Przegląd Prawno-Ekonomiczny
Permanent URI for this community
„Przegląd Prawno-Ekonomiczny” został utworzony 21 maja 2007 r. decyzją Rady Wydziału Zamiejscowego KUL w Stalowej Woli. Od października 2019 r. Redakcja czasopisma działa przy Instytucie Ekonomii i Finansów KUL w Lublinie. W kwartalniku publikowane są artykuły naukowe dotyczące istotnych zagadnień z dziedziny prawa, ekonomii, finansów i zarządzania o charakterze zarówno teoretycznym, jak i praktycznym. Czasopismo umożliwia polskim i zagranicznym badaczom dyskusję naukową nad aktualnymi problemami z tego obszaru. Redakcja przyjmuje oryginalne opracowania naukowe w języku polskim i angielskim, przygotowane rzetelnie z zachowaniem zasad etyki obowiązujących w nauce. Publikacja w „Przeglądzie Prawno-Ekonomicznym” jest bezpłatna.
(English) Based on the decision of the Faculty Council at the Off-Campus Faculty of Law and Economic Sciences in Stalowa Wola „Law and Economics Review” was founded on 21st of May 2007. Since October 2019 the Editorial Team operates in Lublin, within the Institute of Economics and Finance structure. Objectives and scope „Law and Economics Review” quarterly publishes theoretical and practical academic research in law, economics, finance, and management. The Journal provides a platform to discuss current problems in these fields, both for Polish and international researchers. The Editorial Team accepts original articles both in English and Polish that present thorough scientific research and respect ethical standards. Publishing work in „Law and Economics Review” is free of charge.
OTWARTY DOSTĘP
"Przegląd Prawno-Ekonomiczny" funkcjonuje w formule Open Access, co oznacza, że cała jego zawartość jest dostępna bez opłat dla użytkownika lub jej/jego instytucji. Użytkownicy mogą czytać, pobierać, kopiować, drukować, przeszukiwać lub korzystać z pełnych tekstów artykułów, czy też używać ich w każdym prawem dozwolonym celu, bez proszenia o zgodę wydawcy bądź autora. Pozostaje to w zgodzie definicją BOAI dotyczącą wolnego dostępu. To czasopismo stosuje zasadę bezpośredniego dostępu do jego treści (open access), hołdując zasadzie, że darmowe udostępnianie czytelnikom treści badań naukowych przyczynia się do szerszej wymiany wiedzy w wymiarze światowym.
Redaktor Naczelny:
Paweł Marzec (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Zastępcy Redaktora Naczelnego:
Juraj Rákoš (Univerzita sv. Cyrila a Metoda v Trnave, Słowacja)
Redaktorzy tematyczni:
Ivana Butoracová Šindleryová (Univerzita sv. Cyrila a Metoda v Trnave, Słowacja)
Isaac Desta (Holly Cross College at Notre Dame, USA)
Artur Lis (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Marcin Okulski (WSEPiNM w Kielcach, Polska)
Jerzy Parchomiuk (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Timothy Wright (Holly Cross College at Notre Dame, USA)
Katarzyna Ziętek-Kwaśniewska (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Maria Zuba-Ciszewska (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Krzysztof Dobieżyński (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska
Redaktor statystyczny
Mirosław Urbanek (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
RADA NAUKOWA:
Antoni DĘBIŃSKI (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Thomas BURZYCKI (Holy Cross College at Notre Dame, USA)
Wiktor CZEPURKO (Ukraina)
Leszek ĆWIKŁA (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Czesław DEPTUŁA (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Marzena DYJAKOWSKA (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Andrzej DZIĘGA (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Krzysztof GRZEGORCZYK (Wyższa Szkoła Humanistyczno-Przyrodnicza w Sandomierzu, Polska)
Dominik HRYSZKIEWICZ (Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Polska)
Aleks JUŁDASZEW (Interregional Academy of Personnel Management, Ukraina)
Andrzej KUCZUMOW (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska)
Phouphet KYOPHILAVONG (National University of Laos, Laos)
Pantelis KYRMIZOGLOU (Alexander TEI of Thessaloniki, Grecja)
Antoni MAGDOŃ (Uniwersytet Rzeszowski, Poland)
Michaela MORAVČIKOVÁ (University in Trnawa, Słowacja)
Wojciech NASIEROWSKI (University of New Brunswick, Kanada)
Jurij PACZKOWSKI (Uniwersytet Lwowski, Ukraina)
Pylyp PYLYPENKO (Ivan Franko National University of Lviv, Ukraina)
Anton STASCH (European Akademy of Technology & Management, Niemcy)
Jiří Rajmund TRETERA OP (Uniwersytet Karola w Pradze, Czechy)
Vytautas Steponas VAIČIŪNAS (Uniwersytet Witolda Wielkiego, Litwa)
Anna VISVIZI (School of Business DEREE The American College of Greece, Grecja)
Tomasz WIELICKI (California State University at Fresno, USA)
Krzysztof WARCHAŁOWSKI (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Polska)
Tomasz RAKOCZY(Akademia Ignatianum w Krakowie)
Łukasz FURMAN (Państwowa Akademia Nauk Stosowanych, Krosno)
ISSN: 1898-2166
e-ISSN: 2720-6734
DOI: 10.31743/ppe
News
Kontakt:
Redakcja "Przeglądu Prawno-Ekonomicznego"
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Al. Racławickie 14
20-950 Lublin
Konwikt, p. 112
ppe@kul.pl
tel. (81) 461 11 12
Główna osoba do kontaktu:
Sekretarz Redakcji:
Joanna Korczyńska-Kulgawiuk
Redakcja "Przeglądu Prawno-Ekonomicznego"
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Al. Racławickie 14
20-950 Lublin
Konwikt, p. 112
ppe@kul.pl
tel. (81) 461 11 12
Główna osoba do kontaktu:
Sekretarz Redakcji:
Joanna Korczyńska-Kulgawiuk
Browse
Browsing Przegląd Prawno-Ekonomiczny by Issue Date
Now showing 1 - 20 of 154
Results Per Page
Sort Options
- ItemO potrzebie regulacji umów o współdziałanie(Wydawnictwo KUL, 2019) Klaja, MałgorzataPrzedmiotem publikacji jest problematyka umów o współdziałanie. W artykule dokonano krytycznej oceny aktualnego stanu regulacji, a także podjęto próbę określenia cech wspólnych oraz umiejscowienia form współdziałania w systemie prawa cywilnego poprzez delimitację przedmiotowych umów i typowych umów zobowiązaniowych, a także odwołanie się do prawa osobowego. Publikacja stanowi głos w dyskusji nad założeniami przyszłej regulacji umów o współdziałanie w Kodeksie cywilnym. The subject of this article is the issue of cooperation agreements under Polish law. The article presents a critical assessment of the current legal regulation. It focuses on attempts to determine characteristic features and to place cooperation agreements in the civil law system by distinguishing between cooperation and typical agreements, as well as referring to the personal civil law. The publication is a voice in the discussion on the assumptions of the future regulation of cooperation agreements in the Polish Civil Code.
- ItemFramework model for consumer choices: the interplay of social identity, trends, norms and values(Wydawnictwo KUL, 2019) Horodecka, AnnaIn recent years, economists have referred to the socially embedded model of an individual. Also, they have considered the influence of society on individual choices through institutions. Some economists enhance the role of culture as a mediator between society and the individual. Some authors focus on the role of social identities. The latter enable the individual to adapt to a society and follow social norms. However, not all existing social values respond to current challenges of global trends (e.g. climate change) sufficiently. Some social values (like consumerism, for instance) may lead to non-sustainable consumer choices. We must therefore perceive social values and norms not as a final solution but as a successful or failed adaptation to current global challenges. The purpose of the article is to introduce a framework model. It aims to explain the relationship between global trends, culture, institutions, and social and individual norms and values in consumer choice. Therefore, it will contain the reference to the rationality which should reach beyond the individual aspect. Such a model can be helpful in understanding the theoretical and empirical relationship between these concepts. Moreover, it can be adapted for designing future sustainable policy with the focus on sustainable consumption. W ostatnich latach ekonomiści odnoszą się do społecznie osadzonego modelu jednostki. Rozważają także wpływ społeczeństwa na indywidualne wybory dokonywane przez instytucje. Niektórzy ekonomiści wzmacniają rolę kultury jako mediatora między społeczeństwem a jednostką. Inni autorzy koncentrują się na roli tożsamości społecznych. Te ostatnie umożliwiają jednostce dostosowanie się do społeczeństwa i przestrzeganie norm społecznych. Nie wszystkie jednak wartości społeczne w wystarczającym stopniu odpowiadają obecnym wyzwaniom światowych trendów (np. zmiany klimatu). Pewne wartości społeczne (np. konsumpcjonizm) mogą prowadzić do niezrównoważonych wyborów konsumenckich. Dlatego musimy postrzegać wartości i normy społeczne nie jako ostateczne rozwiązanie, ale jako udaną lub nieudaną adaptację do aktualnych globalnych wyzwań. Celem tego artykułu jest wprowadzenie modelu ramowego. Powinien wyjaśniać związek między światowymi trendami, kulturą, instytucjami a normami oraz wartościami społecznymi i indywidualnymi w wyborze dokonywanym przez konsumenta. Dlatego będzie zawierać odniesienie do racjonalności, która powinna wykraczać poza aspekt indywidualny. Taki model może być pomocny w zrozumieniu teoretycznego i empirycznego związku między tymi pojęciami. Ponadto można go dostosować do projektowania przyszłej zrównoważonej polityki z naciskiem na zrównoważoną konsumpcję.
- ItemCybertariat – prawo pracy a nowe formy zatrudnienia w ramach ekonomii współpracy(Wydawnictwo KUL, 2019) Skowron, RadosławPrzedmiotem artykułu jest analiza zatrudnienia za pośrednictwem platform działających w ramach nowego modelu biznesowego, określanego jako platform economy, gig economy, on-demand economy czy sharing economy, oraz wskazanie, że nigdy dotąd prawo pracy nie musiało zmierzyć się z zatrudnieniem w takich niepokojących warunkach. Autor opisuje cechy pracy w systemie crowdsourcing, jej zalety i wady, oraz wskazuje, dlaczego osoby świadczące usługi za pośrednictwem platform nie są chronione prawem pracy. Artykuł rekomenduje dostosowanie środowiska prawnego do takich nowych, cyfrowych form zatrudnienia poprzez wybrane formy: specustawę dla cybertariatu, pojęcie pracodawcy funkcjonalnego oraz renesans umowy o pracę nakładczą. The article delves into disturbing questions that arise in attempting to apply traditional employment and labour law to crowdsourcing, an emerging online labour model unlike any other so far. The author describes how crowdsourcing works, its advantages as well as perils, and indicates why workers of such industry are denied the safeguards of employment laws without proper recourse to vindicate their rights. The article explores the nature of this new and atypical employment relationship in order to determine the legal status of the digital workers and then claims that new legal tools, namely the special law for crowd workers, the notion of functional employer and the revival of putting-out system, may be applied to such employment.
- ItemZmiany konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych a pozapłacowe koszty pracy w Polsce(Wydawnictwo KUL, 2019) Mazurek-Chwiejczak, MałgorzataW ostatnich latach do konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych wprowadzane są zmiany mające na celu obniżenie wysokości zobowiązania podatkowego, w szczególności dla podatników osiągających relatywnie niskie dochody. Od 1 stycznia 2017 r. obowiązują nowe zasady ustalania kwoty wolnej od podatku, z dniem 1 października 2019 r. ponad dwukrotnie zwiększono wysokość kosztów uzyskania przychodów, a także zredukowano o 1 pkt. proc. stawkę obowiązującą w najniższym przedziale skali podatkowej. Celem artykułu jest zbadanie, w jakim stopniu przyjęcie wskazanych regulacji wpłynęło na zmianę poziomu klina podatkowego w Polsce oraz na zwiększenie stopnia jego progresywności. W realizacji tak postawionego celu posłużono się metodami analizy opisowej, analizy porównawczej, a także prostymi metodami statystycznymi, w tym miarami średnimi i pozycyjnymi. Wysokość pozapłacowych kosztów pracy w Polsce odniesiono na podstawie danych statystycznych OECD do rozwiązań obowiązujących w innych krajach. Dokonano także dekompozycji klina podatkowego i określono stopień jego progresywności. W dalszej części, wykorzystując wyniki własnych obliczeń, określono wysokość klina podatkowego w Polsce w latach 2019–2020 dla różnych poziomów dochodu. Przeprowadzone badania pozwoliły na sfomułowanie wniosku, iż implementacja nowych przepisów nie wpłynęła zasadniczo na poziom pozapłacowych kosztów pracy w Polsce, których wysokość oscyluje w granicach średniej OECD. Nowe regulacje nie przyczyniły się także do zwiększenia stopnia progresywności polskiego klina płacowego, który w dalszym ciągu jest niewielki. Tym samym należy stwierdzić, że klinowi podatkowemu w Polsce nie można przypisać funkcji redystrybucyjnej. The construction of Personal Income Tax in Poland has been modified in recent years. Since January 1st, 2017, the sum of tax-free allowance was calculated on the basis of new rules. Since October 1st, 2019, the level of the tax rate in the first tax bracket was reduced by 1 p.p. and the level of tax-deductible costs was more than doubled. The aim of the article is to examine whether the implementation of these new regulations has significantly modified the height of the tax wedge and the level of its progressivity. The techniques of description analysis, comparative analysis and simple statistical methods (average and positional indicators) have been used to achieve this aim. The level of the tax wedge in Poland, as well as its structure and level of its progressivity has been compared to other well-developed countries. The results of own calculation concerning the level of tax wedge for different taxpayers for the years 2018–2020 has been also presented. The conclusions are the implementation of new regulation has not significantly affected the level of tax wedge in Poland, which is still close to the OECD average. What is more, it has not also increased to the level of tax wedge progressivity, which is one of the lowest in OECD and can cause some tensions.
- ItemModyfikacje asortymentowe w przedsiębiorstwach handlu detalicznego żywnością(Wydawnictwo KUL, 2019) Cyrek, PiotrW artykule analizie poddaje się proces zarówno modyfikacji zakresu asortymentowego poprzez identyfikację rozwiązań w procesie wzbogacenia oferty przedsiębiorstw handlu detalicznego żywnością o nowe pozycje towarowe, jak i przyczyny rezygnacji z takich działań. Podstawę wnioskowania stanowiły wyniki wywiadów bezpośrednich, realizowanych na przełomie 2015 i 2016 roku wśród 321 przedsiębiorców sfery handlu detalicznego, prowadzących działalność gospodarczą w województwie podkarpackim. Analizy prowadzone są zarówno w odniesieniu do ogółu podmiotów, jak i obiektywnych i subiektywnych przekrojów klasyfikacyjnych tych przedsiębiorstw według kryteriów: miejsca prowadzenia działalności, wielkości określonej liczbą pracujących, rentowności przychodów brutto, przestrzennego zasięgu oddziaływania, a ponadto subiektywnie określonej pozycji rynkowej, oceny sytuacji z uwzględnieniem perspektyw rozwojowych i postrzegania zdolności do konkurowania. Skłonność do poszukiwania pozycji asortymentowych, które mogłyby znaleźć uznanie klientów, była wśród badanych dość powszechna, jednak realizacja tych poszukiwań przybierała relatywnie proste formy. Wykorzystywano głównie bezpośrednie rozmowy z klientami, znacznie rzadziej natomiast metody analityczne. Postawę pasywną motywowano dwoma naczelnymi powodami: małą powierzchnią sklepu oraz przekonaniem o właściwej strukturze asortymentu, uzupełnianymi niekiedy ograniczeniami finansowymi. The paper analyzes the process of modifying the range of assortment by identifying solutions in the process of enriching the offer of food retail companies with new items, as well as the reasons for abandoning such activities. Conclusions were based on the results of direct interviews conducted in 2015/2016 among 321 entrepreneurs in the sphere of retail trade in Podkarpackie province. Analysis is carried out both in relation to all entities, and taking into account the objective and subjective classification of these enterprises according to such criteria as: place of activity, size determined by the number of employees, profitability of gross revenues, spatial range, as well as subjective market position, assessment of the situation considering development perspectives and perception of ability to compete. The tendency to search for assortment items that could find customer recognition was quite common among the respondents, however, the implementation of these searches took on relatively simple forms. Mainly, in this case, direct conversations with clients were used, while analytical methods were much rarer. The passive attitude was motivated by two main reasons, which included: the small area of the store and belief in the proper structure of the assortment, which was supplemented by financial restrictions.
- ItemBezpieczeństwo ekonomiczne regionów w polityce społeczno-gospodarczej państwa(Wydawnictwo KUL, 2019) Jaźwiński, IreneuszWażną dziedziną bezpieczeństwa państwa jest bezpieczeństwo ekonomiczne, które można również analizować w aspekcie regionów i układów regionalnych. W artykule zaprezentowano bezpieczeństwo ekonomiczne regionów jako uwarunkowanie i płaszczyznę oddziaływań polityki społeczno-gospodarczej państwa. Wskazano na istotę bezpieczeństwa ekonomicznego regionów z uwzględnieniem jego wybranych rodzajów i wymiarów. Zaproponowano koncepcję polityki społeczno-gospodarczej państwa w zakresie bezpieczeństwa ekonomicznego regionów. Przeanalizowano założenia Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego z odniesieniem do bezpieczeństwa ekonomicznego regionów w Polsce. W zakończeniu zawarto wnioski. An important area of the state security is economic security, which can also be analyzed in terms of regions and regional systems. The article presents the economic security of regions as a determinant and basis for actions in the socio-economic policy of the state. The essence of economic security of the regions was pointed out, taking into account its selected types and dimensions. The concept of socio-economic policy of the state in the field of economic security of regions was proposed. The assumptions of the National Strategy for Regional Development were analyzed with reference to the economic security of regions in Poland. The paper ends with conclusions.
- ItemProcesy deindustrializacji i reindustrializacji przestrzeni miejskich na przykładzie Lublina(Wydawnictwo KUL, 2019) Sagan, Mariusz; Olchowska, PaulinaZmiany zachodzące w sektorze przemysłu w Lublinie po 1989 r. można podzielić na kilka etapów. Transformacja ustrojowa, a przy tym przemiany polityczne i społeczno-ekonomiczne, zweryfikowały funkcjonowanie podmiotów gospodarczych. Po likwidacji dużych zakładów przemysłowych i związanych z tym masowych zwolnieniach Lublin, z miasta znanego z dobrze rozwiniętego przemysłu, stał się symbolem upadku sektora produkcji, czego przejawem był spadek liczby osób pracujących w przemyśle o 75%. Lata 1994–1997 to warunkowany m.in. dobrą koniunkturą rozwój postaw przedsiębiorczych i poprawa sytuacji na rynku pracy. Jednak początek XXI wieku przyniósł kolejne dwie fazy spadkowe: opóźnioną, post-transformacyjną deindustrializację miasta w latach 1999–2002 i globalny kryzys finansowy i gospodarczy w 2008 r. Utworzenie Podstrefy Lublin Specjalnej Strefy Ekonomicznej, a przy tym świadomie i umiejętnie prowadzona od 2011 roku polityka gospodarcza, doprowadziły do niespotykanej dotąd dynamiki rozwoju gospodarczego miasta i kreacji wysoko rozwiniętego pod względem technologicznym przemysłu. The changes taking place in the industrial sector in Lublin after 1989 can be divided into several stages. The political transformation, as well as political and socio-economic changes, verified the functioning of economic entities. After the liquidation of large industrial plants and the associated mass layoffs, Lublin became a symbol of the collapse of the manufacturing sector, which was reflected in a 75% drop in the number of people employed in the industry. The years 1994–1997 were the period of development of entrepreneurial mindsets and improvement of the situation on the labour market. However, the beginning of the 21st century brought another two inheritance phases: the delayed, post-transformation deindustrialisation of the city in 1999–2002 and the global financial and economic crisis in 2008. From that point on, Lublin started to record successes. Poland’s accession to the European Union, the creation of the Lublin Subzone of the Special Economic Zone, and at the same time the conscious and skillful economic policy led to the unprecedented dynamics of the economic development of the city and the increasingly rapid development of highly developed manufacturing sector in terms of technology.
- ItemWydajność fiskalna i wykorzystanie władztwa podatkowego przez gminy w podatku rolnym(Wydawnictwo KUL, 2019) Śmiechowicz, JoannaCelem ogólnym opracowania jest zbadanie ewolucji roli podatku rolnego w tworzeniu dochodów gmin i prowadzonej przez nie polityki podatkowej, a także określenie jej konsekwencji budżetowych. Za cel szczegółowy przyjęto analizę zróżnicowania wydajności fiskalnej i wykorzystania władztwa podatkowego przez różne typy gmin w województwie lubelskim. W badaniach obejmujących lata 2003–2018 oparto się na danych zbiorczych, udostępnianych w bazie Głównego Urzędu Statystycznego, oraz na danych zawartych w sprawozdaniach Rb-27S pobranych ze strony internetowej Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie. Przygotowanie artykułu wymagało zastosowania metody analizy porównawczej, prostej analizy statystycznej danych oraz metody dedukcyjnej. Główny wniosek płynący z przeprowadzonych badań brzmi, że podatek rolny jest coraz mniej wydajnym fiskalnie źródłem dochodów gmin, a jego rola w tworzeniu ich budżetów jest bardzo mocno zróżnicowana nie tylko między gminami miejskimi a wiejskimi i miejsko-wiejskimi, ale również w ramach jednego rodzaju gmin. The general objective of the study is to examine the evolution of the role of agricultural tax in creating municipalities’ income and their tax policy, as well as determining its budgetary consequences. The analysis of the diversification of fiscal efficiency and the use of tax authority by various types of communes in the Lubelskie Voivodeship has been adopted as a specific objective. The research covering the years 2003–2018 was based on aggregate data available in the database of the Central Statistical Office and data contained in Rb-27S reports downloaded from the website of the Regional Accounting Chamber in Lublin. Preparation of the article required the use of comparative analysis method, simple statistical data analysis and deductive method. The main conclusion of the study is that the agricultural tax is a less and less efficient source of revenue for municipalities, and its role in creating their budgets is very diverse not only between urban and rural and urban-rural municipalities but also within one type of municipalities.
- ItemZnaczenie zasady ostrożności we współczesnej rachunkowości(Wydawnictwo KUL, 2019) Mizak, AnnaW artykule przedstawiono znaczenie zasady ostrożności w rachunkowości. W tym celu omówiono jej istotę i uregulowanie w prawodawstwie krajowym oraz międzynarodowym. Kolejno przedstawione zostały argumenty za i przeciw stosowaniu zasady ostrożności. W końcowej części podjęto rozważania nad współczesnym znaczeniem tej reguły w obliczu stosowania wartości godziwej i wejścia w życie MSSF 15. Przegląd oraz analiza opisowa i porównawcza literatury przedmiotu oraz aktów prawnych pozwalają stwierdzić, że pojmowanie tej zasady w ostatnim czasie uległo zmianie. Związane jest to z rosnącym znaczeniem wartości godziwej jako parametru wyceny, dopuszczeniem przeszacowań oraz zmianami w Założeniach Koncepcyjnych MSSF. Obecnie odchodzi się od klasycznego ujęcia zasady ostrożności na rzecz podejścia ostrożnościowego, w którym zasada ostrożności interpretowana jest jako zachowanie rozwagi przy dokonywaniu szacunków. The article presents the significance of the prudence principle in accounting. The purpose of this article is to present the principle and regulation in national and international legislation, arguments for and against the prudence principle. The final part discusses the contemporary significance of the prudence principle in the face of applying fair value and the entry into force of IFRS 15. Review, descriptive and comparative analysis of the literature on the subject and legal acts, allows to state that the understanding of this principle has changed recently. This is due to the growing importance of fair value as a measurement parameter, the admission of revaluations and changes in IFRS Conceptual Framework. Currently, the classic approach to the prudence principle is being moved in favour of the precautionary approach, in which the prudence principle is interpreted as being prudent when making estimates.
- ItemOddziaływanie handlu międzynarodowego na środowisko w krajach rozwijających się(Wydawnictwo KUL, 2019) Gavryshkiv, Antonina ViktoriaCelem artykułu jest odpowiedź na pytanie badawcze, czy zwiększenie eksportu z krajów rozwijających się wiąże się z poprawą jakości ich środowiska. W artykule zastosowano metody krytycznej analizy literatury oraz analizy danych statystycznych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że jakość środowiska w krajach rozwijających się, uzyskujących wysokie dochody z handlu zagranicznego, może się poprawić w wyniku zastosowania eko-innowacyjnych technologii. Ponadto handel może wpływać pozytywnie na środowisko, ponieważ zwiększenie eksportu maksymalizuje dochód, co z kolei powiększa dochód per capita, a następnie – zgodnie z koncepcją środowiskowej krzywej Kuznetsa – zmniejsza w długim okresie degradację środowiska. The main research question is whether increasing exports from developing countries during the globalization of the economy is associated with improving the quality of their environment. The article uses methods of critical literature review and statistical data analysis. The results of the conducted research indicate that the quality of the environment in developing countries receiving high revenues from foreign trade may improve as a result of using eco-innovative technologies. In addition, trade can have a positive impact on the environment, because increasing exports increases income, which in turn increases per capita income, and then, in line with the concept of the Kuznets environmental curve, reduces environmental degradation in the long run.
- ItemPrawnoekonomiczne aspekty funkcjonowania VAT w rolnictwie(Wydawnictwo KUL, 2020) Kondraszuk, TomaszGłównym celem artykułu jest przedstawienie najważniejszych dylematów prawnoekonomicznych związanych z funkcjonowaniem VAT w rolnictwie. Kwestia kluczowa dotyczy oceny skutków ekonomicznych i finansowych podatku od wartości dodanej w gospodarstwie rolnym. Rolnik rozlicza VAT w systemie ryczałtowym lub według zasad ogólnych. Przeanalizowano strony internetowe zawierające „kalkulatory” wspomagające obliczenia skutków rezygnacji rolników z ryczałtu i przejścia na zasady ogólne oraz wybrane publikacje z lat 2000-2016 podejmujące problematykę VAT w rolnictwie. Okazało się, że pomimo kilkunastoletniego obowiązywania tego podatku w rolnictwie jego zasady funkcjonowania są niewłaściwie interpretowane i wiele wątpliwości wzbudzają prezentowane przez poszczególnych autorów skutki ekonomiczne przejścia na zasady ogólne. The main objective of this paper is to present legal and economic problems associated with the functioning of VAT in farming. The key issue concerns the assessment of economic and financial effects of value added tax on an agricultural holding. A farmer accounts for VAT on a flat-rate basis or on a general basis. Webpages offering online “calculators” which are supposed to help farmers asses the results of switching from the flat-rate method to a general basis method, as well as selected research on the topic of VAT in agriculture published between 2000 and 2016 have been analysed. As it turned out, in spite of the fact that VAT in farming has been functioning for several years, the it has been wrongly interpreted and the economic effects of the resignation of farmers from the flat-rate status have been incorrectly presented.
- ItemPostawy społeczności lokalnej wobec turystów i właścicieli gospodarstw agroturystycznych(Wydawnictwo KUL, 2020) Roman, MichałCelem opracowania było ukazanie postaw społeczności lokalnej wobec turystów i osób prowadzących działalność agroturystyczną w gminie Siemiatycze (województwo podlaskie). Do jego realizacji wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego z techniką ankiety według standaryzowanego kwestionariusza. Badania zrealizowano w maju 2019 roku, a kwestionariusz ankiety skierowany został do wybranych losowo mieszkańców gminy. W badaniach udział wzięło 52 respondentów. Dodatkowo autor opracowania zastosował metodę CATI (wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny) z 11 właścicielami obiektów noclegowych, prowadzącymi swoją działalność na terenie gminy Siemiatycze. Badania wykazały różnorodność postaw mieszkańców badanej gminy w stosunku do turystów i osób prowadzących gospodarstwa agroturystyczne. Respondenci pozytywnie ustosunkowali się do turystów i właścicieli gospodarstw agroturystycznych. Osoby powyżej 45. roku życia miały częstsze kontakty z odwiedzającymi turystami. Tylko 2,9% respondentów nastawiona była negatywnie do przyjeżdzających osób. Negatywny odbiór turystów przez mieszkańców był spowodowany kreowaniem złych wzorców zachowań we wsiach. The main purpose of the study was to show the attitudes of the local community towards tourists and people running agritourism activities in the municipality of Siemiatycze (Podlaskie Voivodeship). To achieve the objective of the study, the diagnostic survey method was used together with the survey technique according to a standardized questionnaire. The research was carried out in May 2019, and the questionnaire was addressed to randomly selected residents of the municipality. 52 respondents took part in the research. In addition, the author of the study applied the CATI (computer-assisted telephone interview) method with respect to 11 owners of accommodation facilities operating in the Siemiatycze municipality. Research has shown a variety of the inhabitants’ attitudes in the examined municipality towards tourists and people running agritourism farms. The inhabitants of the municipality who took part in the survey positively responded to tourists and agritourism farm owners. People over 45 years old had more frequent contact with visiting tourists. Only 2.9% of respondents were negative about incoming people. Negative reception of visitors by residents was caused by tourists creating bad behaviour patterns in the villages. The development of agritourism in the municipality may contribute to an increase in the demand for products manufactured in an agricultural enterprise, an increase in the income of the population and the improvement of the living standard. Agritourism can provide rural communities with many benefits, however, improper orientation and leaving it out of control can also negatively affect rural areas. One of the risks is the high level of pollution which may be the result of increased littering and the increase in transport volume.
- ItemWpływ Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na porządek prawny państw-stron Europejskiej Konwencji Praw Człowieka a koncepcja marginesu oceny. Analiza ze szczególnym uwzględnieniem wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Hirst przeciwko Zjednoczonemu Królestwu (2)(Wydawnictwo KUL, 2020) Ciżyńska-Pałosz, Angelika DominikaW artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy w XXI w. działalność Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) stanowi zagrożenie dla suwerenności państw podlegających jego jurysdykcji, czy może wpływa pozytywnie na system prawa, wymiar sprawiedliwości i funkcjonowanie tych państw. Rozważania oparto m.in. na ocenie legitymizacji ETPC, analizie skutków orzeczeń ETPC dla państw-stron Konwencji, a także charakterystyce doktryny marginesu oceny. Ważną część opracowania stanowi również analiza wyroku ETPC w sprawie Hirst przeciwko Zjednoczonemu Królestwu (2) w kontekście słuszności argumentacji ETPC i reakcji Zjednoczonego Królestwa na to orzeczenie. The article attempts to answer the question whether in the 21st century the activities of the ECtHR pose a threat to the sovereignty of states under its jurisdiction, ornwhether it positively affects their legal systems, judiciaries and overall functioning. The considerations were based, among others, on the assessment of the legitimacy of the ECtHR, analysis of the effects of ECtHR judgments on the High Contracting Parties of the Convention, as well as the description of the margin of appreciation. An important part of the study is also the analysis of the ECtHR’s judgment in the Hirst v. United Kingdom (2) case in the context of the validity of ECtHR’s arguments and UK’s reaction to this judgment.
- ItemUmowa wspólnego rachunku bankowego i dziedziczenie zgromadzonych na nim środków(Wydawnictwo KUL, 2020) Bujas, KatarzynaCelem niniejszego opracowania jest ocena obowiązujących regulacji dotyczących umowy rachunku wspólnego, ze szczególnym uwzględnieniem problemu dziedziczenia udziału zmarłego współposiadacza. Zmierzono się z odpowiedzią na pytanie, czy obowiązujące przepisy rozstrzygają kwestię losów takiego rachunku po śmierci jednego z posiadaczy oraz zaproponowano kierunki zmian legislacyjnych w tym zakresie. Zasygnalizowano również potrzebę nowelizacji przepisów w przedmiocie rozszerzenia kręgu posiadaczy rachunku wspólnego o kategorię osób prawnych. The purpose of the present article is the evaluation of regulations regarding joint bank accounts, in particular with reference to the issue of inheriting the share of the deceased holder. This study tackles the issue of whether the current regulations provide an answer to the question if the account should continue as sole ownership or the account agreement should be terminated. It also indicates the most requisite amendments in the regulations to clarify the issue stated above, as well as some postulates towards enlargement of the group of prospective joint account holders by adding the category of legal persons.
- ItemWpływ sektora ICT na lukę produktywności między Unią Europejską i USA – analiza dla okresu 1996-2017(Wydawnictwo KUL, 2020) Młynarzewska-Borowiec, IzabelaCelem artykułu jest weryfikacja hipotezy o istotnym związku między rozwojem sektora ICT a luką produktywności pracy między UE i USA w okresie 1996-2017. Analizę wpływu ICT na różnice w produktywności pracy przeprowadza się na poziomie makroekonomicznym i sektorowym, wykorzystując rachunek produktywności KLEMS. W świetle otrzymanych wyników różnicę dynamiki produktywności między USA i krajami UE (w szczególności tzw. starymi krajami członkowskimi) w analizowanym okresie można ściśle wiązać z dysproporcją obu regionów w zakresie ujawniania się bezpośrednich efektów rozwoju sektora ICT, tj. wzrostu TFP w tym sektorze oraz inwestycji w technologie informacyjno-komunikacyjne w pozostałych. Dysproporcje te pogłębiły się w okresie 2007-2017, kiedy zaobserwowano dodatkowo brak pośredniego wpływu ICT na produktywność pracy w europejskich gospodarkach (brak dodatkowego wzrostu TFP w innych sektorach). The aim of the article is to verify the hypothesis about the significant relationship between the ICT sector development and the EU-US productivity gap in the period 1996-2017. The analysis of the ICT impact on productivity differences is carried out using the KLEMS productivity accounts at the macroeconomic and sectoral level. In the light of the obtained results, the difference in labour productivity dynamics between the US and the EU (in particular its so-called old member states) in the analysed period can be closely associated with the disproportion of both regions in the area of revealing the direct effects of ICT sector development, i.e. TFP growth in this sector and ICT investment in others. These disproportions deepened in the period 2007-2017, when the lack of ICT indirect impact on productivity (the lack of TFP growth in ICT-using sectors) in many European economies was additionally observed.
- ItemCzy największe gospodarki świata znajdują się w pułapce płynności?(Wydawnictwo KUL, 2020) Misztal, PiotrWpadnięcie kraju w pułapkę płynności oznacza brak skuteczności ekspansywnej polityki pieniężnej banku centralnego mającej na celu zwiększenie popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego w kraju. Sytuacja ta wynika z tego, że uczestnicy rynku (gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa) zamiast zwiększać popyt, akumulują rosnącą podaż pieniądza w postaci gotówki. Keynes twierdził, że dla gospodarki znajdującej się w pułapce płynności jedynym sposobem na zwiększenie popytu w kraju i na pobudzenie koniunktury gospodarczej jest prowadzenie ekspansywnej polityki fiskalnej w postaci zwiększenia wydatków rządowych lub zmniejszenia podatków. Celem podjętych badań jest próba wersyfikacji empirycznej hipotezy pułapki płynności w trzech największych gospodarkach na świecie, tzn. w USA, strefie euro i Japonii po kryzysie finansowym z 2008 r. W artykule wykorzystano metodę badawczą opartą na studiach literaturowych z zakresu makroekonomii i finansów oraz metody statystyczne. Wszystkie wykorzystane w pracy dane statystyczne pochodziły z urzędu statycznego Unii Europejskiej – EUROSTAT oraz z bazy statycznej Konferencji Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju – UNSTATS. Falling into the liquidity trap means the lack of effectiveness of the central bank’s expansionary monetary policy aimed at the increase in consumption and investment demand of the country. This situation results from the fact that market participants (households and enterprises), instead of increasing demand, accumulate the growing money supply in the form of cash. Keynes argued that for an economy in a liquidity trap the only way to increase demand in the country and to stimulate the economy is to conduct expansive fiscal policy in the form of higher government spending or the reduction in taxes. The aim of the undertaken research is an attempt to verify the empirical hypothesis of the liquidity trap in the three largest economies in the world, i.e. in the USA, the euro zone and Japan after the 2008 financial crisis. The article uses a research method based on literature studies in macroeconomics and finance as well as statistical methods. All statistical data used in the work came from the statistical office of the European Union – EUROSTAT and from the statistical database of the United Nations Conference on Trade and Development – UNSTATS.
- ItemOdpowiedzialność karnoskarbowa za zajmowanie się sprawami finansowymi innej osoby(Wydawnictwo KUL, 2020) Świder, PawełNiniejszy artykuł odnosi się do kwestii pociągnięcia do odpowiedzialności karnej skarbowej osoby prowadzącej sprawy gospodarcze, w szczególności sprawy finansowe innej osoby, na której spoczywają obowiązki ustanowione przez prawo finansowe. Przyjęcie do prowadzenia takich spraw w pewnych warunkach wiąże się z ryzykiem, ponieważ za ten sam czyn odpowiedzialność karną może ponosić kilka osób, a ewentualna kara wymierzona sprawcy nie depenalizuje zachowania innych osób. Zgodnie z obowiązującym Kodeksem karnym skarbowym za przestępstwa i wykroczenia skarbowe osoba odpowiada jak sprawca, jeżeli prowadzi cudze sprawy gospodarcze, w szczególności finansowe, na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego ich wykonywania. Podstawa prowadzenia spraw nie jest decydująca, istotą odpowiedzialności jest przyjęcie na siebie obowiązków i ich wykonywanie w kontekście nakazów i zakazów ustanawianych w prawie finansowym. This article refers the issue of penal and fiscal liability of a person who manages someone else’s affairs, in particular, the financial matters of a person who has obligations under financial law. Admission to conduct such cases under certain conditions is related to the risk of liability, because several people may be liable for the same act, and any punishment imposed on the perpetrator does not decriminalise the act of others. In accordance with the applicable penal fiscal law, such a person is liable for fiscal offenses as a perpetrator if this person manages other person’s economic affairs, in particular financial ones, on the basis of a provision of law, the decision of a competent authority, a contract or the actual execution of financial management. The basis of managing other person’s affairs is not decisive, the essence of liability is assuming responsibilities and performing them with regard to obligations and prohibitions which are applied in financial law.
- ItemGlobalization of modern economies(Wydawnictwo KUL, 2020) Szuper, KatarzynaThe purpose of the article was to show the importance of globalization for modern economies. Presenting the concept of globalization and its essence makes an assumption that it affects all aspects of human activity legitimate. Globalization is a multi-threaded term consisting of complex processes. The article presents various definitions of this concept and division of economic globalization factors. However, their clear division is not possible, because they occur in cause and effect relationships. The effects of globalization felt by individual entities depend on the degree of economic development or qualifications. The problem of the ambiguity of the impact of globalization on the modern world lies not in globalization itself but in the way it is interpreted. The article also presents globalization after 2008 and possible scenarios for the future stage of globalization. Celem artykuły było ukazanie znaczenia globalizacji dla współczesnych gospodarek. Przedstawienie pojęcia globalizacji i zaprezentowanie jej istoty pozwoliło zauważyć, że oddziałuje ona na wszystkie aspekty działalności człowieka. Globalizacja jest terminem wielowątkowym, składającym się ze złożonych procesów. W artykule przedstawiono różne definicje tego pojęcia. Zaprezentowano podział czynników globalizacji gospodarczej. Jednak ich wyraźny podział nie jest możliwy, gdyż występują one w związkach przyczynowo-skutkowych. Skutki globalizacji, odczuwane przez poszczególne podmioty, zależą od stopnia rozwoju gospodarczego lub posiadanych kwalifikacji. Problem dwuznaczności wpływu globalizacji na współczesny świat nie leży w niej samej, ale w sposobie jej interpretowania. W artykule zaprezentowano także globalizację po 2008 roku i możliwe scenariusze dotyczące przyszłego etapu globalizacji.
- ItemCredit payment deferrals for companies in the context of SARS-CoV-2 consequences and forbearance(Wydawnictwo KUL, 2020) Korzeb, Zbigniew; Niedziółka, PawełOne of the first reactions to the lockdown caused by the proliferation of the SARS-CoV-2 virus was a debt service moratorium. As the analysis carried out in this paper shows, credit holiday conditions varied considerably from one European country to another, and some of them did not opt for this form of support at all. The differences concerned primarily the period of suspension of debt service, the spectrum of eligible borrowers and the manner of implementation of the instrument (by law or as a result of an agreement between banks). In this paper, which presents in more detail the programme implemented in Poland, the authors have attempted to answer the following research questions: - In addition to the immediate benefits of debt deferral to borrowers and the economy are there potential negative consequences of credit moratoriums for both the banking sector and borrowers? - Do credit holidays, which are a form of debt restructuring, fall within the definition of forbearance and therefore generate negative effects for banks, if only in the form of having to report a deterioration in the quality of the portfolio? As far as the authors’ know, this is the first synthetic study constituting a kind of comparative analysis of the credit holiday support instruments used in selected European countries (not counting presentations made by consulting companies). Jedną z pierwszych reakcji na lockdown spowodowany rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 były moratoria na obsługę zadłużenia. Jak pokazuje analiza przeprowadzona w niniejszym artykule, warunki wakacji kredytowych w poszczególnych państwach europejskich istotnie różniły się, a w niektórych z nich w ogóle nie zdecydowano się na tę formę wsparcia. Różnice dotyczyły przede wszystkim okresu zawieszenia obsługi długu, spektrum uprawnionych kredytobiorców oraz sposobu wdrażania instrumentu (w drodze ustawy lub jako efekt porozumienia pomiędzy bankami). W niniejszym artykule, w którym bardziej szczegółowo przedstawiono formułę wdrożoną w Polsce, autorzy podjęli próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: − Czy oprócz doraźnych korzyści dla kredytobiorców i gospodarki z tytułu odroczenia obsługi długu istnieją potencjalne negatywne konsekwencje wakacji kredytowych, zarówno dla sektora bankowego, jak i kredytobiorców? − Czy wakacje kredytowe, będące formą restrukturyzacji zadłużenia, mieszczą się w definicji forbearance i w związku z tym generują dla banków negatywne skutki, choćby w postaci konieczności przedstawienia w sprawozdawczości faktu pogorszenia jakości portfela? Według wiedzy autorów jest to pierwsze syntetyczne opracowanie stanowiące swego rodzaju analizę komparatywną instrumentów wsparcia w postaci wakacji kredytowych, które zastosowano w wybranych państwach europejskich (nie licząc prezentacji dokonywanych przez firmy consultingowe).
- ItemInstytucjonalne koncepcje wsparcia oszczędzania w gospodarstwach domowych o niskich dochodach(Wydawnictwo KUL, 2020) Potocki, TomaszCelem artykułu jest przedstawienie argumentów teoretycznych wspierających następującą tezę badawczą: „Brak oszczędzania w gospodarstwach domowych o niskich dochodach wynika m.in. z braku instytucjonalnego wsparcia tych gospodarstw w realizowaniu zarówno krótko-, jak i długoterminowych planów oszczędnościowych”. Artykuł ma charakter metodyczny i przeglądowy. Zastosowano w nim metodę analizy krytycznej źródeł literaturowych. Wnioski formułują kryteria, jakie muszą spełniać rozwiązania instytucjonalne, aby skutecznie wspierały gospodarstwa domowe o niskich dochodach w realizacji ich celów oszczędnościowych. The main objective of the present article is to present theoretical arguments supporting the following research thesis: “Without institutional support low-income households will not be able to accomplish their short and long-term saving goals due to the specific financial situation”. The article is of both methodical and review character. The critical review of international and domestic sources was applied to answer the research question. Conclusions indicate key institutional criteria which need to be met to support low-income households in their saving objectives.