Browsing by Author "Dubrowska, Małgorzata"

Now showing 1 - 20 of 25
  • Item
    Anna Warakomska, Prawda wyższej instancji. O ironii na przykładzie prozy Herberta Rosendorfera
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2012) Dubrowska, Małgorzata
  • Item
    Antifaschistischer Mythos als Lebenslüge. Zur Enttabuisierung und Dechiffrierung des falschen Umgangs mit der NS- Vergangenheit in „Wir töten Stella“ Marlen Haushofers
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2012) Dubrowska, Małgorzata
    Im vorliegenden Beitrag wird – am Bespiel der Novelle Wir töten Stella Marlen Haushofers – auf die in der österreichischen Öffentlichkeit bis in die späten 1970er Jahre präsenten Strategien hingewiesen, die NS-Schuld zu verdrängen und zu marginalisieren. Für den Ausgangspunkt der Überlegungen dient die Aussage des Soziologen R. M. Lepsius, der im Kontext der NS-Verantwortung von der Externalisierung des Nationalsozialismus in Österreich spricht. Er meint damit den Versuch Österreichs, die Verantwortung für das NS-Verbrechen auf das Hitlerdeutschland zu verschieben und sich somit für das erste NS-Opfer stilisieren zu wollen. Die zwanzig Jahre nach dem Anschluss publizierte Novelle Haushofers initiiert in Österreich die kritische Debatte über die NS-Vergangenheit, die von etlichen österreichischen Schriftstellerinnen fortgesetzt und ausgetragen wird. Vor dem Hintergrund einer privaten Tragödie stellt die Autorin Parallelen zwischen der patriarchalisch regierten Familiensphäre und der Politikwelt her. Haushofer antizipiert somit – auf metaphorischem Wege – die NS-Debatte in Österreich, indem sie nach den Wurzeln der NS-Ideologie in den familiären Strukturen sucht.
  • Item
    Barbara Honigmanns literarische Topographie in Chronik meiner Straße (2015)
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2016) Dubrowska, Małgorzata
    Der vorliegende Beitrag präsentiert die in "Chronik meiner Straße" entwickelten Strategien der literarischen Topographie. Die Autorin des Artikels versucht, den im Schreibverfahren skizzierten topographischen Elementen im neuesten Buch Barbara Honigmanns nachzuspüren. Der Text wird in Anlehnung an die Raumkonzeptionen von J. Hillis Miller, Michel Foucault und Marc Augé interpretiert.
  • Item
    Christa Wolf, Ein Tag im neuen Jahrhundert 2001-2011
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2015) Dubrowska, Małgorzata
  • Item
    Christa Wolf: August . Berlin: Suhrkamp 2012. 39 Seiten. ISBN: 978-3-518-42328-8
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013) Dubrowska, Małgorzata
  • Item
    „Der gute Ort in Weißensee” Jürgen Rennerts − Zeugnis für das Aufblühen und die Vernichtung der jüdischen Kultur in Berlin
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 1999) Dubrowska, Małgorzata
    Głównym celem artykułu jest ukazanie, na podstawie albumu wydanego w 1987 roku w NRD, dwustuletniej prezencji kultury żydowskiej w Niemczech i jej całkowitej zagłady w czasach narodowego socjalizmu. Na album składają się teksty filozoficzne i literackie wybitnych filozofów, pisarzy i poetów pochodzenia żydowskiego piszących po niemiecku oraz zdjęcia z niszczejącego cmentarza żydowskiego w Berlinie-Weißensee, jednej z największych nekropolii żydowskich w Europie. Autorka opisuje także sytuację Żydów po Holocauście w NRD, której przywódcy nie utrzymywali kontaktów z Izraelem, a obecność Żydów w NRD była konsekwentnie przemilczana. W tym kontekście autorka wyjaśnia, jak mogło dojść do wydrukowania w NRD książki, która w znacznym stopniu przyczynia się do pojednania niemiecko-żydowskiego.
  • Item
    Dirka Braunsa rozrachunek z przeszłoscią nazistowską i enerdowską na podstawie powieści "Im Innreren des Landes" (2012) i "Cafe Auschwitz" (2013). Perspektywa (post)enerdowska
    (Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, 2015) Dubrowska, Małgorzata
    In the presented article, the author describes both the disputes surrounding and the reception concerning two novels written by the contemporary German writer Dirk Brauns. The first, "Im Inneren des Landes", published in 2012 in Germany and unknown to the Polish readers reckons with the DDR dictatorship; the second, "Café Auschwitz", published in 2013 and only in Polish, deals with the crimes committed under national socialism. The central aspect of both literary works is the problem of memory and oblivion, and within the context of their receptions, both have become very important. The author has also included an appendix related to the Polish translation of "Café Auschwitz"; it contains suggestions as to how to correct the Polish translation.
  • Item
    Halina Ludorowska, Bliżej pełni. Późna twórczość Christy Wolf (1990–2010)
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2015) Dubrowska, Małgorzata
  • Item
    Holocaustgedenken als innerer Imperativ: Zu Gedächtnisorten – Auschwitz und Warschauer Ghetto-Ehrendenkmal – im Nachkriegswerk (1949) Stephan Hermlins
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2014) Dubrowska, Małgorzata
    In der DDR-Literatur, in der die Problematik des Zweiten Weltkriegs zentral blieb, sind Texte, die den Völkermord an den Juden thematisieren, kaum präsent. Der Hauptgrund für diese Lücke liegt in der durch die SED-Spitze proklamierten politischen Linie: Die DDR-Führung, die den „antifaschistischen Gründungsmythos“ kreierte, ernannte den sozialistischen Staat zum „Sieger der Geschichte“ und wollte somit keine Verantwortung für die Shoah übernehmen. Darüber hinaus führte das DDR-Regime eine aggressive, antiisraelische Politik. Das Schaffen Stephan Hermlins aus dem Gründungsjahr der DDR (1949) ist eines der wenigen Beispiele für die Auseinandersetzung mit dem Holocaust in der DDR-Literatur. Zum Ausgangspunkt seiner Ausführungen werden die von ihm 1949 besuchten Erinnerungsorte: Auschwitz und Warschauer Ghetto-Ehrendenkmal. Das Gedenken der Ermordeten wird bei dem Autor zur absoluten Referenz.
  • Item
    Indirekte Strategien der Rekonstruktion der ukrainisch-jüdischen Familiengeschichte in Katja Petrowskajas Vielleicht Esther
    (Towarzystwo Naukowe KUL, 2019) Dubrowska, Małgorzata; Michaelis-König, Andree
    W artykule ukazano strategie pisarskie Petrowskiej, która – kreśląc portret swojej żydowskiej rodziny – w produktywnym literacko procesie przypominania [niem. Wieder-Erinnerung] używa literackich aluzji, łączy przeszłość miejsc, przestrzeni, ludzi i rzeczy. W konfrontacji z rekonstruowaną historią rodzinną na plan pierwszy wysuwają się drogi pośrednie: opowiadanie, tłumaczenie czy fikcja tworzą formę narracyjną, w której rekonstrukcja przełamywana jest przez refleksję, a zasadą pisarską staje się subtekstowy metonimiczny realizm, niosący ze sobą, oprócz rekonstrukcji i refleksji, elementy transfiguracji.
  • Item
    Jüdinnen auf Wanderschaft. Frauengestalten im literarischen Schaffen Barbara Honigmanns
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2000) Dubrowska, Małgorzata
    Barbara Honigmann. urodzona w 1949 r. w Berlinie Wschodnim, należy do drugiej generacji niemieckich Żydów, którzy zdecydowali się osiedlić po wojnie w kraju, w którym narodził się zbrodniczy plan całkowitej eksterminacji narodu żydowskiego. W swej twórczości literackiej (zbiór opowiadań Roman von einem Kinde, powieści Eine Liebe aus nichts i Soharas Reise) przedstawia ona - na podstawie losów trzech żydowskich kobiet - własne życie, które jest zupełnie nietypowe dla jej przodków, zasymilowanych Żydów niemieckich. Bohaterki tekstów Honigmann, podobnie jak i sama autorka, wybierają inną drogę: odnajdują siebie w religii i tradycji żydowskiej.
  • Item
    Literary Topographies of Barbara Honigmann in Chronik meiner Straße (2015)
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2016) Dubrowska, Małgorzata
    Der vorliegende Beitrag präsentiert die in Chronik meiner Straße entwickelten Strategien der literarischen Topographie. Die Autorin des Artikels versucht, den im Schreibverfahren skizzierten topographischen Elementen im neuesten Buch Barbara Honigmanns nachzuspüren. Der Text wird in Anlehnung an die Raumkonzeptionen von J. Hillis Miller, Michel Foucault und Marc Augé interpretiert.
  • Item
    Obraz przyrody w średniowiecznej niemieckiej liryce dworskiej oraz w Księdze natury Konrada von Megenberga
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2004) Dubrowska, Małgorzata
    On selected examples the author analyzes the concept of nature in the medieval court poetry. German medieval court lyric poetry, identified with love poetry, being the only phenomenon of its kind in the history of literature, surprises one with multitude of forms and themes. Although the motif of nature does not constitute its essence, it still remains its complement, for the image of nature sketched by the poets that emerges from the court poetry is the background of thoughts about love. The article about the image of nature in Konrad von Megenburg's Buch der Natur makes the reader familiar with the first attempt at systematizing the nature written in German.
  • Item
    Od "Jerozolimy Królestwa Polskiego" do miejsca pamięci - żydowski Lublin
    (Wydawnictwo Naukowe UAM, 2010) Dubrowska, Małgorzata
    Jews played a significant role in the development of Lublin. In the articles, the author recapitulates the most important pages in the history of Lublin Jewish community, as well as its spiritual and material contribution to the history of the city. Written testimonies, of which the author made ample use, turned out greatly helpful in restoring the image of the lost Jewish quarter
  • Item
    Od integracji do dezintegracji, od Heimatu do wielu ojczyzn. Aktualna debata o społeczeństwie mniejszościowym w Niemczech. Studium przypadku
    (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 2020) Dubrowska, Małgorzata
    W głównej części artykułu, poprzedzonej historyczno-społecznym zarysowaniem fenomenu Niemiec jako kraju (i)migracji, zaprezentowano najnowsze niemieckojęzyczne publicystyczne pozycje dotyczące problemu bycia (post)migrantem w Niemczech. Zarówno w politycznym manifeście Maxa Czollka Dezintegrujcie się! (2018), jak i zbiorze esejów Wasza ojczyzna jest naszym koszmarem (2019), wydanych przez Fatmę Aydemir i Hengameh Yaghoobifarah, do głosu dochodzi trzecie i czwarte pokolenie (post)migrantek i (post)migrantów, które mówi własnym głosem, krytykując dyskurs większościowy. Młodzi intelektualiści propagują postulat dezintegracji, rozumianej jako prawo do samostanowienia i różnorodności, odrzucają pojęcie ojczyzny definiowanej w oparciu o więzy krwi, podkreślając jej wspólnotowy wymiar. Autorki i autorzy, opisując aktualną sytuację społeczeństwa mniejszościowego w Niemczech, poruszają aspekty życia społeczno-politycznego, gospodarczego, nawiązują do historii, a także prezentują własne losy, zaświadczające o ekskluzji i dyskryminacji, obecnej w wielu sferach (post)migranckiego życia. W artykule przedstawiono najważniejsze tezy i postulaty tej debaty.
  • Item
    Palimpsest pamięci. O symbolice przestrzeni w „Vielleicht Esther” Katji Petrowskiej
    (Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 2014) Dubrowska, Małgorzata
    The article explores the symbolic potential of space created by Katja Petrowskaja in her family tale Vielleicht Esther. Literary space is understood here not only as the places visited or recalled by the narrator but also - in the context of the spatial turn in the humanities, emphasising the culture-making role of topography - as a communicative act. In each area, the literary space turns out to be multi-layered, creating a polysemic palimpsest of memory.
  • Item
    Paradise Lost: Janusz Głowackis Antigone in New York und Dea Lohers Manhattan Medea
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013) Dubrowska, Małgorzata
    Bei der Analyse der im vorliegenden Beitrag behandelten zeitgenössischen Theaterstücke der namhaften europäischen Dramatiker (Głowacki, Loher) legt die Autorin des Textes ihr besonderes Augenmerk auf die weiblichen Titelfiguren: Antigone und Medea. Die Protagonistinnen, in der aktualisierten Re-Lektüre ihrer antiken Vorlagen (Sophokles und Euripides), sind Einwohnerinnen von New York, illegale Einwanderinnen mit Last der Vergangenheit, die in der „neuen“ Welt ihrer Pläne und Hoffnungen eine Niederlage zu erleiden haben. Die multiethnische Metropole, das Gelobte Land für Exilanten und Emigranten, wird in den beiden Stücken zum verlorenen Paradies, zur Stätte der Verdammnis, in der das Geld regiert und der Ankömmling nicht wahrgenommen wird. Die beiden Protagonistinnen scheitern, indem sie um die wichtigsten Werte, Liebe und Hoffnung, gebracht werden.
  • Item
    Rekonstruktion als Kategorie in der Literatur von Autorinnen und Autoren der zweiten und dritten Post-Shoah-Generationen
    (Towarzystwo Naukowe KUL, 2019) Dubrowska, Małgorzata
    Wychodząc od klasycznej definicji rekonstrukcji, powiązanej z anamnesis, tzn. procesem aktywnego poszukiwania, czy też ponownego przypominania idei (Platon) autorka przywołuje obecną w teorii pamięci kategorię procesu wspominania [niem. Erinnerungsprozess], który wg Maurice’a Halbwachsa zawsze ma charakter rekonstrukcji. Proces rekonstrukcji, centralny dla prozy autorek i autorów drugiego i trzeciego pokolenia post-Szoa, stanowi próbę ich zmierzenia się z poczuciem straty, braku, pustki, a także wszechobecnej nieobecności Żydów po Zagładzie. Teksty tematyzujące tzw. obecną nieobecność [niem. präsente/ anwesende Abwesenheit] uzyskują tym samym status miejsc pamięci. Na wybranych przykładach najnowszej prozy (polskiej, ale przede wszystkim niemieckojęzycznej) zostają omówione sposoby literackiej reprezentacji Szoah charakterystyczne dla autorów pamięci sekundarnej. Autorka konkluduje, że z dualizmu: rekonstrukcja – (meta)refleksja powstaje nowy narratyw.
  • Item
    Samotność antybohatera w niemieckim dramacie współczesnym - Adam Geist Dei Loher jako Woyzeck schyłku XX wieku
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2011) Dubrowska, Małgorzata
    In dem Beitrag „Einsamkeit des Anti-Helden im modernen deutschen Drama – Adam Geist Dea Lohers als Woyzeck Büchners von heute“ wird der Versuch unternommen, zwischen den Dramenfiguren von Woyzeck (entst. 1836/37) Georg Büchners und Adam Geist (1998) Dea Lohers eine Brücke zu schlagen: Trotz der erheblichen zeitlichen Distanz in der Entstehung der beiden Theaterstücke weisen die Texte viele Gemeinsamkeiten auf. Es kann zwischen ihnen eine formale und inhaltliche Analogie hergestellt werden. Zusammengehalten werden die Dramen vornehmlich durch die Titelfiguren: Die Protagonisten sind zum Außenseitertum stigmatisierte Anti-Helden: Mörder und zugleich in Wahnsinn getriebene Selbstmörder. Da sie nicht imstande sind, die Regeln der Wirklichkeit zu durchschauen, stehen sie in der Welt rat- und schonungslos da. Sie scheitern an ihrer Naivität, die in die Brutalität umschlägt und in den Mord mündet. Das Leid, das sie ihren Mitmenschen antun, ist ein stummer Ruf gegen Einsamkeit und Kälte der Umgebung, der ignoriert wird. Ihr Lebensweg wird somit zu einer Sackgasse, zu einer Passionsgeschichte ohne Erlösung. Sie scheitern und sterben an Einsamkeit.
  • Item
    Schreiben als Selbstvergewisserung. Zu Strategien des Erzählens in Urs Faes‘ Halt auf Verlangen. Ein Fahrtenbuch (2017)
    (Uniwersytet Warszawski, 2018) Dubrowska, Małgorzata
    In dem vorliegenden Beitrag wird der Versuch unternommen, den erzählerischen Strategien in Urs Faes‘ neuester Erzählung Halt auf Verlangen. Ein Fahrtenbuch nachzuspüren. Der autobiographische Text, vor dem Hintergrund einer tödlichen Krankheit geschrieben, wird zu keinem Krebsbericht, sondern zum literarischen Werk, in dem der Autor diverse literarische Strategien (u.a. Intertextualität, Ironie, metatextuelle Ebene) anwendet sowie Bilder und Erinnerungen in Zeichen übersetzt.