Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 3

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/6807

Browse

Browsing Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 3 by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 20 of 21
  • Item
    Bezpieczeństwo jako dobro wspólne
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Czuryk, Małgorzata
    Jednym z ważniejszych pojęć o odcieniu aksjologicznym, którymi posługuje się prawodawca jest pojęcie dobra wspólnego. Aksjologia ta nie pozbawia jednak treści normatywnej dobra wspólnego jako wartości konstytucyjnej. Chociaż nie jest ono pozbawione treści normatywnej, to jednak istnieją pewne trudności jej dekodowania, co wynika z dużego stopnia uogólnienia tego pojęcia. W ramach dobra wspólnego można wyróżnić bezpieczeństwo, które jest wartością społeczną oraz publiczną, a nie wyłącznie indywidualną. Zapewnienie bezpieczeństwa jako cel działania państwa i jego organów można zatem postrzegać poprzez pryzmat dobra wspólnego. One of the most important concepts of the axiological character used by the legislator is the concept of the common good. This axiology, however, does not deprive the common good of being a constitutional value for its normative content. Despite the fact it is not deprived of normative content, there are some difficulties in decoding it, which result from a large scope of generalization of the concept. Within the concept of the common good, we can distinguish security, which is of a social and public value, not just an individual one. Ensuring security presented as the mutual goal of the state and its authorities can therefore be seen through the lens of common good.
  • Item
    Aksjologiczne problemy związane z najnowszą literaturą polską. Casus prozy Jakuba Żulczyka
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kulczycka, Dorota
    Autorka artykułu stawia śmiałą tezę, że współczesna literatura polska w wielu przypadkach (a na pewno w przypadku omawianej tu prozy i scenariuszy pisanych przez Jakuba Żulczyka) nie diagnozuje jedynie sytuacji obyczajowej, ale również stwarza pewne wzorce zachowania. Używając pojęcia „przemocy symbolicznej” (ukonstytuowanego przez Pierre’a-Félixa Bourdieu), twierdzi, że takie pisarstwo generuje również patologiczne i szkodliwe społecznie zachowania. Szczególnie niebezpiecznym moralnie zjawiskiem jest narastająca w literaturze wulgaryzacja języka. Jest to w istocie błędne koło: społeczeństwo podpowiada pewne wulgarne środki wyrazu; pisarz, nagminnie je stosując, daje przyzwolenie by właśnie tak, a nie inaczej wysławiać się i postępować. Uczenie się niewłaściwych zachowań zachodzi dzięki procesom, które psychologia nazywa torowaniem (ang. priming), modelowaniem i budowaniem skryptów (ang. scripts). Opisywane w artykule zjawiska, chociaż dotyczą przede wszystkim prozy polskiej, mają charakter uniwersalny. Zainteresowanie czytelnika z zagranicy mogą wzbudzić zwłaszcza psychologiczne konsekwencje odbioru literatury popularnej przejawiającej wymienione przez autorkę tendencje. The author of the article proposes the thesis that contemporary Polish literature, in many instances that include the prose and screenplays of Jakub Żulczyk, does not merely diagnose a particular moral condition of Polish society, but also generates it. Pierre F. Bourdieu’s term „symbolic violence” aptly describes this process, which involves the creation of negative or pathological behaviours. What is particularly dangerous is an increasing vulgarization of literary language, which proceeds according to the principle of the vicious circle: the author is initially inspired by the language of the street, which he subsequently enriches with new vulgar expressions. Those are, in turn, incorporated in the language. The impact of this kind of literature on the readers appears to be consistent with processes recognized by psychology such as priming, modelling, and developing scripts. Although the article makes references to Jakub Żulczyk›s prose, the phenomena it describes are not restricted to Polish literature, but universal. What might interest foreign readers are the psychological consequences of reading popular novels which exhibit the features and tendencies on which the article focuses.
  • Item
  • Item
    Od samotności do spotkania – Wychowanie w świetle dialogiki Martina Bubera
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kiwka, Mirosław
    Celem niniejszego artykułu jest ukazanie najważniejszych cech dialogicznego rozumienia wychowania, jakie znajdujemy w myśli filozoficznej Martina Bubera. Określona koncepcja wychowania wynika zawsze z poczynionych założeń antropologicznych, stąd też omówienie podstawowych rysów Buberowskiej koncepcji wychowania umiejscowione zostało w szerokim kontekście jego teorii człowieka. W tej perspektywie wychowanie rysuje się jako akceptujący wybór świata reprezentowanego przez realną obecność wychowawcy. Świat proponowany przez osobę Buberowskiego „wychowawcy” to świat otwarty na międzyludzką wspólnotę oraz na Boga i wartości absolutne. Czynnikiem konstytutywnym tak rozumianego wychowania jest doświadczanie „odwrotnej strony”, czyli akt dialogicznego „obejmowania” wychowanka przez wychowawcę. Celem wychowania jest uformowanie „wielkich charakterów”, czyli ludzi wewnętrznie skonsolidowanych i odpowiedzialnych, którzy całą swą istotą potrafią reagować na niepowtarzalność każdej sytuacji. The aim of this paper is to present the most important elements of dialogic education, which are found in Martin Buber’s writings. Since a concept of education is usually a result of previous anthropological assumptions, the basic outlines of Buberian anthropology are presented as first. In this perspective, the education appears as an approval of the world’s view represented by the person of educator. The world proposed by Buberian educator is opened to the interpersonal community as well as opened to God and absolute values. The constitutional factor of education understood in this manner is so called “experience of the other side”, it means an act of a dialogic “embracing” of a pupil by the educator. As the main goal of the education appears to be the forming of “great characters”, it means persons spiritually consolidated and responsible, which are able to react with commitment to the uniqueness of every situation.
  • Item
    Między egzotyzmem a nowoczesnością - Jerzego Bandrowskiego spojrzenia na azjatycki świat („Tygodnik Ilustrowany” 1919)
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Gabryś-Sławińska, Monika
    Przedmiotem artykułu jest analiza reportażu Jerzego Bandrowskiego, który ukazywał się na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” w 1919 roku. Tekst rozpatrywany jest w perspektywie strategii informacyjnej realizowanej po odzyskaniu niepodległości przez opiniotwórczy periodyk, który w zmieniającej się sytuacji polityczno-kulturowej poszukiwał nowych form wypowiedzi, tematów i motywów. Przeprowadzona analiza pokazuje, iż reportaż stanowi z jednej strony kontynuację dotychczasowego modelu kreowania wizji azjatyckiej odmienności (egzotyzm), z drugiej zaś jest próbą zaproponowania czytelnikom nowego, odwołującego się do kategorii swojskości i nowoczesności, spojrzenia na kulturę azjatycką (głownie japońską). The aim of the article is to analyze Jerzy Bandrowski’s reportage, which was published on the pages of “The Illustrated Weekly” in 1919. The reportage is examined through the prism of the information strategy adopted by the weekly after Poland regained independence. Such information strategy involved searching for new forms of expression, themes and motives in the shifting political and cultural situation. The analysis reveals that the reportage, on the one hand, is a continuation of the current model of presenting Asian distinctness (exoticism), and on the other hand, it is an attempt to offer readers a new perspective on Asian culture (mainly Japanese) as something modern and familiar.
  • Item
    Wymagalna wierzytelność z autorskich praw majątkowych jako przedmiot egzekucji w postępowaniu cywilnym
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Piesiewicz, Piotr Filip
    Przedstawiciele doktryny, w poglądach wyrażanych na gruncie art. 18 pr. aut., nie poświęcili większej uwagi temu, iż przedmiotem regulacji we wspomnianym przepisie jest nie tylko egzekucja z autorskich praw majątkowych, lecz także egzekucja z wymagalnej wierzytelności. W niniejszym tekście autor zwraca uwagę, iż tylko takie rozróżnienie problematyki związanej z regulacją postępowania egzekucyjnego, do którego art. 18 pr. aut. się odnosi, daje możliwość pełnego zrozumienia i opisania instytucji egzekucji z wymagalnych wierzytelności. Tak zakreślona teza badawcza wymusiła sformułowanie szeregu pytań. W pierwszej kolejności autor odpowiedział na pytanie, co może być przedmiotem egzekucji z punktu widzenia art. 18 pr. aut. W dalszej kolejności, skupił się na analizie przepisów postępowania egzekucyjnego odnoszących się do egzekucji z wierzytelności. Analiza egzekucji z wierzytelności wymagała omówienia obu podstawowych etapów postępowania tj.: zajęcia (art. 896–904 k.p.c.) oraz realizacji zajętej wierzytelności w celu zaspokojenia wierzytelności egzekwowanej. Ten drugi etap postępowania może polegać bądź na spełnieniu świadczenia należnego dłużnikowi egzekwowanemu przez dłużnika zajętej wierzytelności, bądź na sprzedaży tej wierzytelności. The subject of regulation in art. 18 of The Copyright Act is not only an enforcement of proprietary copyrights, but also an enforcement of a receivable due. However, this issue was not the subject of a broader discussion in the doctrine. In this text, the author points out that only such an approach to this issue gives the opportunity to fully understand and describe the institution of enforcement of receivable due. The research thesis thus forced to formulate a number of questions. First, the author answered the question, what can be the subject of enforcement from the point of view of art. 18 of the Copyright Act. Subsequently, he focused on the analysis of the provisions of the enforcement proceedings relating to enforcement of receivables. The analysis of execution against receivables required discussion of both basic stages of the proceedings, ie: attacht of the receivables (Articles 896-904 of Code of Civil Procedure) and a satisfaction of the creditor. In the second stage of the proceedings, the creditor may be satisfied by auction sale or a direct sale of receivables, or performance into the hands of the holder of the debtor.
  • Item
    Charakter spółek notowanych na rynku NewConnect
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Domaradzki, Paweł
    Celem artykułu jest przedstawienie rzeczywistego charakteru spółek notowanych na alternatywnym rynku finansowym w Polsce. Przyjęta hipoteza badawcza zakłada, iż w głównej mierze na rynku NewConnect notowane są przede wszystkim spółki młode, innowacyjne oraz szybko rozwijające się. Przeprowadzona analiza empiryczna wykazała, iż większość z nich niestety nie charakteryzuje się szybkim rozwojem, krótkim okresem między ich założeniem a wejściem na rynek finansowy oraz wysokim poziomem innowacyjności. Wykazano również, iż na alternatywnym rynku finansowym w Polsce notowane są także spółki z takich branż, w których poziom innowacyjności ze względu na charakter prowadzonej działalności, od samego początku nie stanowi kluczowego elementu funkcjonowania. Co więcej, przeprowadzone badania wykazały, iż zmiany zachodzące na rynku NewConnect (od momentu jego założenia do obecnej chwili) niestety nie są korzystne. O ile na początku funkcjonowania alternatywnego rynku finansowego w Polsce, spółki na nim notowane charakteryzowały się stosunkowo wysokim poziomem innowacyjności, to niestety obecny poziom owej innowacyjności uległ obniżeniu. The purpose of the article is to present the real character of companies listed on the alternative financial market in Poland. The adopted research hypothesis assumes, that mainly young, innovative and fast-growing companies are listed on the NewConnect market.. The empirical analysis showed that most of the business units listed on the NewConnect market, unfortunately, do not develop rapidly. They are also characterized by having a short period between their establishment and entering the financial market and an innovative character. It has also been proven that there are Polish companies listed on the market that come from branches of industry whose level of innovation, due to the character of their operations, isn’t a key element of their functioning. What is more, the conducted research has shown that the changes taking place on the NewConnect market (since the moment of its founding to date) are unfortunately not favorable. At the beginning of the functioning of the alternative financial market in Poland, the companies listed on it had a relatively high level of innovation, unfortunately, the current level of this phenomenon has decreased.
  • Item
    Il messaggio missionario della Radio Vaticana di fronte ai cambiamenti nei media della Santa Sede
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Gęsiak, Leszek
    Da diversi anni è in atto un processo di ristrutturazione dei media vaticani. La Segreteria per la Comunicazione ha iniziato dei radicali cambiamenti delle strutture e dei programmi di tutte le entità di media che operano in Vaticano, attuando nuove strategie. Una delle sfide che continua ad essere molto viva è la funzione missionaria dei media vaticani, finora svolta dalla Radio Vaticana in modo molto efficace. Una breve presentazione della riforma mostra le idee della trasformazione in atto. Il punto cruciale è l’apertura ad Internet e ai social media. Infatti, le nuove tecnologie non sempre sono accessibili al «mondo missionario», soprattutto a paesi dell’Africa lontani dalle grandi città. La Radio Vaticana deve trovare una buona risposta alle esigenze di tutti per continuare ad essere un mezzo apostolico missionario significativo. The process of restructuring the Vatican media has continued for several years. The Secretariat for Communication has initiated changes in the structures and programs of all media entities that have operated in the Vatican. The reform radically changes the media strategy of the Holy See. One of the challenges is the missionary function of the Vatican media, so far carried out by Vatican Radio in a very effective way. A brief presentation of the reform shows the ideas guiding this transformation. The most important factor is the openness of today’s world to the Internet and social media. However, it seems that new technologies are not always fully suitable for the “missionary world”, especially in many places in Africa. For this reason it seems important to find a new efficient way of proceeding. Retaining these, Vatican Radio should continue to be a very significant factor in the missionary activities of the Church.
  • Item
    Współczesne postulaty unowocześnienia Kościoła i ich relewancja
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Hajduk, Ryszard
    W dzisiejszych czasach Kościół katolicki staje się często przedmiotem surowej krytyki. Zarzuca mu się anachroniczność i skostniałość struktur organizacyjnych, krępowanie wolności słowa, propagowanie przestarzałych wzorców życiowych i kultury przednaukowej, totalitaryzm i zachłanność. Krytycy Kościoła formułują także postulaty jego odnowy, wzywając do modernizacji struktur, zdefiniowania na nowo kościelnej doktryny, udoskonalenia przekazu treści wiary oraz dostosowania działalności do oczekiwań społecznych. Wskazując Kościołowi kierunki transformacji, odwołują się do modnych dzisiaj poglądów (filozoficznych) i dokonujących się w świecie procesów społecznych. Pomijają przy tym fakt, że Kościół jest „Bożą budowlą” i nie można dokonać jego reformy bez odniesienia do słowa Bożego i Tradycji. Kościół zaś może prawdziwie odnawiać się tylko mocą Ewangelii i w wierności misji powierzonej mu przez Jezusa Chrystusa. Nowadays, the Catholic Church is often the subject of severe criticism. It is accused of being an anachronism, ossificating of organizational structures, limiting freedom of speech, propagating outdated life patterns and pre-scientific culture, totalitarianism and greed. The Church’s critics also formulate demands for its renewal, calling for the modernization of structures, the redefinition of ecclesiastic doctrine, the refinement of the communication of the content of faith and the adaptation of activities to social expectations. By indicating the Church the directions of transformation, they refer to current trendy (philosophical) views and social processes taking place in human reality. They also ignore the fact that the Church is “God’s building” and that it cannot be reformed without reference to the Word of God and tradition. The Church can truly be renewed only by the power of the Gospel and by faithfulness to the mission entrusted to him by Jesus Christ.
  • Item
    Prawo do swobody wypowiedzi a nieusuwalność i powoływanie sędziów – standardy demokratyczne Rady Europy
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Derlatka, Joanna
    Przepis art. 10 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności podkreśla znaczenie wolności ekspresji wypowiedzi oraz wolności informacji jako kamieni węgielnych demokratycznego i pluralistycznego społeczeństwa. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie granic korzystania przez sędziów ze swobody wypowiedzi w tej sytuacji, gdy to oni są autorami wypowiedzi krytycznych dotyczących aktualnych problemów demokratycznego ustroju państwowego, nie zaś tylko wówczas, gdy wypowiedzi krytyczne kierowane są pod adresem sędziów i sądów. Apolityczność sędziów powoduje, iż ich udział w debacie publicznej poświęconej aktualnym problemom politycznym powinien zostać poddany szczególnym zasadom. Wartością nadrzędną nadającą ramy udziału sędziów w debacie publicznej jest powściągliwość. Nie zmienia to faktu, iż sędziowie powinni zabierać głos w sytuacji, gdy publiczna debata dotyczy funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości czy ustroju sądów powszechnych. Wolność wypowiedzi sędziego nie może być jednak ograniczana przez groźbę sankcji przyjmującą postać naruszenia zasad nieusuwalności oraz powoływania sędziów. The right to freedom of expression and the irremovability and appointment of judges - democratic standards of the Council of EuropeThe right expressed in Article 10 of the Convention stresses the importance of the freedom of expression and the freedom of information as the cornerstones of a democratic and pluralistic society. The main issue in this article is defining the limits of the freedom of expression enjoyed by judges in those circumstances when they are the authors of critical statements, not only when the critical opinions are addressed at judges and courts.The apolitical nature of judges means that their participation in a public debate on current political issues should be subject to special rules. The parent value of participation in a public debate is the special restraint. However, that does not change the fact that judges should comment on the current problems of the judicial system and the system of common courts. Judicial freedom of expression cannot be limited by a sanction threat violating the principles of the irremovability and appointment of judges.
  • Item
    Więzi organizacyjne w strukturach administracji publicznej jako przedmiot regulacji prawa administracyjnego
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Izdebski, Jan
    Administracja publiczna w ujęciu podmiotowym stanowi zbiór szeregu rozbudowanych jednostek organizacyjnych. Możliwość prawidłowej realizacji zadań publicznych poprzez poszczególne podmioty administracji publicznej w znacznym stopniu zależy od sprawności organizacyjnej urzędów administracji publicznej – zespołów ludzkich wspierających organy administracji publicznej w wykonywaniu kompetencji. Sprawność działania poszczególnych jednostek organizacyjnych, urzędów administracji publicznej jest uwarunkowana jakością więzi organizacyjnych w nich występujących. Więzi organizacyjne w jednostkach organizacyjnych administracji publicznej są w znacznym stopniu sformalizowane. Wynika to z publicznoprawnego charakteru działania administracji publicznej oraz ustalonych praktyk administrowania przyjętych w danym państwie. Obecny wzrost wymagań co do jakości, efektywności oraz jawności działania administracji publicznej powoduje, że prawidłowe ukształtowanie więzi organizacyjnych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych administracji publicznej, może mieć istotny wpływ na stopień realizacji zadań publicznych. Wysoki stopień sformalizowania podstaw więzi organizacyjnych w administracji publicznej nie powinien z założenia być traktowany jako przeszkoda w efektywnym kształtowaniu nowoczesnych struktur administracyjnych wzorowanych na rozwiązaniach w sektorze prywatnym. Określony stopień formalizacji struktury jednostek organizacyjnych administracji publicznej ma za zadanie zapewnić, te wartości, które podstawowe dla działania podmiotów administracji publicznej: praworządność, równość wobec prawa. Kształtowanie więzi organizacyjnych w ramach formalizacji struktur administracji publicznej powinno być kompromisem pomiędzy niezbędnymi elementami dającymi podstawę do stosowania jednolitych zasad wobec administrowanych, obywateli a rozwiązaniami, które mają zapewnić profesjonalizację i podniesienie jakości działania jednostek organizacyjnych administracji publicznej. Public administration from the subjective point of view is a set of complex organizational units. The possibility of proper implementation of public tasks by individual entities of public administration depends mostly on the organizational efficiency of public administration offices - human teams supporting public administration bodies in exercising competences. The efficiency of operations of individual organizational units, the public administration offices, is conditioned by the quality of organizational ties present in them. Organizational ties in organizational units of public administra-tion are, to a large extent, formalized. It results from the public-law nature of public administration activities and established administration practices adopted in a given country. The current increase in requirements as to the quality, efficiency and openness of public administration activities means that the correct formation of organizational ties in each organizational unit of public administration can have a significant impact on the level of implementation of public tasks. A high level of formalization of the basis of organizational ties in public administration should not be treated as an obstacle to the effective shaping of modern administrative structures based on solutions in the private sector. The determined level of formalization of the structure of organizational units of public administration is to provide those values that are fundamental for the operation of public administration entities: the rule of law, equality before the law. The formation of organizational ties within the framework of the formalization of public administration structures should be a compromise between the necessary elements giving the basis for applying uniform principles to the administrated, citizens and solutions aiming to ensure professionalisation and to improve the quality of public administration organizational units.
  • Item
    Sąd Najwyższy Gruzji – kilka uwag o jego organizacji, kognicji i siedzibie
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Misztal-Konecka, Joanna
    Sąd Najwyższy Gruzji stanowi element władzy sądowniczej obok Sądu Konstytucyjnego i sądów powszechnych. Opierając swoje zasady funkcjonowania na ustawie organicznej o sądach powszechnych z dnia 4 grudnia 2009 roku, spełnia on przede wszystkim czynności kontroli kasacyjnej jako sąd najwyższej i ostatecznej instancji wymiaru sprawiedliwości w Gruzji. Artykuł przedstawia zasady powoływania sędziów Sądu Najwyższego, status sędziów i Prezesów Sądu Najwyższego, kompetencje Sądu Najwyższego oraz jego strukturę. Szeroko scharakteryzowano siedzibę Sądu Najwyższego, będącą dziełem architekta polskiego pochodzenia Aleksandra Szymkiewicza. The Supreme Court of Georgia is a part of judicial power next to the Constitutional Court and common courts. Basing the principles of its functioning on the organic law on common courts of 4 December 2009, the Supreme Court is primarily concerned with actitives pertaining to cassation since it is the court of the highest and final instance of the justice system in Georgia. The article presents the principles regulating the appointment of judges of the Supreme Court, status of judges and Presidents of the Supreme Court, competencies of the Supreme Court, and its structure. The seat of the Supreme Court which is a work of the Polish architect Aleksander Szymkiewicz, is also described in detail.
  • Item
    Specyfika antropologii lingwistycznej w myśli Aleksandra Durantiego
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Uwaoma, Nwauzor Lambert
    W artykule autor przedstawia charakterystyczne cechy antropologii lingwistycznej rozwijanej przez Aleksandra Durantiego. Problematyka dotyczy tego, jak Duranti rozumie współczesną antropologię lingwistyczną oraz jak postrzega jej zakres i teoretyczne zainteresowanie. W antropologii tej odnajduje nową interpretację bytu ludzkiego, która charakteryzuje się tym, że człowiek definiowany jest z perspektywy funkcjonalności języka, będącego aktualizacją jego społecznej natury. Omawiając propozycję Durantiego, odnotowuje kilka kwestii problematycznych, które poddaje krytycznej analizie głównie w świetle metody metafizyki realistycznej sformułowanej przez przedstawicieli Lubelskiej Szkoły Filozoficznej. Podejście to umożliwiło zaproponowanie roboczego rozwiązania odkrytych trudności, w którym język traktowany jest raczej jako element ludzkiej racjonalności, poprzez którą człowiek realizuje swoją społeczną naturę. his article makes a presentation of the specificity of linguistic anthropology in the thought of Alessandro Duranti. This discussion takes effect within the range of what Durant calls the scope and theoretical concern in contemporary linguistic anthropology. In this discussion however, he presents a new interpretation and definition of human being in the perspective of linguistic anthropology. Thus, man is defined by the functionality of his language, as actualizing his social nature.An elaboration on Duranti’s anthropological proposition which is informed by his approach however, shows some problems. As a way forward, an attempt is made as it becomes necessary to examine his project in the light of the method of realistic metaphysics as cultivated by the Lublin philosophical school. This method or approach provides a working solution which will rather consider language as part of human rationality through which we actualize our social nature.
  • Item
    Ludobójstwo – czyli zbrodnia, której nie ma
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kłos, Jan
    Wprawdzie artykuł w swej głównej osnowie nawiązuje do ludobójstwa na Wołyniu, w istocie jest refleksją etyczno-filozoficzną nad zagadnieniem zbrodni jako takiej. Historyczne przykłady ludobójstw (nie tylko na Ukrainie, nawet nie tylko w Europie) mają za zadanie ukazanie szerszego kontekstu motywów prowadzących do działań zbrodniczych. Same działanie też nie są tu najważniejsze. Ciekawszym wydał się autorowi cały skomplikowany proces usprawiedliwiania winy: tak zewnętrzny (wskazujący na systemy polityczne), jak i wewnętrzny (pokazujący psychikę działającego). Proces racjonalizacji niweczy wysiłek uzdrowienia relacji pomiędzy sprawcą i ofiarą, bo tłamsi sumienie i zaciemnia drogę do poznania prawdy. While this paper refers mainly to the genocide in Volhynia, it is in fact an ethical and philosophical ref lection on the question of crime as such. The historical examples of genocide (not only in Ukraine, or not even in Europe) are designed to show a broader context of motives that lead to criminal behaviour. Some actions are not the most important either. The author deems it more interesting to depict the overall complicated process of justifying the guilt: external (the political systems) and internal (showing the agent’s psyche). The process of rationalization that is at work here destroys any efforts to heal the relationship between the agent and his victim, for it thwarts conscience and inhibits the path to know the truth.
  • Item
    Człowiek: podmiot wychowania czy jego funkcja
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kiereś, Barbara
    W niniejszym artykule omówiono problem podmiotowości człowieka jako celu wychowania. Problem ten stawia się w kontekście sporu pomiędzy tradycją realizmu a idealizmu o rozumienie człowieka i o jego podmiotowość (sprawczość). Wyróżnia się dwa nurty w łonie idealizmu – indywidualizm i kolektywizm oraz w konfrontacji z nimi personalizm pedagogiczny. Dowodzi się, że tradycja idealizmu jest skażona redukcjonizmem poznawczym, o czym przesądza błędna koncepcja filozofii. Pokazuje się, że tradycja realizmu i wypracowane na jej gruncie rozumienie podmiotowości sięga myśli starożytnej Grecji, a jego pogłębienie wraz z uzasadnieniem to wkład kultury chrześcijańskiej. The article discusses the problem of the subjectivity of man as the purpose of education. This problem is put in context of a dispute between the tradition of realism and idealism about the understanding of man and his subjectivity (causative). There are two trends within idealism – individualism and collectivism, and in the confrontation with them, pedagogical personalism. It is proven that the tradition of idealism is embedded in cognitive reductionism, which is determined by the erroneous concept of philosophy. It is shown that the tradition of realism and the understanding of subjec-tivity developed on its basis reach back to the thought of ancient Greek, and its development and justification is the contribution of Christian culture.
  • Item
    The integration of the educational influences of parents and teachers - on mutual expectations and observed difficulties
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Pietruszka, Lidia
    Zagadnienie współpracy między poszczególnymi osobami czy grupami jest jednym z trudniejszych zadań jakie jawią się na wielu płaszczyznach funkcjonowania człowieka. O tym, jak trudno znaleźć obszar porozumienia oraz prowadzić twórczy i rzeczowy dialog pokazują ostatnie wydarzenia zarówno w Polsce jak i na świecie. Niejednokrotnie przyczyną braku porozumienia jest tzw. czynnik ludzki, często jednak tą barierą jest sprzeczność interesów. W procesie kształcenia i wychowania dziecka nadrzędnym celem jest jego wszechstronny rozwój. Środowisko rodzinne i szkoła są ważnymi nośnikami wartości. Przyjmowanie zaś zgodnej wizji rozwoju wydaje się filarem spójnego oddziaływania oraz głównym warunkiem osiągnięcia założonego wspólnie celu wychowania, jakim jest integralny rozwój wychowanka. Dlatego też, zarówno rodzice jak i nauczyciele, kierując się nade wszystko dobrem dziecka, powinni za wszelką cenę zabiegać o dobre relacje i integrację podejmowanych oddziaływań, nawet wtedy, gdy nie jest to łatwe i proste. Istotne jest, by werbalne deklaracje miały odzwierciedlenie w codziennym życiu i postępowaniu obu stron. W niniejszym artykule starano się ukazać aktualny stan współpracy między dwoma podstawowymi środowiskami wychowawczymi oraz wskazać model optymalny. W tym celu m.in. dokonano przeglądu i analizy dostępnych badań oraz przeprowadzono badania własne, polegające na analizie wypowiedzi rodziców i nauczycieli - wychowawców. The question of cooperation between particular persons or groups is one of the more challenging tasks which appear on numerous planes of human functioning. The difficulty of finding an area of understanding and establishing a creative and substantive dialogue is attested by the recent events both in Poland and abroad. Quite frequently, the reason behind the lack of understanding is the so-called human factor; it is a conf lict of interest, however, that is often responsible for creating such a barrier. In the process of teaching and educating children, the superior purpose is their comprehensive development. The family environment and the school are important carriers of values, while adopting a coherent vision of a child’s development seems to be a pillar of consistent inf luence and the main condition for achieving the common goal, that is the child’s integral development. For that reason, both parents and teachers, in the interest of the child’s well-being, should seek good mutual relations and proper cooperation at all costs, even when it is not easy or simple. It is essential that verbal declarations are ref lected in the everyday life and actions of both sides. This article attempts to show the current state of cooperation between two basic educational environments and indicate the optimal model. For this purpose, among others the available studies were reviewed and analyzed, and own research was carried out based on the analysis of the statements of parents and teachers-educators.
  • Item
    Wnioskowanie materialne z perspektywy inferencjalizmu znaczeniowego Roberta B. Brandoma
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Kublikowski, Robert
    W języku naturalnym występują wnioskowania trudne do wyrażenia przy użyciu aparatury formalnej (logicznej). Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czym są takie wnioskowania, a dokładniej: czym są rozumowania – zwane niekiedy „wnioskowaniami materialnymi” – których poprawność zależy nie tylko od ich logicznej formy, ale przede wszystkim od treści (znaczenia) użytych stałych pozalogicznych. Wnioskowania formalne natomiast są poprawne (niezawodne) na podstawie tylko formy logicznej. W artykule są przedstawione i przeanalizowane kontrowersje związane z różnymi przykładami takich wnioskowań, między innymi podanymi przez Roberta B. Brandoma w inferencjalizmie znaczeniowym, który nawiązuje do poglądów Wilfrida Sellarsa. Brandom kwestionuje dotychczasową teorię wnioskowań, w której forma logiczna jest uznawana za podstawę ich poprawności. Akcentuje on, że wymogiem przeprowadzenia wnioskowania materialnego jest rozumienie treści wyrażeń informujących nie tylko o związkach formalnych, ale przede wszystkim o związkach pozaformalnych (treściowych). Wnioskowania formalne i materialne są normowane przez formalne i materialne warunki poprawności. Formalny warunek poprawności wnioskowania formalnego zależy od relacji wynikania logicznego zachodzącego między przesłankami i wnioskiem. Z kolei we wnioskowaniu materialnym warunek formalny jest spełniony, gdy między przesłankami a wnioskiem zachodzi relacja wynikania, której nie można przedstawić przy użyciu samego tylko słownika logicznego. Oba typy wnioskowań są również normowane przez materialny warunek poprawności (wymóg prawdziwości przesłanek i stąd wniosku). In a natural language there are inferences which are difficult to express by means of a formal language. The goal of this article is to answer the question: what are such inferences, sometimes called “material inferences”? Material inferences are correct not only by means of their logical form but mainly on the basis of the content (meaning) of nonlogical vocabulary which is used in such inferences. Formal inferences are correct only on the basis of their logical form. Various, sometimes controversial examples of such inferences are presented and analysed in the article. Some of them were given by Robert B. Brandom in his meaning inferentialism inspired by the ideas of Wilfrid Sellars. Brandom challenges the existing theory of inference in which a logical form is acknowledged as a basis of correctness of inference. He emphasises that the essential condition of a material inference is an understanding of a content of expressions which inform not only about formal relations but mainly about informal (material) relations. Formal and material inferences are governed by formal and material conditions of correctness. A formal condition of correctness of a formal inference relies on a logical consequence which relates premises and a conclusion. In the case of a material inference such a condition is fulfilled if premises and a conclusion are connected by a consequence which cannot be expressed only by logical vocabulary. A material condition is obligatory for both types of inferences and it requires premises and a conclusion to be true.
  • Item
    Działalność opiekuńcza jako czynnik wychowawczy na ziemiach polskich pod zaborami
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Partyka, Wiesław
    Opieka nad drugim człowiekiem zawarta jest w prawie naturalnym i należy do elementarnych funkcji społecznych. Przez stulecia działalność opiekuńcza prowadzona była przez Kościół i opierała się na ewangelicznym nakazie miłości bliźniego. Z czasem pod wpływem idei oświeceniowych, zaczęła w coraz większym stopniu angażować ludzi świeckich. W okresie rozbiorów organizacje opiekuńcze nie tylko zapewniały pomoc ludziom w potrzebie, ale miały również dużo szersze znaczenie. Działalność opiekuńcza miała znaczący wpływ na wychowanie oraz budowała poczucie wspólnoty i odpowiedzialności za innych w oparciu o pewien system wartości. Budowano w ten sposób solidarność społeczną i wychowywano młode pokolenie w duchu wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka. Caring for others stems from the natural law and is one of the fundamental social functions. For centuries, the Church has been engaged in providing care rooted in the evangelical commandment to love your neighbor as yourself. Over time, lay people inf luenced by the Enlightenment ideals got increasingly involved in it. During the Partitions, health care organizations not only cared for people in need, but also had a much broader mission. Caring activities significantly shaped upbringing and built a moral value-based sense of community and responsibility for others to create social solidarity and bring up the young as people sensitive to others’ needs.
  • Item
    Nowe zasady dokonywania podziałów województw na obwody łowieckie
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Zacharczuk, Piotr
    W związku z dokonanymi w ostatnim czasie zmianami normatywnymi niezwykle aktualna obecnie jest kwestia podziałów województw na obwody łowieckie. W ramach tych zmian normatywnych ustawodawca wykonał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r. (sygn. akt P 19/13). Przy czym prawodawcy wykonanie przedmiotowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego zajęło aż ponad 3 lata i 8 miesięcy, ponieważ stosowne przepisy ustawowe weszły w życie dopiero w dniu 1 kwietnia 2018 r. Co więcej prawodawca niestety sporządził i przyjął jedynie kolejną fragmentaryczną nowelizację P.ł. Ustawodawca wbrew sugestiom TK nie przystąpił do sporządzenia całkiem nowej kompleksowej regulacji ustawowej. W ramach ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw prawodawca w szczególności określił enumeratywnie treść uchwał w sprawie podziałów województw na obwody łowieckie oraz zaliczenia obwodów łowieckich do kategorii, a także znacząco rozbudował procedurę sporządzania i przyjmowania tych uchwał poprzez m.in. jej uspołecznienie. Niemniej jednak przedmiotowe zmiany normatywne nie są wolne do niedociągnięć legislacyjnych. Na tej nowej podstawie prawnej do chwili obecnej nie została jeszcze podjęta żadna uchwała. Brak większej aktywności właściwych organów w tym zakresie wynika w dużej mierze z tego, iż pierwsze uchwały dokonujące nowych podziałów województw na obwody łowieckie i zaliczenia tych obwodów do poszczególnych kategorii powinny zostać wydane nie później niż do dnia 31 marca 2020 r. Due to the recent normative legislation amendments, the issue of voivodeships division into hunting zones is extremely topical. As part of these normative amendments, the legislature have implemented the judgment of the Constitutional Tribunal of 10 July 2014 (reference number P 19/13). However, it has taken over 3 years and 8 months until the legislature have implemented the judgment of the Constitutional Tribunal. The relevant statutory laws came into force only on 1 April 2018.Unfortunately, amendments complied and adopted to the act of Hunting Law turned out to be only fragmentary.. The legislature, contrary to the suggestions of the Constitutional Tribunal, have not compiled completely new comprehensive statutory law. Within the act of 22 March 2018 amending the act on Hunting Law and certain other acts, the legislature, in particular, specified exhaustively the content of the resolutions on the voivodeships division into hunting zones, as well as the qualification of hunting zones into particular categories, and also significantly developed the procedure of these resolutions compiling and adopting, by, for example, means of devolution of powers within the procedure. Nevertheless, these normative amendments are not free from legislative shortcomings. No resolution has yet been adopted to this new legal basis. The reason for the lack of greater activities of the competent authorities within this area is mainly that the deadline for adopting of the first resolutions on the voivodeships division into hunting zones, as well as hunting zones qualification into particular categories, is on March 31, 2020.
  • Item
    Zgoda pacjenta na czynność medyczną w polskim porządku prawnym
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Lis, Wojciech
    Każdy człowiek, jako podmiot wolności i praw, samodzielnie decyduje o sposobie skorzystania z nich. Od niego więc zależy decyzja co do poddania się czynności medycznej koniecznej ze względu na stan zdrowia. By decyzja ta była prawnie skuteczna musi być podjęta w sposób dobrowolny, świadomy oraz zostać wyrażona w sposób nie budzący wątpliwości przed przystąpieniem do poddania się konkretnej czynności medycznej. W ten sposób pacjent uzyskuje realny wpływ na proces swojego leczenia i staje się partnerem lekarza w podejmowanych przez niego działaniach. Zgoda na czynność medyczną stanowi wyraz poszanowania autonomii pacjenta i jego prawa do samostanowienia. Every men, as a subject of freedom and rights, independently decides how to use them. It is up to him, therefore, to decide whether to undergo the medical act necessary for health. In order for the decision to be be legally effective, it must be voluntary, conscious, expressed in a way that does not raise any doubts before proceeding to a specific medical activity. In this way, the patient gets a real inf luence on the process of his treatment and becomes a partner of the doctor in the actions taken by him. Consent to a medical act is an expression of respect for the patient’s autonomy and his right to self-determination.