Rozprawy doktorskie 2018- / dostęp ograniczony

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/160
Prace doktorskie zamieszczone w tej kolekcji są dostępne wyłącznie w Archiwum Uniwersyteckim KUL, pod warunkiem, że autor udzielił KUL licencji na udostępnienie swojej rozprawy w siedzibie Archiwum. Zasady udostępniania określa: Regulamin udostępniania zasobu Archiwum Uniwersyteckiego KUL

Browse

Browsing Rozprawy doktorskie 2018- / dostęp ograniczony by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 20 of 359
  • Item
    Kompetencje medialne nauczycieli religii archidiecezji lubelskiej w świetle dokumentów Kościoła i badań własnych. Studium z edukacji medialnej
    (2018-05-22) Szajda, Agnieszka
    Głównym celem podjętym w rozprawie jest odpowiedź na pytanie: Jaki jest poziom kompetencji medialnych nauczycieli religii archidiecezji lubelskiej? Podstawową metodą służącą rozwiązaniu problemu głównego jest metoda paradygmatu analizy teologii pastoralnej Pierwszy rozdział podejmuje refleksję nad nauczaniem Kościoła dotyczącym formacji medialnej nauczycieli religii, a także nad potrzebami kształtowania kompetencji w zakresie wykorzystania nowych mediów w procesie katechetycznym. Analizie poddano także wydane w tym zakresie dokumenty instytucji UE i polskich instytucji oświatowych. Drugi i trzeci rozdział ukazują stan realizacji wskazań Kościoła dotyczący stopnia przygotowania nauczycieli religii do podjęcia formacji medialnej katechizowanych, w oparciu o przeprowadzone badania poziomu kompetencji medialnych. Wykorzystano w tym celu kwestionariusz ankiety przygotowany na podstawie „Katalogu kompetencji informacyjnych, medialnych i cyfrowych” opracowanego przez Fundację Nowoczesna Polska. W ostatnim rozdziale skoncentrowano się na ukazaniu perspektyw edukacyjno-formacyjnych wobec nauczycieli religii w obszarze badanych kompetencji oraz wskazano postulaty wobec osób odpowiedzialnych za ich formację podstawową i permanentną. Wyniki badań oraz postulaty zawarte w rozprawie mogą posłużyć do systemowego programowania doskonalenia nauczycieli religii na etapie edukacji podstawowej i ustawicznej w zakresie podnoszenia kompetencji medialnych w poszczególnych archidiecezjach, tworzenia autorskich programów i społecznych projektów edukacji medialnej inspirowanych nauczaniem Kościoła.
  • Item
    Bóg i niedokończony wszechświat. Johna Haughta teologia przyrody
    (2018-05-29) Nonyelu, Francis Nnamdi
    Dysertacja przedstawia teologię przyrody w ujęciu amarykańskiego teologa Johna Haughta. Teologia przyrody postuluje dialog między teologią i nauką, który pomaga zrozumieć w pełni relację między Bogiem, człowiekiem i wszechświatem. Dysertacja ukazuje historię dialogu między teologią i nauką oraz jego modele. Jasno przedstawia koncepcję stowrzenia i ewolucji oraz mocne argumenty przeciwko scjentyzmowi i naturalizmowi głoszonemu przez nowy ateizm. Ukazuje objawiony obraz Boskiej milości, pokory, obietnicy, nadziei i przyszłości w kontekście "niedkończonego Wszechświata", któy jest zarówno darem, jak i obietnicą od miłującego Stwórcy. Głębokie i właściwe rozumienie teologii przyrody pozwala zmniejszyć niebezpieczeństwo zarówno kosmicznego, jak i biblijnego literalizmu oraz uniknąć tzw. teologii Boga luk. Praca prezentuje nową duchowość stworzenia, która oznacza głębsze zrozumienie Boga, ludzkości i przyrody. Służy ona wypracowaniu chrześcijańskiej odpowiedzi na socjologiczny, ekologiczny i technologiczny kryzys występujący we współczesnym świecie.
  • Item
    Historia ludności łemkowskiej 1918-1989
    (2018-06-05) Wilk, Anna
    Praca poświęcona jest historii grupy etnicznej, która do 1947 r. zamieszkiwała część Karpat od rzeki Poprad na zachodzie po pasmo Wielkiego Działu na wschodzie. Celem badań nad historią polityczną ludności łemkowskiej jest ujęcie historii tej grupy etnicznej w aspekcie zarówno pilitycznym, jak i spełecznym, przedstawienie procesu integracji i powstania jedności grupowej, poszukiwania tożsamości w warunkach polityki narodowościowej, a także konfrontacja dotychczas istniejących w historiografii hipotez z materiałem źródłowym. Bazę źródłową pracy stanowiły zbiory archiwów państwowych na terenie Polski i Ukrainy. Rozprawa, składająca się z sześciu rozdziałów, przedstawia historię polityczną i społeczną tej ludności w kontekście sytuacji politycznej i wyznaniowej, wpływu stronnictw narodowych na tę grupę etniczną, konfliktów religijnych, przebiegu I wojny światowej na Łemkowszczyźnie, powstania i działalności Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny, a także polskiej polityki narodowościowej wobec Łemków. Porusza również sytuację Łemkowszczyzny podczas II wojny światowej z uwzględnieniem ukrainizacji Łemkowszczyzny oraz działalności Ukraińskiego Centralnego Komitetu. Sporo miejsca poświęcono omówieniu przesiedleń na teren USRR, jak również polityki narodowościowej polskich władz. Przedstawiono też przesiedlenia w ramach akcji "Wisła", ich genezę i przebieg, a także omówiono proces całkowitej dezintegracji wspólnoty etnicznej. Ponadto w dysertacji przedstawiono plan osiedleńczy na ziemiach poniemieckich oraz jego przebieg z uwzględnieniem warunków życia na nowym miejscu osiedlenia, prób adaptacji i form ponownej reintegracji, w tym nielegalnych powrotów na Łemkowszczyznę. Poruszono także kwestię asymiliacji i akulturacji Łemków, wpływu przesiedleń na tożsamość etniczną, jak również polskiej polityki narodowościowej i jej konsekwencji.
  • Item
    Historiozbawczy wymiar sakramentów w świetle przepowiadania papieża Benedykta XVI
    (2018-06-06) Popowski, Michał
    Celem rozprawy jest ukazanie historiozbawczego wymiaru sakramentów na podstawie przepowiadania Benedykta XVI, a przez to omówienie fundamentalnych zagadnień w nauczaniu Papieża dotyczących aktualizacji Misterium Chrystusa w sakramentach. Praca jest przedstawiona w trzech rozdziałach zawierających zebrane treści w odniesieniu do poszczególnych sakramentów ułożonych według grup: sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego, sakramenty uzdrowienia oraz sakramenty w służbie Kościołowi. Kompozycja rozprawy nawiązuje do czterech głównych aspektów historiozbawczego wymiaru sakramentów: aspekt odwołujący się do wydarzeń ze Starego Testamentu, aspekt odnoszący się do misterium Jezusa Chrystusa, aspekt odwołujący się do liturgii sakramentów oraz aspekt zobowiązujący do przemiany rzeczywistości mocą sakramentów. W tym kluczu zostało przedstawione nauczanie papieża Benedykta XVI o sakramentach wyrażone w jego homiliach i przemówieniach.
  • Item
    Osoba i myśl świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Studium pastoralno-katechetyczne
    (2018-06-06) Sauć, Paweł
    W rozdziale pierwszym pt. „Św. Teresa od Dzieciątka Jezus: jej życie, duchowość i przejawy kultu”, zarysowana zostanie ogólna sylwetka osoby świętej oraz czynników mających znaczący wpływ na jej życie. Święta Teresa od Dzieciątka Jezus i od Najświętszego Oblicza jest dzieckiem swoich czasów. Działanie łaski kształtujące jej życie i duchowość wpisane jest w konkretną rzeczywistość ziemską określoną czasem i przestrzenią. Ten kontekst jej życia zostanie przedstawiony wielopłaszczyznowo. Jako główne obszary tej analizy będą wyodrębnione: Francja w aspekcie politycznym i kościelnym, papiestwo, środowisko rodzinne, życie zakonne i Karmel w Lisieux. Podstawą zarysowania kontekstu Teresy będzie głównie odniesienie cech charakterystycznych tejże duchowości do wybranych elementów ówczesnej religijności, takich jak życie sakramentalne, nabożeństwa do Dzieciątka Jezus, Najświętszego Oblicza i Najświętszego Serca Jezusa, akty szczególnego ofiarowania się Bogu, nabożeństwo do Matki Bożej, a wreszcie kult świętych i misje Kościoła. Drugi rozdział pt. „Formacja chrześcijańska dzieci i młodzieży” przybliży obraz formacji dzieci i młodzieży odbywającej się poprzez wielokierunkowe wychowanie poprzez omówienie ogólnego pojęcia formacji, wprowadzając tym samym bezpośrednio do przedstawienia istoty formacji chrześcijańskiej oraz jej elementów. Ukaże również ogólny pogląd papieży, sprawujących pontyfikat w ciągu ostatnich dwóch wieków, a także zmiany jakie zaszły w podejściu do formacji chrześcijańskiej po Soborze Watykańskim II. Zostaną w nim również przedstawione również wartości chrześcijańskie. Aby były one poprawnie zrozumiane, konieczna będzie w pierwszej kolejności refleksja nad ogólnym terminem wartości. Następnie podjęta zostanie próba wyznaczenia systemu hierarchii wartości chrześcijańskich, którą człowiek formowany powinien kierować się w życiu. Przybliży on jednocześnie najistotniejsze środowiska, w których kolejno przebiega formacja. Omówiona zostanie rola rodziców, jako pierwszych katechetów dzieci, następnie uwaga będzie skupiona na istotności Kościoła jako instytucji formującej, a na końcu rozważony zostanie wpływ szkoły na formację oraz wychowanie dzieci i młodzieży. Rozdział trzeci pracy pt. „Formacja chrześcijańska dzieci i młodzieży w świetle życia i twórczości św. Teresy od Dzieciątka Jezus”. Poprowadzi do poznania tego, czym w swoim życiu kierowała się św. Teresa od Dzieciątka Jezus. Zaprezentuje on twórczość obejmującą wszystkie dzieła, które wyszły spod pióra Doktora Kościoła. Treść każdego z nich zostanie krótko omówiona, tak aby w ogólnym stopniu przekazać, co jest w nich zawarte. Przedstawione będzie także świadectwo jej życia oraz jego znaczenie w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Zobrazuje on również postawy przyjmowane przez Świętą zarówno w dobrych, jak i trudnych sytuacjach, które spotykały jej osobę. Podjęte zostaną również starania, aby w pełni ukazać, jaki wymiar formacyjny posiada jej twórczość i jak ważne wartości można odkryć interpretując uważnie jej dzieła. Ostatni rozdział, pt. „Św. Teresa od Dzieciątka Jezus jako wzór osobowy w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży” prowadzi do głównego problemu poruszonego w pracy – ukazanie osoby św. Teresy od Dzieciątka Jezus jako wzoru osobowego w formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Omówione w nim, w pierwszej kolejności zostanie ogólne pojęcie wzoru osobowego, oraz jak ważne jest samowychowanie w życiu człowieka. Dodatkowo omówiona będzie rola, jaką odgrywają wzory osobowe w procesie formacji chrześcijańskiej dzieci i młodzieży. Niezbędne również okaże się przybliżenie cnót oraz przymiotów, które posiadała św. Teresa od Dzieciątka Jezus, które to kwalifikują ją jako właściwy wzór osobowy dla dzieci i młodzieży. Omówione także zostaną poszczególne cnoty teologiczne oraz dary Ducha Świętego, a następnie będą one przedstawione w odniesieniu do życia św. Teresy z Lisieux.
  • Item
    Działalność apostolska i misyjna świętego Maksymiliana Marii Kolbego na tle ówczesnego nauczania Kościoła
    (2018-06-06) Nowak, Michał Andrzej
    Niniejsza praca jest poświęcona postaci św. Maksymiliana Marii Kolbego ze szczególnym uwzględnieniem jego działalności apostolskiej i misyjnej. Aby podkreślić specyfikę działalności o. Maksymiliana, w pierwszym rozdziale pracy ukazano szeroki kontekst ówczesnego nauczania Kościoła. Główne akcenty położono na treści dotyczące apostolstwa wyrażającego się gównie w duszpasterstwie, na wskazania dotyczące działalności misyjnej oraz na aktywność apostolską wiernych świeckich. Drugi rozdział ukazuje sylwetkę o. Maksymiliana ze szczególnym uwzględnieniem środowiska rodzinnego, odebranego wychowania w domu i w ramach Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych, kształtowania ideałów życia religijnego i zakonnego. W rozdziale trzecim podjęto temat działalności apostolskiej o. Kolbego. Omówiono szeroko fundamentalną w jego apostolstwie pobożność maryjną, ukazano niezwykle dynamiczne apostolstwo poprzez prasę, przedstawiono propozycję formacji do apostolstwa dla braci w ramach klasztoru w Niepokalanowie oraz dla świeckich w ramach ruchu Rycerstwa Niepokalanej. Czwarty rozdział poświęcony jest sześcioletniemu okresowi działalności misyjnej ad gentes, którą o. Kolbe podejmował w Japonii. Rozdziały trzeci i czwarty zawierają podsumowania porównujące działalność Franciszkanina z ówczesnymi wskazaniami Kościoła. Wśród wniosków należy podkreślić wierność o. Maksymiliana wobec wskazań Kościoła przy jednoczesnej otwartości na nowe metody i sposoby działania, skuteczność podejmowanych przez niego działań oraz aktualność jego metod dla współczesnych ewangelizatorów.
  • Item
    Personal values and innovative behaviour in organisation
    (2018-06-11) Purc, Ewelina
    Głównym celem rozprawy doktorskiej było zbadanie związków pomiędzy osobistymi wartościami a zachowaniami innowacyjnymi w organizacji. Postawiono hipotezę, że wartości pracowników mają związek z ich zachowaniami innowacyjnymi i że związki te są mediowane przez autonomię w pracy. Postulowano też, że osobiste wartości przedsiębiorców są związane z poczuciem autonomii w pracy ich pracowników, a także - za pośrednictwem autonomii - z ich zachowaniami innowacyjnymi. Aby przetestować postawione hipotezy, przeprowadzono trzy niezależne badania ilościowe. Badanie 1 miało na celu weryfikację struktury czynnikowej i właściwości psychometrycznych Kwestionariusza Zachowań Innowacyjnych, a także opracowanie jego polskiej adaptacji. Celem Badania 2 było przetestowanie związków pomiędzy osobistymi wartościami pracowników a ich zachowaniami innowacyjnymi. Badanie 3 miało na celu przetestowanie wielopoziomowych międzynarodowych związków pomiędzy wartościami przedsiębiorców a autonomią w pracy odczuwaną przez ich pracowników i ich zachowaniami innowacyjnymi. Wyniki badań uzyskane w rozprawie pozwalają na nowe spojrzenie na innowację, ponieważ ujmują złożone relacje pomiędzy wartościami, autonomią w pracy i zachowaniami innowacyjnymi. Projekt badawczy wypełnia lukę widoczną w literaturze i wyjaśnia, w jaki sposób kształtowane są zachowania innowacyjne w organizacji.
  • Item
    Metody aktualizacji antropologicznej w przepowiadaniu biskupa Ignacego Deca. Studium homiletyczne
    (2018-06-13) Kilimnik, Paweł
    Dysertacja doktorska porusza zagadnienie metod aktualizacji w przepowiadaniu homilijnym. Materiałem źródłowym pracy jest 507 homilii niedzielnych wygłoszonych przez biskupa świdnickiego podczas pierwszych 10 lat posługi. Na podstawie analizy wspomnianych homilii biskupa Ignacego Deca zostały zaprezentowane cztery metody aktualizacji antropologicznej. Są to kolejno: metoda aktualizacji historiozbawczej, metoda typologiczno-identyfikacyjna, metoda akomodacji formalnej. Każda z wymienionych metod została poddana ocenie pod kątem osiągnieć współczesnej homiletyki.
  • Item
    Meble w domach mieszczańskich w Polsce od XV do połowy XVI wieku na tle mebli europejskich
    (2018-06-19) Pająk, Katarzyna
    Zagadnienia dotyczące wyposażenia wnętrz domów mieszczańskich w Polsce w XV i 1 poł. XVI wieku od wielu lat znajdują się w centrum zainteresowania historyków sztuki i kultury materialnej. Niemniej meble gotyckie z tego okresu nie doczekały się całościowego opracowania. Celem rozprawy jest wypełnienie tej luki w historii polskiego rzemiosła artystycznego. Rozprawa składa się z dwóch tomów. Pierwszy obejmuje: wstęp, siedem rozdziałów, zakończenie, trzy aneksy, summary, bibliografię i wykaz skrótów. Drugi to katalog mebli, ilustracje, ich spis i źródła. W I rozdziale przedstawiono stan badań gotyckich mebli świeckich na Śląsku, w Małopolsce, na Pomorzu, Warmii i Mazowszu. Z uwagi na brak gotyckich mebli świeckich w Wielkopolsce region ten w stanie badań nie został uwzględniony. Rozdział II poświęcono historii cechów zajmujących się wyrobem mebli w krajach zachodniej Europy oraz w Polsce. Omówiono w nim także materiał oraz konstrukcję gotyckich mebli skrzyniowych i szkieletowych oraz ich techniki zdobnicze. W rozdziale III przedstawiono typy mebli gotyckich zachowanych w Polsce i przykłady mebli gotyckich krajów zachodniej Europy. Rozdział IV poświęcono motywom zdobniczym mebli gotyckich, a V ich okuciom. W rozdziale VI omówiono meble, któtre należały lub przypuszczalnie mogły należeć do wyposażenia wnętrz domów mieszczańskich w Polsce. Rozdział podzielono na pięć podrozdziałów, które odnoszą się do mebli poszczegółnych regionów Polski. Importowane meble gotyckie w zbiorach polskich zawiera rozdział VII.
  • Item
    Katechizacja w Archidiecezji Przemyskiej w latach 1990-2015. Studium katechetyczne
    (2018-06-21) Nycz, Łukasz
    Celem dysertacji było ukazanie wielowymiarowego procesu katechizacji w Archidiecezji Przemyskiej w latach 1990-2015. Postawione zadanie zostało zrealizowane poprzez szczegółową analizę materiałów źródłowych i archiwalnych. Postawiony problem badawczy został przeanalizowany w pięciu rozdziałach dysertacji. W pierwszym rozdziale zostały zaprezentowane czynniki, które miały bezpośredni wpływ na katechizację w Archidiecezji Przemyskiej w badanym okresie jej dziejów. Na dalszym etapie prowadzanych badań, w rozdziale drugim, przedstawiono działalność pracowników Wydziału Nauki Katolickiej. Rozważania dotyczące nadzoru katechetycznego zostały uzupełnione o analizę funkcjonujących w Archidiecezji Przemyskiej programów i podręczników do nauczania religii i katechezy. Rozdział drugi zakończyła analiza procesu katechizacji dzieci, młodzieży i dorosłych w ramach ruchów i stowarzyszeń działających na terenie archidiecezji. Trzeci rozdział został w całości poświęcony formacji katechetów. Podstawą do przeprowadzenia badań dotyczących sytuacji personalnej katechetów w Archidiecezji Przemyskiej. W dalszym toku badań zostały zaprezentowane wypracowane modele formacji katechetów w Wyższym Seminarium Duchownym i Kolegium Teologiczno-Katechetycznym w Przemyślu. Podsumowanie rozdziału stanowi całościowe zebranie i szczegółową analizę form i treści formacji permanentnej katechetów w omawianej archidiecezji. Czwarty rozdział został w całości poświęcony zagadnieniom dotyczącym katechezy dzieci przedszkolnych, uczniów szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych, a także dorosłych. Ostatni rozdział miał charakter podsumowujący, w którym zostały zaproponowane kierunki zmian w pracy katechetycznej w Archidiecezji Przemyskiej odpowiadające jej potrzebom i możliwościom.
  • Item
    Wiara w Boga jako fundament chrześcijańskiego życia moralnego według ks. Leona Haroszki MIC (1911-1977)
    (2018-06-21) Androsik, Alena
    Celem rozprawy było ukazanie obustronnej zależności pomiędzy wiarą w Boga a życiem moralnym chrześcijanina według publikacji i audycji białoruskiego greckokatolickiego kapłana Leona Haroszki MIC. Tematyka została ujęta w oparciu o schemat dynamiki życia religijnego (od poszukiwania sensu życia do dostosowania go do odnalezionej wiary) oraz kręgów odniesień (życie indywidualne a życie społeczne). Pierwszy rozdział pracy ma charakter wprowadzający. Została w nim przedstawiona historia Kościoła greckokatolickiego na terytorium współczesnej Białorusi oraz biografia ks. Leona. Rozdział drugi został poświęcony odkrywaniu Boga przez ludzi: motywacjom, drogom poznania i przeszkodom. Ukazał też konieczność podjęcia przez człowieka decyzji, czy iść za Chrystusem. Kolejny rozdział prezentuje, w jaki sposób chrześcijanin powinien kształtować swoje życie, żeby być autentycznym uczniem Jezusa. Została tu ukazana potrzeba i środki rozwoju życia duchowego, zasady funkcjonowania w codzienności oraz problematyka cierpienia i śmierci. Ostatni rozdział skupia się na roli wiary i Kościoła w życiu społecznym. Ukazuje, w jaki sposób chrześcijaństwo służy dobru wspólnemu, jak tragiczne są skutki odrzucenia Boga przez społeczność i w jaki sposób chrześcijanin może i powinien reagować na takie sytuacje.
  • Item
    Stosunki pomiędzy polskimi, żydowskimi i ukraińskimi studentami Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie w okresie międzywojennym (1918-1939)
    (2018-06-22) Bukowska-Marczak, Ewa
    W latach 1918-1939 na Uniwersytecie Lwowskim studiowali przedstawiciele różnych narodowości i wyznań. Pomiędzy przedstawicielami poszczególnych narodowości dochodziło do konfliktów. W początkach lat 20-tych młodzież ukraińska poczęła formować struktury własnej, niezależnej uczelni wyższej. Jednocześnie przystąpiła do bojkotu Uniwersytetu Jana Kazimierza. Bojkotowano również tych, którzy zapisywali się na polską wszechnicę. Kiedy w 1925 r. rozwiązano Ukraiński Tajny Uniwersytet, młodzież, która do tej pory kształciła się na UTU, rozpoczęła zapisy na polską uczelnię. Pomiędzy do tej pory bojkotowanymi i nowo przyjętymi studentami dochodziło do konfliktów. Coraz częściej do nieporozumień dochodziło również pomiędzy młodzieżą polską a ukraińską. Eskalacja konfliktów następowała w obliczu represji stosowanych przez polską władzę, w związku z obchodami kolejnych rocznic walk o Lwów z lat 1918-1919, jak również wobec dyskusji nad sprawą Zakarpacia. Do konfliktów dochodziło również pomiędzy młodzieżą polską i żydowską. Obóz nacjonalistyczny w latach 30-tych usiłował przeforsować u władz Uniwersytetu Jana Kazimierza projekty usunięcia z uczelni młodzieży żydowskiej, z roku na rok zaostrzając propagandę w sprawie numerus nullus. Wpływ na ukształtowanie relacji pomiędzy młodzieżą studencką wywierały także postawy profesorów akademickich.
  • Item
    Czciciel potęgi Elizy Orzeszkowej – między historią antyczną a mitem
    (2018-06-25) Soja, Marta
    Niniejsza rozprawa podejmuje kwestię wskazania przyczyn zainteresowania Orzeszkowej światem starożytnym oraz próbę ich odczytania w kontekście Czciciela potęgi. Rozdział I - Orzeszkowa a źródła antyczne - prezentuje korespondencję Orzeszkowej uwzględniającą zainteresowania pisarki antykiem, który kształtował jej świadomość pisarską. Zostają tu wskazane czynniki determinujące zainteresowanie Orzeszkowej Herodotem, jego Dziejami oraz jej osobisty stosunek do logografa. Sformułowane zostaje twierdzenie, że bliski kontakt pisarki z szeroko pojętym dziełem Herodota miał wpływ na kształtowanie się koncepcji literackiej Czciciela potęgi. Rozdział II - W kręgu mitów - zwraca uwagę na intencje Orzeszkowej związane z prezentowaniem postaci rodziców i dzieci uwikłanych w historie, które na wzór tragedii greckiej nie dopuszczają pozytywnego rozwiązania nurtujących ich problemów. Podniesiono tu problem funkcjonowania jednostki w mikroświecie rodziny, a tej z kolei w makroświecie otaczającej ją rzeczywistości. Podjęto próbę zinterpretowania dzieła Orzeszkowej w odwołaniu do innych niż tylko tragicy greccy twórców starożytnych. Zwrócono uwagę na problem inspiracji religią i kulturą starożytnej Persji oddziałującą na koncepcję literacką dzieła Orzeszkowej. Rozdział III - Czciciel potęgi a tragedia antyczna - jest odczytaniem utworu pisarki w świetle dramatu antycznego. Punktem wyjścia do badań staje się definicja tragedii. Spoglądając przez pryzmat dzieł tragików greckich starano się dowieść, że struktura i wymowa tragedii bardziej odpowiada strukturze i semantyce dzieła Orzeszkowej niż ma to miejsce w przypadku opowiadania, przypowieści czy powieści historycznej.
  • Item
    Środowisko urzędnicze w twórczości Elizy Orzeszkowej
    (2018-06-26) Korszla-Mazurek, Anna
    Rozprawa stanowi próbę zobrazowania środowiska urzędniczego w twórczości Elizy Orzeszkowej. Rozdział pierwszy zawiera prezentację miejsca życia i twórczości Orzeszkowej – Grodna, które w dużym stopniu ukształtowało jej optykę pisarską i zaważyło na skoncentrowaniu się autorki wokół tematów związanych z życiem prowincji. Wskazane zostają czynniki determinujące zainteresowanie pisarki środowiskiem urzędniczym. Analizie zostają też poddane intencje oraz realistyczne i naturalistyczne strategie pisarskie Orzeszkowej. Rozdział drugi przybliża sytuację społeczno – ekonomiczno – kulturową Ziem Zabranych. Zaprezentowany zostaje zarys życia kulturalnego i społecznego na terenie Ziem Zabranych i trudne położenie Polaków na terenie Ziem Zabranych w okresie popowstaniowych represji. Rozdział trzeci to oparta na wnikliwej analizie i interpretacji tekstów literackich prezentacja urzędników Orzeszkowej. Punktem wyjścia do badań nad problematyką omawianej grupy zawodowej jest analogia pomiędzy sposobem tworzenia kreacji literackich przez twórców prozy rosyjskiej i Orzeszkową. Przedstawiona zostaje szeroka galeria postaci poddana kategoryzacji ze względu na ich miejsce w urzędniczej hierarchii. Rozdział czwarty zawiera obraz urzędniczego otoczenia. Ukazana zostaje przestrzeń literackiego Ongrodu (Grodna) i Onwilu (Wilna). Odwołując się do koncepcji „heterotopii” Foucaulta, analizie zostaje poddana urzędnicza przestrzeń biur i kancelarii. Dalsza część rozdziału zawiera prezentację urzędniczych mieszkań i ich okolic. W ostatnim rozdziale przybliżone zostają sylwetki urzędników, którzy zdecydowali się na wyjazd w głąb Rosji, upatrując w niej miejsce umożliwiające uzyskanie awansu zawodowego.
  • Item
    Parafia prawosławna p.w. Wszystkich Świętych z siedzibą w Piotrkowie Trybunalskim w latach 1788-1939
    (2018-07-03) Majewski, Marcin
    Dysertacja skupia się na przedstawieniu zmian, które w XIX i XX wieku zaszły w strukturze etnicznej i narodowościowej parafii oraz na organizacji życia społecznego i religijnego. Problemy te omówiono pod kątem ich znaczenia dla wewnętrznej konsolidacji wspólnoty prawosławnej i ochrony tej grupy wyznaniowej przed asymilacją w środowisku zdominowanym przez wyznawców innych konfesji niż prawosławie. Takie spojrzenie na dzieje piotrkowskiej wspólnoty skłoniło do postawienia kilku niezwykle istotnych problemów badawczych. Najważniejszym jest analiza procesów asymilacyjnych zachodzących wśród osiadłej w Piotrkowie greckiej wspólnoty prawosławnej. Rozprawa odpowiada na pytanie o końcowy efekt wpływu, jaki polskie środowisko wywarło na przemiany świadomościowe piotrkowskich Greków. Drugim problemem jest kwestia rusyfikacji parafii i slawizacji używanego w liturgii obrządku po 1832 roku. Kolejny problem związany jest ze stopnień interakcji zachodzących w latach 1867-1914 pomiędzy społecznością prawosławną, a przedstawicielami innych religii. Praca doktorska koncentruje się również na zmianach w strukturze narodowościowej parafii w latach 1918-1939, strukturze zawodowej ludności prawosławnej, życiu religijnym, duchowieństwie oraz przekształceniu granic parafialnych.
  • Item
    "Chrystus za nas, my za Chrystusa”. Historia Zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Śląskiego Okręgu Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem kapitana Henryka Flamego „Bartka”
    (2018-07-05) Greniuch, Tomasz
    Tytuł rozprawy doktorskiej brzmi „Chrystus za nas, my za Chrystusa”. Historia Zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Śląskiego Okręgu Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem kapitana Henryka Flamego „Bartka”. Celem pracy jest kompleksowe przedstawienie historii i działalności opisywanej jednostki partyzanckiej w ujęciu monograficznym oraz przedstawienie biografii dowódcy, z uwzględnieniem najnowszego stanu badań. Trzynaście rozdziałów opisuje biografię dowódcy oraz proces formowania, organizację i działanie ugrupowania partyzanckiego pod dowództwem kapitana Henryka Flamego „Bartka”. Znaczna część pracy poświęcona jest działaniom zbrojnym oddziałów leśnych w porządku chronologicznym od maja 1945 r. do kwietnia 1947 r. Ostatnie rozdziały dotyczą eksterminacji oddziałów partyzanckich i zabójstwa ich dowódcy, kapitana Henryka Flamego „Bartka”. Oparłem moje badania głównie na materiale źródłowym wytworzonym przez organy komunistycznego rządu. Głównie Urząd Bezpieczeństwa Publicznego i Rejonowych Sądów Wojskowych. Źródła te gromadzone są w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej. Źródła wytworzone przez aparat represji zostały bezpośrednio skonfrontowane z zebranymi przeze mnie relacjami świadków oraz wspomnieniami bezpośrednich uczestników podziemia antykomunistycznego.
  • Item
    Nadzieja a przystosowanie psychospołeczne młodzieży o różnych typach osobowości wychowującej się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych
    (2018-07-05) Myślińska, Aleksandra
    Praca dotyczy nadziei i przystosowania psychospołecznego młodzieży o różnych typach osobowości, wychowującej się w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Oparto się na koncepcji nadziei A. Scioli. Przystosowanie psychospołeczne dotyczy tu pozytywnego ustosunkowania w relacjach, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach konfliktu oraz satysfakcji z życia. W badaniach posłużono się metodami kwestionariuszowymi. Badania wykonano w placówkach opiekuńczo-wychowawczych na terenie Śląska. Do analiz zakwalifikowano 173 osoby, w tym 89 chłopców i 84 dziewczęta. Bezpośrednia zależność pomiędzy nadzieją a sposobem radzenia sobie występuje tylko z unikowym sposobem radzenia. Nadzieja nieuduchowiona jest silnie powiązana z satysfakcją z życia. Istnieją również liczne powiązania nadziei nieuduchowionej ze sposobami ustosunkowania się wobec ludzi. Słaba nadzieja łączy się z poczuciem niższości w relacjach. Silna nadzieja odnosząca się do przywiązania wiąże się z lepszymi relacjami interpersonalnymi. Niezależność w relacjach i tendencja do kierowania innymi łączy się z nadzieją dotyczącą przekonania o możliwości polegania na sobie. Natomiast silna nadzieja odnosząca się do polegania na wsparciu innych wiąże się z większą zależnością w relacjach interpersonalnych. Typy osobowości moderują związek nadziei oraz sposobów radzenia w sytuacji niezgody oraz sposobów ustosunkowania do innych.
  • Item
    Polskie pieniądze papierowe 1944-1995. Ikonografia, ideologia, projekty, projektanci, okoliczności powstania
    (2018-07-12) Markowski, Marcin Mariusz
    Banknoty polskie emitowane w latach 1944-1995 niosły pewne treści ideowe. W pierwszych trzech dekadach na pieniądzach obiegowych "bohaterami" byli anonimowi ludzie pracy, którzy symbolizowali poszczególne działy gospodarki krajowej. W tym czasie, gdy w powszechnym obiegu funkcjonowały banknoty nasycone socrealistycznymi treściami (I połowa lat 60.) ściśle wytypowana grupa grafików pracowała nad nową szatą graficzną polskich pieniędzy papierowych. Artyści ci "proponowali" zamienić anonimowych bohaterów na postacie historyczne. Prace nad projektami były zaawansowane, lecz po wprowadzeniu do obiegu nowatorskiego pod względem stylistyki i kolorystyki nominału (1000 złotych projektu Tomaszewskiego i Pałki), wycofano się z tego pomysłu. Na początku lat 70. XX wieku zrodził się pomysł by swego rodzaju "bohaterem" stały się osiągnięcia społeczne i ekonomiczne PRL. Jednak i ta koncepcja nie uzyskała aprobaty władz. Ostatecznie zdecydowano się na zastąpienie "bohaterów" zbiorowych postaciami historycznymi. W ten sposób, od grudnia 1974 roku, Narodowy Bank Polski zaczął zastępować obiegowe banknoty nowymi nominałami poświęconymi sławnym Polakom. Natomiast od drugiej połowy lat 70. po początek lat 90. dominującym tematem projektów stały się polskie miasta pokazywane za pośrednictwem charakterystycznych elementów architektonicznych jak i herbów.
  • Item
    Małżeństwo chrześcijańskie w mistagogicznej formacji Ruchu Światło-Życie
    (2018-09-18) Kwiatkowski, Damian
    Praca opisuje badania nad tezą, w której stwierdza się, że „Domowy Kościół” jest rzeczywistością, w której w ramach formacji Ruchu Światło-Życie dokonuje się mistagogia sakramentu małżeństwa. Podejmuje się w niej zagadnienie wczesnochrześcijańskiego i współczesnego rozumienia mistagogii w Kościele i możliwości odniesienia jej do sakramentu małżeństwa. Formacja w Ruchu Światło-Życie jest przebadana w pryzmacie posiadania charakteru mistagogicznego w poszczególnych elementach realizowanego w Ruchu systemu deuterokatechumenalnego. Jako miejsce realizacji powołania do małżeństwa w ramach tego systemu jest ukazana gałąź rodzinna Ruchu Światło-Życie, jaką jest „Domowy Kościół”, w którym sakramentalność małżeństwa jest podstawą praktykowanej w nim duchowości małżeńskiej. Mistagogia sakramentu małżeństwa została ukazana w elementach pogłębiających duchowość małżeńską, do których zaliczono Oazy Nowego Życia dla rodzin, rekolekcje tematyczne, praktyki dialogu i modlitwy małżonków, formację w kręgu małżeństw oraz aspekt celebracji liturgicznych sprawowanych w ramach działań formacyjnych. Badania dotyczyły również urzeczywistniania mistagogii małżeństwa przez pryzmat eklezjalnego charakteru uobecniania misterium Chrystusa we wspólnocie małżonków, wspólnocie rodzinnej oraz w realizowaniu misji tych wspólnot w świecie.
  • Item
    Stosunek maturzystów do małżeństwa i rodziny. Studium z duszpasterstwa rodzin w świetle badań w diecezji siedleckiej
    (2018-09-18) Szucki, Radosław
    Pierwszy rozdział rozprawy ukazuje nauczanie Kościoła na temat małżeństwa i rodziny. Prezentuje on antropologiczne podstawy małżeństwa oraz jego aspekt teologiczny, a szczególnie: sakramentalność małżeństwa, jego cele i wymogi moralne oraz formę i okoliczności zawarcia. Następnie przedstawione zostało nauczanie Kościoła dotyczące katolickiej rodziny, która powinna stawać się Kościołem domowym i środowiskiem wychowania do miłości i wiary. Rozdziały od drugiego do piątego prezentują metodologię badań własnych oraz wyniki przeprowadzonych badań maturzystów w diecezji siedleckiej. Ponad 80,0% badanych maturzystów bardzo często zgadza się z katolickim rozumieniem małżeństwa sakramentalnego oraz uważa, że przysięga miłości, wierności, uczciwości i nierozerwalności odgrywa bardzo ważną rolę w małżeństwie. Rolę wiary i modlitwy w rodzinie docenia ponad 80,0% badanych. Ponad 95,0% maturzystów zamierza zawrzeć małżeństwo sakramentalne i założyć katolicką rodzinę. W ostatnim, szóstym rozdziale rozprawy przedstawiono wnioski i postulaty pastoralne. W katechezie i duszpasterstwie niezbędne jest docieranie do najgłębszych zakamarków serc młodzieży, do ich wielkoduszności i odwagi w podejmowaniu trudnych i długofalowych zobowiązań. Potrzebne jest także duszpasterstwo pomagające w uzdrowieniu i przebaczeniu.