wydarzenia życiowe, z którymi musiał się zmierzyć, miały wpływ na jego losy. Rozmawiając o Lwowie i Lublinie, pośrednio odpowiedział on na pytanie, jak syn słynnego architekta, A. Nikodemowicz, działając przez wiele lat jako organista kościoła parafialnego pw. św. Marii Magdaleny we Lwowie, stał się światowej sławy pianistą, kompozytorem, jednocześnie ciesząc się uznaniem nie tylko w gronie członków Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich, ale także Stolicy Apostolskiej i władz miasta Lublina, gdzie został nagrodzony tytułem honorowego obywatela. W publikacji ukazano człowieka niezwykle wrażliwego na piękno, prawdę i dobroć, a jednocześnie tekst jest świadectwem żywej wiary i moralnego autorytetu bohatera. The aim of the study is an attempt to show the educational dimension of the unique biography of the world-renowned composer and pianist Professor Andrew Nikodemowicz. The following publication reveals the remarkable biography of the man, who spentmost of his life in hishomeland in Lviv. Since 1980 he has been associated with Lublin, i.a. as a lecturer at both John Paul Catholic University of Lublin and Maria Curie-Skłodowska University. Describing the Polish-Ukrainian-Armenian roots origin of family, the fate of their parents and brothers as well as himself, the publication reveals how historical contexts and dramatic life events, which one had to face, infl uenced his fate. Discussing the Lviv and Lublin period, I have indirectly answered the question of how the son of the famous architect, would-be chemist A. Nikodemowicz, Acting for many years, free of charge, as an organist at the parish church. St. Mary Magdalene in Lviv, he has become world-renowned pianist, composer at the same time heearned well-deserved recognition not only among the Association of Polish Composersbut also of the Holy See and the authorities of the city of Lublin, where he was awarded with the title of Honorary Citizen. The publication reveals phenomenon of the man extremely sensitive to beauty, truth and goodness and at the same timemodest, the witness of a living faith and moral authority.