Browsing by Author "Brzeziński, Mirosław"

Now showing 1 - 17 of 17
  • Item
    Duchowość małżeństw niesakramentalnych
    (Polskie Stowarzyszenie Teologów Duchowości, 2016) Brzeziński, Mirosław
    A human person is capable of transcending him/herself, moving towards Transcendence, and leading a spiritual life, i.e. entering into a relationship and dialogue with God. The beginning of the Christian spiritual life, including people living in non-sacramental unions, is in the Sacrament of Baptism. Baptism opens the person to dialogue with God and incorporates him or her into the ecclesiastical community. Persistence in the Church, a community of sinful people who aspire to sanctity, is essential for non-sacramentals because the Church shows them the path of renewal, follows it and listens to the truth of the Gospel, supporting them in this journey and thus properly forming their conscience. Taking Christ’s concern as an example, the Church condemns and rejects sin but not sinners and instead calls upon them to repent. Marital spirituality, which is born in the Sacrament of Marriage, is the spirituality of communion. In non-sacramental unions the communion with Christ and the Church is disrupted by sin. Since such partners persist in sin they are not to receive the Holy Eucharist, yet they can demonstrate a desire for spiritual holy communion, or a spiritual unification with Jesus. They can benefit from spiritual guidance on their way to conversion. They can develop spiritually through everyday prayer, reading the Bible and doing acts of charity. The Church accompanies non-sacramentals in their spiritual journey to give them hope that they are able to return to full communion with God and the Church through His grace and reject sin.
  • Item
    Ekologia rodziny i ochrona środowiska w nauczaniu Kościoła Katolickiego
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2018) Brzeziński, Mirosław
    Człowiek tworząc w swoim życiu naturalne środowisko, jakim jest rodzina, powinien troszczyć się o jego ochronę. Przejawem ekologicznego działania w rodzinie jest zdolność doświadczania miłości, uczenie się szacunku i współżycia z innymi ludźmi. Jakość tych wspólnotowych odniesień oraz sposób życia, których człowiek doświadcza w rodzinie, kształtuje postawy proekologiczne. Współdziałając ze Stwórcą troszczy się o ochronę życia ludzkiego. Podejmuje zatem działania zmierzające do wyeliminowania z życia procesów degradacji i zagłady, a zabiega o życie w harmonii ze środowiskiem naturalnym. Człowiek jest bowiem nierozerwalną częścią środowiska, a więc troska o jego przetrwanie leży w jego najgłębszym interesie. Człowiek powołany jest również do panowania nad ziemią poprzez swoją pracę i własny rozwój, stara się być duchowo dojrzalszy i bardziej odpowiedzialny zwłaszcza za słabszych i potrzebujących.
  • Item
    Family Ecology and Environmental Protection in the Teachings of the Catholic Church
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2018) Brzeziński, Mirosław
    Within a lifetime, man creates a natural family environment and must care to protect it. A manifestation of this ecological activity in the family is the ability to experience love, to learn respect and live together with other people. The quality of these community relationships and the lifestyle that people experience in the family shape pro-ecological attitudes. Cooperating with the Creator, man cares for the protection of human life. Therefore, he undertakes actions aimed at eliminating degrading and destructive processes, and strives to live in harmony with the natural environment. In fact, man is an inseparable element of the environment, and therefore caring for his survival is most essential. Man is also called to rule the earth through work and development, while at the same time becoming spiritually mature and more responsible, especially towards the weak and needy.
  • Item
    Godność dziecka i jego rodziców w nauczaniu Papieskiej Rady ds. Rodziny
    (Wydział Teologiczny UAM, 2023) Brzeziński, Mirosław
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie najważniejszych elementów nauczania Papieskiej Rady ds. Rodziny dotyczących godności dziecka i jego rodziców w kontekście dzisiejszych zjawisk i przemian społecznych oraz aktualności tego nauczania. W tym celu posłużono się metodą analizy dokumentów tejże Rady oraz nauczania papieskiego w tym zakresie. Wskazano na nierozerwalny związek godności dziecka i jego rodziców z poszanowaniem praw regulujących płodność oraz z godnością aktu małżeńskiego. Wykazano również, że mentalność antykoncepcyjna i hedonistyczna zagraża zarówno godności dziecka, jak i jego rodziców. Wskazano też na konieczność uwrażliwienia świata nauki na ochronę godności osobowej każdego człowieka i dotarcie z tym przesłaniem do każdego człowieka oraz próbę wpływu na zmianę mentalności. Z nauczania Papieskiej Rady ds. Rodziny wynika też, na co wskazano w artykule, konieczność podmiotowego, a nie przedmiotowego traktowania każdej osoby, w tym jej wymiaru seksualnego i płciowego. The purpose of this article is to present the most important elements of the teaching of the Pontifi cal Council for the Family on the dignity of the child and its parents in the context of today’s social phenomena and changes, and the actuality of this teaching. To this end, the method used is that of analysing the documents of this Council, and the papal teaching on the subject. It was pointed out that the dignity of the child and its parents is indissolubly linked to respect for the laws governing fertility and to the dignity of the conjugal act. It was also shown that a contraceptive and hedonistic mentality threatens both the dignity of the child and its parents. It was also pointed out that it is necessary to sensitise the scientifi c world to the protection of the personal dignity of every human being and to reach every person with this message, and to try to infl uence a change of mentality. The teaching of the Pontifi cal Council for the Family also implies, as pointed out in the article, the need to treat each person subjectively and not objectively, including their sexual and gender dimensions.
  • Item
    Old Age in the Perspective of Faith: Elderly People in the Life of the Church
    (MDPI, 2024) Brzeziński, Mirosław
    Elderly people make up an increasingly large part of society and the Church. The theme of old age is also increasingly present in papal teaching. This is evidenced, for example, by the series of Wednesday Catecheses on old age delivered by Pope Francis in 2022, or by the establishment of the World Day for Grandparents and the Elderly. Given the importance of the presence of the elderly, this article aims to present old age in the perspective of faith, and the importance of the presence of the elderly in the life of the Church. The author will therefore focus, first and foremost, on the view of old age as a time of thanksgiving and gratitude to God for the gift of life, for the goods received, the experiences lived, and the people encountered. Viewed from the perspective of faith, old age is also a time of preparation for death and for meeting the Risen Christ. It is therefore a time to adopt a new outlook on faith and the call to holiness. Old age is, at the same time, a period of life in which individuals can still contribute a lot to the life of the family, society, and the Church through their commitment, service, bearing witness to the faith, bearing witness to the Gospel and the values that flow from living the Gospel, through works of charity and, above all, through sharing the awareness that life is a beautiful gift from God that is worth using well and wisely. And, through the wisdom gained over the many years of their lives, elderly people become authentic witnesses of God’s love. The experience of long life and gratitude for this gift is not only relevant to Catholics and Christians, but has a universal appeal, since in any society, regardless of faith, human life should also be valued in old age.
  • Item
    Piękno i wymagania małżeńskiej miłości w nauczaniu Jana Pawła II
    (2022) Brzeziński, Mirosław
    Doświadczenie miłości jest jednym z podstawowych doświadczeń człowieka, które stanowi o jego szczęściu i spełnieniu. Każdy człowiek poszukuje miłości, pragnie być nią obdarowany i nią obdarowywać. Często jednak napotyka trudności w poznaniu prawdy o tym, czym jest miłość, zadowalając się jej namiastkami, fałszywym rozumieniem, spłyceniem jej tylko do uczucia, a nawet egoizmu. A tymczasem prawda o miłości wskazuje, że jest ona piękna, daje człowiekowi szczęście, pozwala na jego rozwój, gdy stawia wymagania. W sposób szczególny dotyczy to miłości małżeńskiej, która ma stać na straży trwałości i nierozerwalności małżeństwa, bycia z sobą do końca miłości ukazał nam Jezus Chrystus, a najpełniej zrealizowali małżonkowie z Nazaretu – Maryja i Józef. Tę prawdę o pięknie, trudzie i wymaganiach stawianych przez miłość ukazano w artykule poprzez analizę nauczania Jana Pawła II, skierowanego zwłaszcza do młodych i do małżonków, w których wskazuje on, że miłość jest piękna właśnie poprzez to, że stawia wymagania, wymagania te zaś są skierowane najpierw do osoby kochającej. Miłość jest bowiem bezwarunkowa i kocha się drugą osobę nie przez to, co może ona dać, ale ze względu na wartość samej osoby. Taka bez- warunkowa, wymagająca i tym samym piękna miłość stoi także na straży godności człowieka – tego, który jest kochany, i tego, który kocha.
  • Item
    Przemiany współczesnej rodziny w zakresie obyczajowości
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2020) Brzeziński, Mirosław
    Współczesna rodzina doświadcza różnorodnych przemian w swoim życiu, które obejmują wiele płaszczyzn: moralności, tradycji, obyczajów. Cała ta obyczajowość ukształtowana przez lata i wieki stanowiła niezwykłą wartość i ostoję dla wielu pokoleń. Czasy, w których obecnie żyjemy, niosą wiele zmian w tym zakresie. Przyczyny są niezwykle rozległe, wśród nich największe wydają się być czynniki kulturowe, ideologiczne, społeczne czy demograficzne. W dobie tych przemian rodzina nie może być miejscem, gdzie życie, które się w niej poczyna, jest odrzucone i unicestwione, określenie roli matki i ojca zamienione, a obowiązek wychowania dzieci zlecony środkom komunikacji masowej czy groźnym ideologiom. Konieczne jest podejmowanie działań mających na celu ochronę tożsamości rodziny, budowanie jej jedności i komunii małżeńskiej dla dobra człowieka i społeczeństwa, w którym żyje.
  • Item
    Religijne zmaganie się a poczucie osamotnienia u podopiecznych hospicjów
    (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Fundacja Fides et Ratio, 2019) Śliwak, Jacek; Brzeziński, Mirosław; Zarosińska, Dominika
    Opracowanie prezentuje tematykę religijnego zmagania się i poczucia osamotnienia w grupie podopiecznych hospicjów stacjonarnych i domowych. W badaniach wykorzystano Skalę Pocieszenia i Napięcia Religijnego, autorstwa A.M. Yali, J.J Exline, B. Wood, E.L. Worthington, Jr. (RC-SS, w wersji eksperymentalnej B. Zarzyckiej) oraz Skalę Samotności Rascha, autorstwa J. de Jong-Giervelda i F. Kamphuisa (S-Rascha, w adaptacji J. Rembowskiego). Celem weryfikacji hipotez, z 40 badanych wyodrębniano podgrupy ze względu na płeć (po 20 kobiet i mężczyzn) lub formę opieki paliatywnej (po 20 podopiecznych hospicjów stacjonarnych i domowych). Uzyskane wyniki analiz pokazały, że istnieją korelacje między odczuwanym poczuciem osamotnienia a religijnym zmaganiem się u podopiecznych hospicjów. Potwierdzono także hipotezy, opisując związki analizowanych zmiennych w grupie kobiet i mężczyzn; oraz prezentując korelacje w podgrupach wyodrębnionych ze względu na formę opieki (hospicjum stacjonarne i hospicjum domowe).
  • Item
    Senior darem w życiu rodziny
    (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2018) Brzeziński, Mirosław
    Seniorzy wnoszą w życie rodziny i Kościoła cenny dar wiary. Życie rodziny – domowego Kościoła jest miejscem, gdzie dziadkowie czują się kochani i sami obdarzają miłością. Dzięki własnym doświadczeniom życiowym zdobyli wiedzę i dojrzałość życiową. Jest to cenne bogactwo, którym mogą się dzielić z pokoleniem młodszym poprzez udzielanie mu rad i pouczeń. Dzieląc się pięknem swego życia dają wsparcie i zrozumienie w chwilach trudnych decyzji i wyborów swoim dzieciom i wnukom. Ludzie starsi wnoszą również duży wkład w ewangelizację. Dokonują tego zazwyczaj w domach rodzinnych. Właśnie tam wnuki poznają podstawy prawd wiary, dzięki swym dziadkom. Z podeszłym wiekiem związane jest cierpienie. Ważne jest, by człowiek w doświadczeniu choroby odkrył szansę wewnętrznego rozwoju. Aby umiał ją wykorzystać dla dobra innych, by uczynił z niej narzędzie apostolskiego oddziaływania. Jan Paweł II zauważa, że mimo słabnących sił i doświadczania różnorakich dolegliwości, człowiek w podeszłym wieku ma wiele do zaoferowania współczesnemu człowiekowi: „starsi potrafią dać wam znacznie więcej, niż możecie sobie wyobrazić”. Seniors bring to life the family and the Church a precious gift of faith. Family life – the home church is a place where grandparents feel loved and love themselves. Thanks to their own life experiences they gained knowledge and maturity. It is a valuable wealth that can be shared with the younger generation by giving him advice and instruction. Sharing the beauty of their lives, they provide support and understanding in times of difficult decisions and choices for their children and grandchildren. Elderly people also make a great contribution to evangelization. They usually do this in family homes. That's where grandchildren learn the basics of the truths of faith, thanks to their grandparents. Old age is suffering. It is important that a person in the experience of the disease discover an opportunity for internal development. So he could use it for the benefit of others to make it a tool of apostolic influence. John Paul II notes that despite the weakness and experience of various ailments, the elderly have much to offer to the modern man: “The elders can give you much more than you can imagine”.
  • Item
    Społeczeństwo i rodzina we wzajemnej służbie
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2014) Brzeziński, Mirosław
    Rodzina jest podstawową komórką społeczeństwa, naturalnym i pierwszym środowiskiem życia człowieka. Jest tym elementem życia społecznego, bez którego społeczeństwo w zasadzie nie mogłoby istnieć. Od jakości rodzin tworzących społeczeństwo zależy jakość życia społecznego i jego rozwój w duchu wzajemnej służby. Rodzina jest małą społecznością, która nie jest w stanie zaradzić wszystkim swoim potrzebom związanym z rozwojem osobowym swoich członków i realizacją zadań, do których została powołana. W związku z tym społeczeństwo, opierając się na zasadzie pomocniczości i solidarności, powinno wspierać rodzinę, zabezpieczać jej potrzeby i chronić jej tożsamość. Ze swej strony rodzina, mając świadomość swej zależności od społeczeństwa, ma także obowiązki wobec niego, wśród których na pierwszy plan wysuwa się praca na rzecz jego rozwoju, jak również wychowanie dzieci do życia w społeczeństwie i odpowiedzialności za społeczeństwo. Społeczna troska powinna wyrażać się także poprzez wolontariat – jako jedną z form służby wobec osób bezrobotnych, ubogich i pokrzywdzonych.
  • Item
    Stopniowość i nawrócenie w życiu małżeńskim i rodzinnym (FC 9)
    (Kuria Metropolitalna Białostocka, 2022) Brzeziński, Mirosław
    Mężczyzna i kobieta rozpoczynając drogę życia małżeńskiego potrzebują ciągłego i stopniowego poznawania samych siebie, dojrzewania w człowieczeństwie oraz w wypełnianiu roli męża i żony, a po poczęciu i narodzinach dziecka/ci także roli ojca i matki. Małżeństwo to także czas ciągłego i stopniowego poznawania ewangelicznej prawdy o tym czym jest sakramentalny związek małżeński, czym jest miłość małżeńska, która stoi u podstaw małżeństwa i jak powinna być przeżywana i wyrażana w różnych okresach życia. To stopniowe poznawanie prawdy zbliża małżonków do siebie, pozwala budować małżeńską komunię, a także komunię z Bogiem, i sprawia że, w sytuacjach, kiedy jest ona zapominana lub odrzucana na mogą wejść na drogę stopniowego nawrócenia i powrót do tej miłości która ich połączyła, i która znajduje swoje źródło i pełnię w „Bogu, który jest miłością”. Droga nawrócenia wymaga zrozumienia swego błędu, grzechu, a w związku z tym także umiejętności przeproszenia i przebaczenia. Stopniowość i nawrócenie obejmuje także w życiu rodzinnym cały proces wychowawczy, zaczynając do momentu poczęcia dziecka i przygotowania mu przestrzeni by mogło „objawić się jako dar”. Stopniowość dotyczy także duszpasterskiej działalności Kościoła w przekazywaniu ewangelicznej prawdy o małżeństwie i miłości małżeńskiej, wymaganiach płynących z sakramentu małżeństwa i przysięgi małżeńskiej, oraz nawrócenia w dostosowywaniu sposobów jej przekazywania w coraz dynamiczniej zmieniających się warunkach społecznych, kulturowych i obyczajowych. Znaczenie tej stopniowości i nawrócenia w życiu małżeńskim i rodzinnym, oraz działalności duszpasterskiej zechcemy okazać na podstawie analizy nauczania Jana Pawła II, w sposób szczególny adhortacji Familiaris consortio, oraz nauczania papieża Franciszka. Są one o tyle ważne, o ile nie wszystkie małżeństwa są w stanie przyjąć tę samą ilość prawdy, przyswoić ją i nią żyć, ze względu nie tylko na różny sposób percepcji, ale przede wszystkim na różne sytuacje, w których się znajdują (por. FC 1). A man and a woman embarking on the journey of married life need continuous and gradual learning about themselves, maturing in humanity and in fulfilling the role of husband and wife, and after the conception and birth of a child/children, also the role of father and mother. Marriage is also a time of continuous and gradual learning of the Gospel truth about what the sacramental marriage relationship is, what marital love is, which is at the foundation of marriage, and how it should be lived and expressed in different periods of life. This gradual learning of the truth brings the spouses closer to each other, allows them to build marital communion, as well as communion with God, and makes it possible that, in situations where it is forgotten or rejected on they can embark on the path of gradual conversion and return to that love which brought them together, and which finds its source and fullness in „God who is love”. The path of conversion requires an understanding of one's error, sin, and therefore also the ability to apologize and forgive. Gradualism and conversion also encompasses in family life the entire educational process, beginning up to the moment of the child's conception and the preparation of space for the child to be „revealed as a gift”. Gradualism also applies to the Church's pastoral activity in communicating the evangelical truth about marriage and conjugal love, the requirements flowing from the sacrament of marriage and the marriage vow, and conversion in adapting the ways of communicating it in increasingly dynamic changing social, cultural and moral conditions. We will demonstrate the importance of this gradualness and conversion in marital and family life, and pastoral activity, based on an analysis of the teachings of Pope John Paul II, in particular the adhortation Familiaris consortio, and the teachings of Pope Francis. These are important insofar as not all married couples are able to receive the same amount of truth, assimilate it and live it, due not only to different perceptions, but above all to the different situations in which they find themselves (cf. FC 1).
  • Item
    Suicidal thoughts and self-destructive tendencies among adolescents
    (Fundacja Fides et Ratio., 2024) Brzeziński, Mirosław; Fedorovich, Valentina; Ziarek, Katarzyna; Ziarek, Robert
    One must not ignore or underestimate it when adolescents say that they feel like a burden to those around them or that their life has no meaning. Suicidal thoughts in young people can be a signal of a threat to health or life or of a weakened mental condition. Increasing awareness of the frequent thoughts of giving up and the experience of a lack of meaning in life, characteristic of adolescents, helps to develop standards and preventive strategies in the field of mental health care. The article is an attempt to define terms related to suicide, data regarding the magnitude of the phenomenon among young people and discuss the causes of self-harm and suicide. It is also a reference to the approach of dialectical behaviour therapy (DBT), which considers, for example, emotional dysregulation and suicidal tendencies as a transdiagnostic problem. The characteristics of the transactional model in DBT emphasise that what is most important for a favourable prognosis is the provision of adequate support from the close environment, especially parents and professionals. Suicide prevention among children and adolescents is possible through scientific conferences, suicidological research and preventive programmes. Multidisciplinary cooperation to prevent suicidal intentions during childhood and adolescence is essential. In conclusion, as far as working with patients with emotional dysregulation and suicidal tendencies is concerned, the guiding motto of DBT should be stressed, which is to shape “a life worth living”. Wypowiadanie przez młodzież myśli o poczuciu bycia ciężarem dla otoczenia lub o braku sensu życia nie można lekceważyć ani przeceniać. Myśli samobójcze u młodzieży mogą być sygnałem świadczącym o zagrożeniu zdrowia lub życia albo o osłabionej kondycji psychicznej. Poszerzenie świadomości na temat częstych myśli rezygnacyjnych, doświadczenia braku sensu życia, charakterystycznych dla dorastających osób pomaga w wypracowaniu standardów i strategii profilaktycznych w zakresie ochrony zdrowia psychicznego. Artykuł zawiera próbę zdefiniowania pojęć związanych z tematyką suicydalną, dane odnoszące się do skali zjawiska wśród młodzieży, omówienie przyczyn samookaleczeń i samobójstw. Ponadto przywołuje podejście dialektycznej terapii behawioralnej, która rozpatruje m. in. dysregulację emocjonalną oraz skłonności samóbójcze jako problem transdiagnostyczny. Charakterystyka modelu transakcyjnego na gruncie DBT podkreśla, iż najważniejsze dla korzystnego rokowania jest udzielenie odpowiedniego wsparcia ze strony bliskiego otoczenia, szczególnie rodziców, a także profesjonalistów. Prewencję samobójstw wśród dzieci i młodzieży umożliwiają konferencje naukowe, badania suicydologiczne oraz programy profilaktyczne. Niezbędna jest wielodyscyplinarna współpraca skierowana na zapobieganie zamiarom samobójczym w okresie dzieciństwa i adolescencji. Podsumowując, warto podkreślić motto przewodnie DBT w pracy z pacjentami z dysregulacją emocjonalną i skłonnościami samobójczymi, którym jest kształtowanie „życia wartego przeżycia”.
  • Item
    Święty Józef - biblijny wzór ojca adopcyjnego
    (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2019) Brzeziński, Mirosław
    Wskazując świętego Józefa jako wzór ojca adopcyjnego, niech podsumowaniem będzie świadectwo adopcyjnego współczesnego ojca – Gérarda, który mówi: „Podobnie jak święty Józef, kiedy Maryja prosiła go o przyjęcie syna poczętego z Ducha świętego, a więc prosiła o zrezygnowanie z pragnienia bycia biologicznym ojcem, ja także przeżyłem ten trudny do zaakceptowania dla mężczyzny wybór, kiedy wraz z Irène zdaliśmy sobie sprawę, że nasze małżeństwo nie może mieć dzieci. Głęboko wierzę, że Pan wybrał nas, Irène i mnie do adopcji dzieci i że to on, Stwórca wybrał nam dzieci dla nas, z ufnością, że będziemy mogli uzdrowić je poprzez miłość z cierpienia związanego z porzuceniem. Ufność w Panu jest cnotą, jaką odkrywam u świętego Józefa, adopcyjnego ojca, który zawierzył Bogu oddając swoje życie i mówiąc «tak» Bogu, który poprosił go o uznanie syna nie z jego ciała i o przyjęcie Maryi jako małżonki i matki Mesjasza. Dla mnie, bycie adopcyjnym ojcem na obraz świętego Józefa jest mocą kochania dzieci, jakie zostały nam powierzone, patrzenia na nie poza sposobem patrzenia na dziecko, które jest «inne», tak, aby je kochać sercem jako dar od Boga, nie żałując braku naturalnego ojcostwa. W szkole świętego Józefa nauczyłem się akceptowania roszczeń dziecka, które poszukuje swego pochodzenia, swych korzeni i które nie rozumie, dlaczego jego matka i ojciec je opuścili, oraz nauczyłem się umiejętności uznawania tego za słuszne i naturalne bez odczuwania jakiegokolwiek żalu. Święty Józef reprezentuje dla mnie bezinteresowną miłość rodzicielską, dawaną w pełny sposób dla dobra dziecka poprzez świadectwo życia prostego, trudnego i prawego. Jest on także przykładem ojca, który przygotowuje dziecko do odnalezienia przez nie swojej autonomii, co pomoże mu później w opuszczeniu ogniska domowego i który wie, że nasze dzieci do nas nie należą. Nie oddzielam nigdy Józefa od Rodziny świętej, która jest nieocenionym darem naszego Boga”.
  • Item
    The Value of Old Age in the Teaching of Pope Francis
    (MDPI, 2023) Brzeziński, Mirosław
    The demographic changes taking place before our eyes regarding the structure of our society show that the proportion of older people is increasing quite rapidly. Very often these are people who want to be involved in the life of the family, society, and the Church, although their presence and involvement is not always viewed positively by the younger generations. On the other hand, the time of old age is a difficult time with many challenges, such as loss of health, and consequently the elderly need the support of the younger generations. This reality is also recognised by Pope Francis, and it could be said that the problem of the elderly is close to his heart. An expression of the importance and value of older people is, for example, his frequent meetings with older people, the establishment of a World Day for Grandparents and Older Persons, or the series of catechesis on old age and the value of this time in people’s lives delivered in 2022. Taking into account these aspects of social change and based on the totality of Pope Francis’ teachings addressed to the elderly, we wish to highlight distinctive elements emphasising the value of the elderly in the life of the family, society, and the Church. Starting from the presentation of the family as the best and natural environment for living during the time of old age, these teachings highlight older people as “guardians” of roots and values, the importance of intergenerational dialogue and a type of “covenant of generations”, and the importance of older people in the life of the Church. An important element of Francis’ teachings on old age is to identify this period as a “time of grace”, a time of looking at life from the perspective of the years and trying to take stock of it, and a time of thanksgiving. All of this is done to emphasise the importance and value of the time of old age and to see and appreciate their presence in the life of the family, society, and the Church.
  • Item
    Wymagająca miłość na straży dobra wspólnego małżeństwa i rodziny. Refleksje na kanwie Listu do rodzin "Gratissimam sane" Jana Pawła II
    (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Stowarzyszenie Teologów Moralistów, 2024) Brzeziński, Mirosław
    Małżeńska miłość oraz dobro wspólne małżeństwa i rodziny to wiodące tematy, podjęte przez Jana Pawła II, w skierowanym do rodzin całego świata liście Gratissimam sane. List napisany z okazji Międzynarodowego Roku Rodziny (1994), mimo upływu trzydziestu lat od jego napisania, jest ciągle aktualny. Miłość małżeńska, określana przez Jana Pawła II jako miłość piękna i wymagająca, stoi na straży dobra małżeństwa i rodziny. Miłość jest piękna dlatego, ponieważ stawia wymagania osobie kochającej. To dobro, według Jana Pawła II, zawiera się przede wszystkim w tym, co niesie ze sobą treść przysięgi małżeńskiej, a więc miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz bycie ze sobą aż do śmierci. Dobrem małżeństwa jest też człowiek, każdy człowiek, który stanowi małżeńską, a następnie rodzinną komunię oraz istota samej małżeńskiej komunii. Dobrem małżeństwa jest też wiara małżonków, która podobnie jak miłość doprowadziła mężczyznę i kobietę do zawarcia sakramentu małżeństwa oraz łaska, której przyzywają, by wypełnić złożone przyrzeczenia. Ważnym elementem Listu do rodzin i podjętej refleksji w niniejszym artykule będzie ukazanie za Janem Pawłem II sugestii i wskazówek pozwalających małżonkom w codzienności życia obdarowywać się piękną miłością i tym samym troszczyć się o dobro wspólne, a są to przede wszystkim małżeńska i rodzinna modlitwa, poznawanie prawdy o małżeństwie i rodzinie oraz korzystanie z łaski sakramentu małżeństwa, by poznaną prawdę urzeczywistniać dla dobra małżeństwa i rodziny. Celem artykułu jest ukazanie, w jaki sposób wymagania płynące z małżeńskiej miłości stoją na straży i chronią dobro wspólne małżeństwa i rodziny oraz w jaki sposób małżonkowie mogą i powinni troszczyć się o życie w miłości i jakie mają pomoce płynące z zawartego przez nich sakramentu małżeństwa. Cel ten zamierzamy osiągnąć, stosując metodę analizy tekstów źródłowych, szczególnie Listu do rodzin Gratissimam sane oraz innych tekstów Jana Pawła II i literatury przedmiotu. Osiągnięcie celu będzie niewątpliwie pomocne w zrozumieniu wymagań miłości małżeńskiej i dobra wspólnego w kontekście wyzwań współczesności oraz aktualności nauczania Jana Pawła II, zawartego m.in. w tym dokumencie. Marriage love and the common good of marriage and the family are among the leading themes taken up by Pope John Paul II in his letter Gratissimam sane, addressed to families around the world. The letter, written on the occasion of the International Year of the Family (1994), is still relevant despite the passage of forty years since it was written. Marital love, described by Pope John Paul II as a beautiful and demanding love, stands for the good of marriage and family. Love is beautiful precisely because it makes demands on the loving person that uphold the common good of marriage – the good of each of the persons who make up the marital and then family communion. This good, according to Pope John Paul II, is contained above all in what the content of the marriage vow carries, namely love, fidelity and marital honesty, and being with each other until death. The good of marriage is also the human being, each person who constitutes the marital and then family communion, and the essence of the marital communion itself. The good of marriage is also the faith of the spouses, which, like love, led the man and woman to enter into the sacrament of marriage, and the grace they invoke to fulfill the promises they make. An important element of the Letter to Families and the reflection undertaken in this article will be to show, following John Paul II, suggestions and guidelines that allow spouses in the daily life to give each other beautiful love and thus care for the common good, and these are, in particular, marital and family prayer, learning the truth about marriage and family, and using the grace of the sacrament of marriage to realize the truth learned for the good of marriage and family. The purpose of this article is to show how the requirements flowing from conjugal love guard and protect the common good of marriage and family, and how spouses can and should care for a life of love and what aids they have from the sacrament of marriage. We intend to achieve this goal by using the method of analyzing source texts, especially the Letter to Families Gratissimam sane and other texts of John Paul II and the literature on the subject. Achieving the goal will undoubtedly be an aid to understanding the requirements of conjugal love and the common good in the context of the challenges of modern times, and the timeliness of John Paul II’s teaching contained in this document, among others.
  • Item
    Zamysł Boży wobec mężczyzny i kobiety a prawa osób homoseksualnych
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Brzeziński, Mirosław
    Homoseksualizm jest problemem, który dotyka − według różnych danych − ok. 3-4% ludności. W ostatnich latach problem osób homoseksualnych stał się bardzo medialny, a osoby o takich tendencjach domagają się przyznania im różnych praw, m.in. zrównania związków homoseksualnych z małżeństwami heteroseksualnymi czy adopcji dzieci. Biorąc pod uwagę aktualność problemu, na podstawie analizy dokumentów Kościoła katolickiego pragniemy wykazać nieadekwatność takich dążeń. Punktem wyjścia jest przywołanie pierwotnego zamysłu Boga wobec człowieka stworzonego mężczyzną i niewiastą oraz powołania ich do małżeństwa, którego celem jest zrodzenie i wychowanie potomstwa. Jest to również podstawa ukazania godności każdej osoby ludzkiej, w tym także osób o tendencjach homoseksualnych. Z kolei przedstawiona jest kwestia homoseksualizmu i zła moralnego czynów homoseksualnych. Ukazanie, że złe są czyny, a nie sama tendencja homoseksualna. W dalszej części przedstawiona jest niemożliwość prawnego uznania i zrównania związków homoseksualnych z małżeństwem heteroseksualnym, między innymi ze względu na zasadę dobra wspólnego społeczeństwa.
  • Item
    Zróżnicowanie postaw rodzicielskich ze względu na płeć dziecka u rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym uczestniczących w Systemie Nauczania Kierowanego
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2017) Zarosińska, Dominika; Brzeziński, Mirosław
    Mózgowe porażenie dziecięce, zgodnie z definicją wypracowaną w Lublanie w latach 1992-1994 przez Międzynarodową Komisję Neurologii Dziecięcej, jest traktowane jako „różnorodne, zmieniające się z wiekiem zaburzenia ruchu i postawy współistniejące z innymi objawami, uwarunkowane trwałym uszkodzeniem mózgu znajdującego się w stadium niezakończonego rozwoju”. W związku z powyższym usprawnianie dzieci powinno obejmować wszystkie sfery życia, czemu wyszedł naprzeciw Andras Petö – twórca Systemu Nauczania Kierowanego. W programie ważną funkcję pełnią specjaliści różnych dziedzin, jednak największe znaczenie przypisuje się rodzicom dziecka. Istotne jest zatem kształtowanie i rozwijanie właściwej więzi między dzieckiem a rodzicem. Słuszne wydaje się zatem przeanalizowanie postaw prezentowanych przez rodziców dzieci niepełnosprawnych. Na uwagę zasługują także różnice między postawami rodzicielskimi przejawianymi wobec córek i synów z MPD, uczestniczących w SNK. Grupę badaną stanowi 28 rodziców dzieci z MPD, które uczestniczą w SNK w Ośrodku Rehabilitacyjno-Terapeutycznym w Zamościu. Do weryfikacji postaw rodzicielskich wykorzystano Skalę Postaw Rodzicielskich autorstwa Mieczysława Plopy, opublikowaną w 2008 r. Wyniki badań wykazują, iż różnice statystyczne występują między rodzicami dziewcząt a rodzicami chłopców w zakresie nasilenia postawy nadmiernie wymagającej. Zauważono ponadto tendencje do różnic istotnych statystycznie między rodzicami tych dzieci pod względem nasilenia postawy akceptacji.